گنجور

شمارهٔ ۱۰۸

آتشکده دلی که درو منزل تو نیست
بتخانه کعبه یی که درو محمل تو نیست
مردن در آرزوی تو خوشتر ز عمر خضر
خود زنده نیست آنکه دلش مایل تو نیست
چون در میان گرمروان سر در آورد؟
پروانه یی که سوخته ی محفل تو نیست
معشوق را چه باک بود عاشقی بلاست
باری غبار کس بدل غافل تو نیست
یا رب دل رمیده ی من از کجا شنید
بوی محبتی که در آب و گل تو نیست
ایزد ترا بخوبترین صورتی نگاشت
ای گل چه نازکی که در آب و گل تو نیست
خواهی بمهر باش بما خواه کینه ورز
خود دانی و خدای کسی در دل تو نیست
بر دوش گلرخانست فغانی جنازه ات
این تربیت سزای تن بسمل تو نیست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آتشکده دلی که درو منزل تو نیست
بتخانه کعبه یی که درو محمل تو نیست
هوش مصنوعی: دل من مکانی است که هیچ نشانه‌ای از تو در آن نیست، مثل آتشکده‌ای که خالی از پرستش توست، یا خانه کعبه‌ای که در آن جا به تو تعلقی ندارد.
مردن در آرزوی تو خوشتر ز عمر خضر
خود زنده نیست آنکه دلش مایل تو نیست
هوش مصنوعی: مردن در آرزوی تو از زندگی طولانی‌تری که به خوشی نمی‌گذرد، بهتر است. کسی که دلش به سمت تو نکشیده، زندگی‌اش ارزش ندارد.
چون در میان گرمروان سر در آورد؟
پروانه یی که سوخته ی محفل تو نیست
هوش مصنوعی: وقتی در جمع افرادی که پرشور و گرم هستند، سر بلند می‌کند، پروانه‌ای است که دیگر به محفل تو تعلق ندارد و سوخته است.
معشوق را چه باک بود عاشقی بلاست
باری غبار کس بدل غافل تو نیست
هوش مصنوعی: معشوق چه اهمیتی دارد به این که عاشق گرفتار درد و رنج است؛ در واقع، غفلت از تو برای کسی که درگیر این عشق است، مهم نیست و او همچنان به عشق خود ادامه می‌دهد.
یا رب دل رمیده ی من از کجا شنید
بوی محبتی که در آب و گل تو نیست
هوش مصنوعی: ای پروردگار، دل بی‌قرار من از کجا بوی محبتی را شنیده که در وجود مادی تو وجود ندارد؟
ایزد ترا بخوبترین صورتی نگاشت
ای گل چه نازکی که در آب و گل تو نیست
هوش مصنوعی: خداوند تو را با زیباترین شکل خلق کرده است، ای گل! چقدر لطیفی که در این ماده و جسم تو چیزی از نازکی و زیبایی نیست.
خواهی بمهر باش بما خواه کینه ورز
خود دانی و خدای کسی در دل تو نیست
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی با مهربانی رفتار کنی، به ما محبت کن، و اگر می‌خواهی با کینه و دشمنی عمل کنی، خودت می‌دانی و در دل تو خدایی نیست.
بر دوش گلرخانست فغانی جنازه ات
این تربیت سزای تن بسمل تو نیست
هوش مصنوعی: بر دوش زیبای معشوقه‌ام جنازه‌ات قرار دارد و این تربیت و نگاه آراسته‌ای که به تو شده، شایسته‌ی مرگ تن زخمی‌ات نیست.