غزل شمارهٔ ۲۸۶
ما سرّ کُن فَکانیم ما را که میشناسد؟
از دیدهها نهانیم ما را که میشناسد؟
هر چند بر زمینیم با خاک ره نشینیم
برتر ز آسمانیم ما را که میشناسد؟
ما همنشین ناریم از خلق بر کناریم
هر چند در میانیم ما را که میشناسد؟
ما جان جان جانیم از جسم بر کرانیم
بیرون ازین جهانیم ما را که میشناسد؟
از نام ما مگویید وز ما نشان مجویید
بینام و بینشانیم ما را که میشناسد؟
در هر جهت مپویید وندر مکان مجویید
بیرون ز هر مکانیم ما را که میشناسد؟
ما را مکان نباشد ما را زمان نباشد
برتر از این و آنیم ما را که میشناسد؟
ما عاقلان مستیم ما نیستان هستیم
اقرار مُنکِرانیم ما را که میشناسد؟
کم گوی فیض اسرار دُر در صدف نگه دار
ما بحر بیکرانیم ما را که میشناسد؟
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ما سرّ کُن فَکانیم ما را که میشناسد؟
از دیدهها نهانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: ما رازهایی داریم که به یک لحظه تحقق مییابیم. اما کسی ما را نمیشناسد، زیرا از چشمها پنهانیم.
هر چند بر زمینیم با خاک ره نشینیم
برتر ز آسمانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: هرچند که ما در این دنیا و در کنار خاک زندگی میکنیم، اما مقام و جایگاهمان از آسمان نیز بالاتر است. در این حالت، چه کسی ما را میشناسد؟
ما همنشین ناریم از خلق بر کناریم
هر چند در میانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: ما در بین مردم هستیم اما از آنها جدا هستیم و هیچ کس ما را نمیشناسد، چون همنشین آتش هستیم.
ما جان جان جانیم از جسم بر کرانیم
بیرون ازین جهانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: ما حقیقتی ژرف و والا هستیم که فراتر از جسم و این دنیا وجود داریم. کسی نمیداند که ما چه نوع وجودی داریم و چگونه میتوانیم از این مرزهای محدود عبور کنیم.
از نام ما مگویید وز ما نشان مجویید
بینام و بینشانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: از نام و نشانی از ما صحبت نکنید، چون ما بینام و نشان هستیم. کسی ما را نمیشناسد.
در هر جهت مپویید وندر مکان مجویید
بیرون ز هر مکانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: به هر سمتی نروید و در هیچ مکانی جستجو نکنید، زیرا ما فراتر از هر مکان و محدودهای هستیم. فقط کسی که ما را به درستی بشناسد، میتواند ما را دریابد.
ما را مکان نباشد ما را زمان نباشد
برتر از این و آنیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: ما جایی نداریم و زمانی نداریم، ما از این و آن بالاتر هستیم. چه کسی ما را میشناسد؟
ما عاقلان مستیم ما نیستان هستیم
اقرار مُنکِرانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: ما انسانهای عاقل و هوشیار، در واقع مست و شیدا هستیم و بیخبر از این واقعیت، منکر آن هستیم. حالا چه کسی میتواند ما را بشناسد؟
کم گوی فیض اسرار دُر در صدف نگه دار
ما بحر بیکرانیم ما را که میشناسد؟
هوش مصنوعی: کم صحبت کن و اسرار ارزشمند را در دل نگهدار. ما مانند دریاهای وسیع و بیپایان هستیم، اما چه کسی ما را میشناسد؟

فیض کاشانی