گنجور

شمارهٔ ۳۹۸

تا بکی در کنج خلوت گرد بیحاصل خوریم
خیز تا این سجده ها در سایه سروی بریم
در دل اینست کان ساعت که محرمتر شدیم
تا نگه کردیم پنداری که بیرون دریم
در حقیقت رند و زاهد هر دو نزدیک همند
مشکلست اینجا تفاوت بلکه از یک جوهریم
صحبت زاهد خوشست اما گلستان دلکشست
چند در یک خانه بنشینیم و درهم بنگریم
ذره بر افلاک رفت و ما بخاک افتاده خوار
با چنین مهر و وفا از ذره یی ناقصتریم
عارفی باید که سر عشق دریابد تمام
فهم ما دورست ازین معنی که رند و ابتریم
مجلس عشقست کوته کن فغانی درد دل
این حرارت جای دیگر بر که ما خود اخگریم

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تا بکی در کنج خلوت گرد بیحاصل خوریم
خیز تا این سجده ها در سایه سروی بریم
هوش مصنوعی: چقدر باید در گوشه‌ نشسته و بی‌هدف وقت بگذرانیم؟ برخیز و برویم که این عبادت‌ها در سایه‌ درختی زیبا انجام شود.
در دل اینست کان ساعت که محرمتر شدیم
تا نگه کردیم پنداری که بیرون دریم
هوش مصنوعی: در این لحظه، ما به مرحله‌ای از نزدیکی و ارتباط معنوی دست یافته‌ایم که احساس می‌کنیم از آنچه که هستیم، جدا افتاده‌ایم. این احساس عمیق‌تر شدن ارتباط زمانی بوجود آمده است که در این حالتی که به نظر می‌رسد درون خودمان هستیم، تصور می‌کنیم که در دنیایی دیگر قرار داریم.
در حقیقت رند و زاهد هر دو نزدیک همند
مشکلست اینجا تفاوت بلکه از یک جوهریم
هوش مصنوعی: واقعیت این است که رند (آدم آزاداندیش و سرزنده) و زاهد (آدم پارسا و مروت‌دار) هر دو به هم نزدیک‌اند. سخت است که تفاوت آن‌ها را در اینجا مشخص کنیم، زیرا هر دو از یک نوع روحیه و جوهره هستند.
صحبت زاهد خوشست اما گلستان دلکشست
چند در یک خانه بنشینیم و درهم بنگریم
هوش مصنوعی: گفت‌وگوی زاهدانه شیرین است، اما زیبایی‌های طبیعت دل‌انگیزتر است. چرا همیشه در یک جا بنشینیم و به هم نگاه کنیم؟
ذره بر افلاک رفت و ما بخاک افتاده خوار
با چنین مهر و وفا از ذره یی ناقصتریم
هوش مصنوعی: ذره‌ای که در برابر آسمان‌ها قرار دارد، به اوج و عظمت رسیده، اما ما بر خاک افتاده و خوار شده‌ایم. با وجود این همه محبت و وفا، به نظر می‌رسد که از آن ذره‌ی کوچک و ناتمام هم کمتر ارزش داریم.
عارفی باید که سر عشق دریابد تمام
فهم ما دورست ازین معنی که رند و ابتریم
هوش مصنوعی: عاشق واقعی باید به عمق عشق پی ببرد، در حالی که فهم ما از این موضوع بسیار ناقص و دور از حقیقت است. ما در این زمینه خودخواه و نادان هستیم.
مجلس عشقست کوته کن فغانی درد دل
این حرارت جای دیگر بر که ما خود اخگریم
هوش مصنوعی: محفل عشق است، بگذار تا فریاد کنیم و از دردمان بگوییم. این احساسات و هیجان‌ها باید در جای دیگری مطرح شود، چرا که ما خود شعله‌ای درون داریم.