گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۵

توانی گر درین ره ترک جان کرد
توانی عیش با جان جهان کرد
اگر جان رفت جانان هست بر جای
بجانان زندگی خوشتر توان کرد
چه باشد جان و صد جان در ره دوست
جهانی جان بقربان میتوان کرد
اگر دل از جهان کندن توانی
توانی هرچه خواهی در جهان کرد
گرش سر در نیاری می‌توانی
به زیر پا فلک را نردبان کرد
اگر دل از زمین کندن توانی
توانی رخنهٔ در آسمان کرد
توانی خاک در چشم زمین ریخت
توانی حلقه در گوش زمان کرد
بود نقش جهان را جمله قابل
دلت را هرچه خواهی میتوان کرد
ترا چشم دو عالم می‌توان دید
ترا گوش دو عالم می‌توان کرد
کسی کو بست دل در مهر جانان
مر او را میرسد این گفت و آن کرد
سزد مر بیدلان را اینچنین گفت
سزد مر عاشقانرا آن چنان کرد
دل از خود گر توان کندن درین راه
بسی دشوار فیض آسان توان کرد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

توانی گر درین ره ترک جان کرد
توانی عیش با جان جهان کرد
هوش مصنوعی: اگر بتوانی در این مسیر جان خود را فدای عشق کنی، می‌توانی با روح و جان جهان لذت ببری.
اگر جان رفت جانان هست بر جای
بجانان زندگی خوشتر توان کرد
هوش مصنوعی: اگر جان انسان برود، ولی محبوب او در کنار باشد، در کنار محبوب زندگی زیباتر و خوش‌تر خواهد بود.
چه باشد جان و صد جان در ره دوست
جهانی جان بقربان میتوان کرد
هوش مصنوعی: اگر کسی برای عشق به دوست جان و حتی چندین جان خود را فدای او کند، چه اهمیتی دارد؟ در واقع، او می‌تواند برای دوستی خود همه چیز را فدای کند.
اگر دل از جهان کندن توانی
توانی هرچه خواهی در جهان کرد
هوش مصنوعی: اگر بتوانی دل از دنیای مادی بکنید، می‌توانید هر کاری که می‌خواهید در این دنیا انجام دهید.
گرش سر در نیاری می‌توانی
به زیر پا فلک را نردبان کرد
هوش مصنوعی: اگر نتوانی بر افسردگی و ناامیدی غلبه کنی، می‌توانی با تلاش و استقامت خود به بلندترین قله‌ها دست یابی.
اگر دل از زمین کندن توانی
توانی رخنهٔ در آسمان کرد
هوش مصنوعی: اگر بتوانی دل خود را از attachments دنیوی جدا کنی، قادر خواهی بود به عوالم بالاتر و آسمانی دست پیدا کنی.
توانی خاک در چشم زمین ریخت
توانی حلقه در گوش زمان کرد
هوش مصنوعی: می‌توانی با قدرت خود خاک را به چشم زمین بریزی، یا با توانایی‌ات حلقه‌ای در گوش زمان بیندازی.
بود نقش جهان را جمله قابل
دلت را هرچه خواهی میتوان کرد
هوش مصنوعی: دنیا همه‌چیز را به گونه‌ای طراحی کرده است که تو بتوانی هر آنچه را اراده کنی، به دست آوری.
ترا چشم دو عالم می‌توان دید
ترا گوش دو عالم می‌توان کرد
هوش مصنوعی: تو را می‌توان در دید و گوش این دو عالم مشاهده کرد.
کسی کو بست دل در مهر جانان
مر او را میرسد این گفت و آن کرد
هوش مصنوعی: کسی که دلش را به عشق معشوق سپرده باشد، به او می‌رسد، هرچه که دیگران گفتند یا کردند.
سزد مر بیدلان را اینچنین گفت
سزد مر عاشقانرا آن چنان کرد
هوش مصنوعی: هستند افرادی که در دلشان عشق و حساسیت زیادی به مدت‌های طولانی قرار دارد و برای آن‌ها این احساسات طبیعی و شایسته است. در عوض، کسانی که عاشق‌اند، به شکلی متفاوت با عشق خود کنار می‌آیند و تأثیرات خاصی از آن می‌گیرند.
دل از خود گر توان کندن درین راه
بسی دشوار فیض آسان توان کرد
هوش مصنوعی: اگر انسانی بتواند دل خود را از وابستگی‌ها و خواسته‌هایش جدا کند، در این مسیر پرچالش، می‌تواند به راحتی به نعمت‌ها و ظرفیت‌های بیشتری دست یابد.