گنجور » امامی هروی » دیوان اشعار » ترجیعات » ایدل اندر پرده تقدیر کس را راه نیست

امامی هروی

ایدل اندر پرده تقدیر کس را راه نیست

هیچ فهم از کشف اسرار سپهر آگاه نیست

فتنه ی گیتی مشو، زیرا که در زیر سپهر

یوسف امید اگر برجاست جز در چاه نیست

بر جوانی دل منه، چون دست فرمان فنا

هیچوقت از دامن ملک بقا کوتاه نیست

نام نیکو جو، نه مال و جاه چون بعد از حیات

نام نیکو هست مردم را و مال و جاه نیست

زندگانی چون بزرگی کن که بعد عمر او

خلق را جز مدح او پیرایه افواه نیست

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر الدین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

نحس گردون در جهان جاه تا تأثیر کرد

بخت برنا را لگد کوب سپهر پیر کرد

دور گردون را زمانه علت بیداد خواند

صحن گیتی را ستاره موجب تشویر کرد

روزگار از جور گردون یک بیک آگاه گشت

اختر اندر کار گیتی سر بسر تقصیر کرد

عالم اندر آتشی خود را شبی در خواب دید

آسمان حالی بمرگ خواجه اش تعبیر کرد

از جهان اینم شگفت آمد که در صدر وجود

بی وجود صدر صاحب هفته ای تأخیر کرد

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر دین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

آنکه ارکان ممالک را سپهر داد بود

..... کوه حلمش باد بود

..... پیش لشکر یأجوج ظلم

حکم او سد سدید عدل را بنیاد بود

ملک دین و دولت از تأثیر کلک ورای او

چون جهان ز آثار ابرو آفتاب و باد بود

..... پیوسته در بند جهان

در پناه دولت او همچو سرو آزاد بود

با فلک گفتم شبی زین دور، مقصود تو چیست

گفت نسل صاحب عادل که باقی باد، بود

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر دین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

ای جهان را غیبت انصاف تو بر هم زده

مرگت آتش در نهاد دوده ی آدم زده

ضرب نقش راستی با شیشه هجران تو

دور چرخ کعبتین سیر انجم کم زده

چیست بی عدلت جهان ویرانه ی پر شور و شر

کیست بی جاهت فلک، سرگشته ی ماتم زده

گر جهان تا بنگرد خلق جهان را خاص و عام

خانمان از ماتم صدر جهان بر هم زده

صاحب عادل، مجیرالملک، صدر دین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

بر در عمر تو تا دست قضا مسمار زد

زندگانی خاک در چشم اولوالابصار زد

لاله رویان را درین غم چهره دار الضرب شد

بسکه ضرب دست بر رخسارشان دینار زد

بیخ امید از جهان ببرید گردون تا اجل

میخ نومیدیت محکم بر در و دیوار زد

دل منه بر گرمی مهر سپهر ایدل که چرخ

کاروان جان بتیغ مهر آتشبار زد

گر فلک را مهر بودی کی بدل کردی بکین

با بزرگی کز، در او، لاف استظهار زد

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر دین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

سرورا تا ملک بی کلک تو نا منظوم شد

دولت از دیدار و اقبال درت محروم شد

در سواد خطه ی ملک عدم از سعی مرگ

خطه ی فرمان، تو گوئی نقطه ی موهوم شد

جود گوئی از صریر کلک تو موجود گشت

داد گوئی بی نفاذ امر تو معدوم شد

جان تو جان خلایق بود تا تو رفته ای

این سخن خلق جهان را بی سخن معلوم شد

هرچه شادی بود پنداری که از روی زمین

در سر صیت وفات صاحب مرحوم شد

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر دین پناه

نجم دین؛ نور جهان مکرمت، گردون جاه

بی وجودت صاحبا صبح سعادت شام باد

صیت انصافت جهان را زیور ایام باد

مرغ دولت را چو در پرواز اقبال تو نیست

دانه ی تعظیم در حلق بزرگی دام باد

بی تو مجددین و دولت را که مخدوم جهانست

صبر دائم همدم و دولت همیشه رام باد

هر که از جان همچو دولت در هوای هر دو نیست

در دو گیتی تا بود زو نام دشمن کام باد

صاحب عادل، مجیر الملک، صدر دین پناه

نجم دین، نور جهان مکرمت، گردون جاه

در مدح امام علی بن موسی الرضا علیه السلام: ای سپهر رفعت قدر تو در وصف النعال

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)

قالب شعری: ترجیع بند

منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.