امامی هرویشمارهٔ ۱۴
محیط و نقطه ملت، سوار و مرکب دین
خدایگان شریعت درین چه فرماید
چو گربه ای سر ده قمری و کبوتر را
بقرب هفته ای از تن بقهر برباید
ز راه شرع، بحکم قصاص صاحب مرغ
دو دست گربه، از تن جدا کند شاید
جواب امامی:
زهی لطیف سئوالی که طوطی قلمت
بگاه نظم بدایع شکر همی خاید
ندانمت که، که ای اینقدر همی دانم
که از بیان تو آب حیات می زاید
نه کم ز گربه ی بید است گربه عیار
که مرغ بیند بر شاخ و پنجه نگشاید
خدایگان هنر را اگر درین فتوی
به خون گربه ز من رخصتی همی باید
چو گر به هیچ غرامت ندارد آن بهتر
که دست خویش بخونی چنین نیالاید
بقای قمری و عمر کبوتر ار خواهد
قرارگاه قفس را بلند فرماید
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
محیط و نقطه ملت، سوار و مرکب دین
خدایگان شریعت درین چه فرماید
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فرهنگ و بنیان جامعه باید به گونه‌ای هماهنگ و متناسب با اصول و ارزش‌های دینی و اخلاقی به پیش برود. همچنین بر اهمیت رهبری در راستای قوانین و شریعت تأکید می‌شود و نشان می‌دهد که چگونه این عوامل می‌توانند بر سرنوشت ملت تأثیر بگذارند.
چو گربه ای سر ده قمری و کبوتر را
بقرب هفته ای از تن بقهر برباید
هوش مصنوعی: مانند این است که گربه‌ای، یک قناری یا کبوتر را به مدت یک هفته از بدنش به زور جدا کند.
ز راه شرع، بحکم قصاص صاحب مرغ
دو دست گربه، از تن جدا کند شاید
هوش مصنوعی: بر اساس قوانین شرع، به حکم قصاص، صاحب مرغ باید دست گربه را قطع کند تا شاید عدالت برقرار شود.
زهی لطیف سئوالی که طوطی قلمت
بگاه نظم بدایع شکر همی خاید
هوش مصنوعی: سوالی زیبا و دلنشین مطرح شده که همانند طوطی از زبان تو شیرینی و زیبایی سخنان را در اشعار بیان می‌کند.
ندانمت که، که ای اینقدر همی دانم
که از بیان تو آب حیات می زاید
هوش مصنوعی: نمی‌دانم تو که هستی، اما می‌دانم از کلام تو چنان آبی می‌جوشد که حیات تازه‌ای به من می‌بخشد.
نه کم ز گربه ی بید است گربه عیار
که مرغ بیند بر شاخ و پنجه نگشاید
هوش مصنوعی: گربه‌ی زیرک و باهوش، به هیچ‌وجه کم از گربه‌ی بید نداشته و وقتی پرنده‌ای را بر شاخ می‌بیند، هرگز پنجه‌اش را برای شکار باز نمی‌کند.
خدایگان هنر را اگر درین فتوی
به خون گربه ز من رخصتی همی باید
هوش مصنوعی: اگر خدای هنر در این قضاوت نیاز به خون یک گربه از من داشته باشد، باید به او اجازه بدهم.
چو گر به هیچ غرامت ندارد آن بهتر
که دست خویش بخونی چنین نیالاید
هوش مصنوعی: اگر خیری از کسی نرسد، بهتر است که خودت را درگیر خونریزی نکنید و به دست خودت به مشکلی دچار نشوی.
بقای قمری و عمر کبوتر ار خواهد
قرارگاه قفس را بلند فرماید
هوش مصنوعی: اگر قمری و کبوتر بخواهند در قفس زندگی کنند، باید قفس را به جای بلندتری منتقل کنند.