گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۳

کردم گذری به میکده دوش
سبحه به کف و سجاده بر دوش
پیری به در آمد از خرابات
کین جا نخرند زرق، مفروش
تسبیح بده، پیاله بستان
خرقه بنه و پلاس درپوش
در صومعه بیهده چه باشی؟
در میکده رو، شراب می‌نوش
گر یاد کنی جمال ساقی
جان و دل و دین کنی فراموش
ور بینی عکس روش در جام
بی‌باده شوی خراب و مدهوش
خواهی که بیابی این چنین کام
در ترک مراد خویشتن کوش
چون ترک مراد خویش گیری
گیری همه آرزو در آغوش
گر ساقی عشق‌از خم درد
دردی دهدت، مخواه سر جوش
تو کار بدو گذار و خوش باش
گر زهر تو را دهد بکن نوش
چون راست نمی‌شود، عراقی،
این کار به گفت و گوی، خاموش!

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کردم گذری به میکده دوش
سبحه به کف و سجاده بر دوش
هوش مصنوعی: دیشب به میکده سر زدم، روزه‌ام را با تسبیح در دست و سجاده‌ای بر دوش بردم.
پیری به در آمد از خرابات
کین جا نخرند زرق، مفروش
هوش مصنوعی: پیرمردی از محفل‌های خراباتی خارج شد، زیرا در این مکان‌ها به دنبال ظاهرسازی و تظاهر نیستند و ارزش‌ها واقعی‌تر از آن هستند که با ظاهر فریفته شوند.
تسبیح بده، پیاله بستان
خرقه بنه و پلاس درپوش
هوش مصنوعی: ذکر و prayers کن، جام را بگیر، و لباس عافیت و پوششی برای خود داشته باش.
در صومعه بیهده چه باشی؟
در میکده رو، شراب می‌نوش
هوش مصنوعی: در زندگی خود، چرا وقتت را در جایی بی‌فایده و بی‌معنا تلف می‌کنی؟ به جای آن، به جایی برو که لذت و شادی دارد و از آن بهره‌مند شو.
گر یاد کنی جمال ساقی
جان و دل و دین کنی فراموش
هوش مصنوعی: اگر زیبایی ساقی را به یاد آوری، جان و دل و دینت را فراموش خواهی کرد.
ور بینی عکس روش در جام
بی‌باده شوی خراب و مدهوش
هوش مصنوعی: اگر تصویری از نور و روشنی در جام بی‌شراب ببینی، آن‌گاه مست و بی‌هوش می‌شوی.
خواهی که بیابی این چنین کام
در ترک مراد خویشتن کوش
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به این نوع از برآورده شدن خواسته‌ها دست پیدا کنی، باید تلاش کنی و به دنبال هدف و آرزوی خود بروی.
چون ترک مراد خویش گیری
گیری همه آرزو در آغوش
هوش مصنوعی: زمانی که به آرزوی خود دست یابی، تمام خواسته‌هایت را به در آغوش بکش.
گر ساقی عشق‌از خم درد
دردی دهدت، مخواه سر جوش
هوش مصنوعی: اگر معشوق از پیمانه‌ی درد، دردی به تو بدهد، نخواه که به سرخوشی دست یابی.
تو کار بدو گذار و خوش باش
گر زهر تو را دهد بکن نوش
هوش مصنوعی: در زندگی، در کنار کارهای سختی که ممکن است با آن‌ها مواجه شوی، بهتر است به شادی و خوشی بپردازی. حتی اگر کسی به تو آسیبی بزند یا زهر بدهد، باید سعی کنی این شرایط را به یک تجربۀ مثبت تبدیل کنی.
چون راست نمی‌شود، عراقی،
این کار به گفت و گوی، خاموش!
هوش مصنوعی: این موضوع وقتی درست نمی‌شود، بی‌فایده است که بخواهیم با بحث و گفت‌وگو آن را حل کنیم. بهتر است سکوت کنیم.