شمارهٔ ۴۴ - اختراع
چون به دیر آمد ز بهر خم شکستن محتسب
شد دل رندان چو چشم شوخ ساقی مضطرب
اجتناب افتاد اهل دیر را از وحشتش
اهل دین نبود عجب گشتن ز شیطان محتسب
آفتش افکند در دور حریفان انقلاب
کش به جان آفت رسد از دور چرخ منقلب
شام هجران حمرت گردون چه باشد از شفق
گر نگشته آتش آهم به گردون ملتهب
کامکاران را نکودان نیکوان را ارتکاب
آن چو نبود بد بود گشتن بدی را مرتکب
عاشقی و دردمندی پیشه کن ور نیستی
خویش را با اهل درد عشق میکن منتسب
فانیا گر قطع صحرای فنا را طالبی
بایدت از باطن پیر مغان شد مکتسب
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چون به دیر آمد ز بهر خم شکستن محتسب
شد دل رندان چو چشم شوخ ساقی مضطرب
هوش مصنوعی: وقتی که شخصی در میخانه برای شکستن خمیدگی خود دیر رسید، دل جوانان شاداب مانند چشمان بازیگوش ساقی، در نگرانی و اضطراب تبدیل شد.
اجتناب افتاد اهل دیر را از وحشتش
اهل دین نبود عجب گشتن ز شیطان محتسب
هوش مصنوعی: اهل میخانه از ترس شیطان به دوری از آن مشغول شدند، اما اهل دین از این موضوع تعجب کردند که چرا محتسب (نگهبان شراب) به این مسئله میپردازد.
آفتش افکند در دور حریفان انقلاب
کش به جان آفت رسد از دور چرخ منقلب
هوش مصنوعی: آفتی که از دور به جان rival ها میزند، سبب میشود که چرخ زندگی دگرگون شود.
شام هجران حمرت گردون چه باشد از شفق
گر نگشته آتش آهم به گردون ملتهب
هوش مصنوعی: شام جدایی و غم تو چه فرقی دارد با صبح سرخ افق، اگر آتش اندوه من به آسمان نرسد و آن را در التهاب قرار ندهد.
کامکاران را نکودان نیکوان را ارتکاب
آن چو نبود بد بود گشتن بدی را مرتکب
هوش مصنوعی: افراد باهوش و باتجربه میدانند که اگر کسی کارهای نیک را انجام ندهد، به دنبال کارهای بد خواهد رفت. در واقع، اگر افراد خوب، کارهای خوب انجام ندهند، به تدریج به کارهای نادرست و بد رو میآورند.
عاشقی و دردمندی پیشه کن ور نیستی
خویش را با اهل درد عشق میکن منتسب
هوش مصنوعی: عشق و درد را به عنوان شیوه زندگیات انتخاب کن، و اگر خودت را از دیگران جدا میکنی، با افرادی که در عشق درد میکشند، ارتباط برقرار کن.
فانیا گر قطع صحرای فنا را طالبی
بایدت از باطن پیر مغان شد مکتسب
هوش مصنوعی: اگر میخواهی از دنیای زوال و فنا عبور کنی، باید از درون و روحانیات خود بهرهمند شوی و به درک عمیقتری برسید.