گنجور

غزل شمارهٔ ۴۷

ای کوی تو برتر از مکان‌ها
وی گم شده در رهت نشان‌ها
سرگشته به برّ و بحر گردند
اندر طلب تو کاروان‌ها
ای غرقهٔ بحر بی‌نشانی
وان گمره وادی نشان‌ها
هر غم‌زده‌ای‌ست از تو محزون
وز تست نشان شادمان‌ها
از تست زمین فتاده بی‌خود
وز شوق تو شور آسمان‌ها
راهی به تو نیست جز ره عشق
خاصان کردند امتحان‌ها
در عالم عشق سیر کردیم
دیدیم یکان‌یکان نشان‌ها
دل بر سر دل فتاده مدهوش
تن بر سر تن سپرده جان‌ها
نزد دلدار رفته دل‌ها
سوی جانان روان روان‌ها
جان‌ها همه پا کشیده از تن
دل‌های همه کنده دل ز جان‌ها
سر بر سر نیزه‌های حسرت
تن‌ها بر خاک جان‌فشان‌ها
هرکو از عشق گفت حرفی
افتاد چو فیض بر زبان‌ها

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای کوی تو برتر از مکان‌ها
وی گم شده در رهت نشان‌ها
هوش مصنوعی: ای کوی تو از هر جایی بالاتر است و من در راه تو گم شده‌ام و نشانه‌هایی از خود به جا گذاشته‌ام.
سرگشته به برّ و بحر گردند
اندر طلب تو کاروان‌ها
هوش مصنوعی: کاروان‌ها در سفرهای خود به خشکی و دریا می‌گردند تا تو را بیابند.
ای غرقهٔ بحر بی‌نشانی
وان گمره وادی نشان‌ها
هوش مصنوعی: ای کسی که در دریای بی‌نشانی غرق شده‌ای و در مسیرهای مختلف سرگردانی، تو هیچ نشانه‌ای از مقصد نداری.
هر غم‌زده‌ای‌ست از تو محزون
وز تست نشان شادمان‌ها
هوش مصنوعی: هر کسی که غمگین است از تو ناراحت و رنجیده خاطر است و نشانه‌های خوشحالی و شادی در وجود او به خاطر توست.
از تست زمین فتاده بی‌خود
وز شوق تو شور آسمان‌ها
هوش مصنوعی: از زمین افتاده‌ام بی‌اختیار و از شوق تو احساس تلاطم آسمان‌ها را می‌کنم.
راهی به تو نیست جز ره عشق
خاصان کردند امتحان‌ها
هوش مصنوعی: راهی به سوی تو وجود ندارد جز عشق. خاصان و برگزیدگان، آزمون‌ها و امتحاناتی را گذرانده‌اند.
در عالم عشق سیر کردیم
دیدیم یکان‌یکان نشان‌ها
هوش مصنوعی: در دنیای عشق سفر کردیم و هر یک از نشانه‌ها را به طور جداگانه مشاهده کردیم.
دل بر سر دل فتاده مدهوش
تن بر سر تن سپرده جان‌ها
هوش مصنوعی: دل بر دل در افتاده و حالتی از بی‌خود شدن دارد و تن خود را به تن دیگر سپرده و جان‌ها در این حالت هستند.
نزد دلدار رفته دل‌ها
سوی جانان روان روان‌ها
هوش مصنوعی: دل‌ها به سوی معشوق روانه شده‌اند و جان‌ها در تلاش و تلاطم برای رسیدن به او هستند.
جان‌ها همه پا کشیده از تن
دل‌های همه کنده دل ز جان‌ها
هوش مصنوعی: همه روح‌ها از بدن جدا شده‌اند و دل‌ها از وجودشان جدا گشته‌اند.
سر بر سر نیزه‌های حسرت
تن‌ها بر خاک جان‌فشان‌ها
هوش مصنوعی: سرهای به نیزه رفته از حسرت، نشانگر کسانی هستند که جان خود را فدای آرمان‌ها و خواسته‌های خود کرده‌اند. این تصویر بیانگر غم و درد ناشی از از دست دادن زندگی و آرزوهاست.
هرکو از عشق گفت حرفی
افتاد چو فیض بر زبان‌ها
هوش مصنوعی: هر کس درباره عشق صحبت کند، کلامش پر از زیبایی و لطف خواهد بود.