گنجور

شمارهٔ ٨۶

پادشاهی نزد اهل معرفت آزادگیست
هر که بند آرزو بگشاد از دل پادشاست
گرد و خاک آستان کلبه آزادگی
گر خرد دارد کسی چشم خرد را توتیاست
ره بمعنی بر که در صورت بهم ماند دونی
از یکی خیزد شکر و ان یک ز بهر بوریاست
گر صفا خواهی ره وحدت سپر زیرا که آب
ز امتزاج خاک باشد که گهی گر بی صفاست
میرسد خواری ز آمیزش بمرغ خانگی
عزتی گر هست عنقا را ز بهر انزواست
کنج عزلت گیر و دهقانی کن ای ابن یمین
تا بدانی کانچه میکاریش در نشو و نماست
جستن گوگرد احمر عمر ضایع کردنست
روی بر خاک سیه آور که یکسر کیمیاست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پادشاهی نزد اهل معرفت آزادگیست
هر که بند آرزو بگشاد از دل پادشاست
هوش مصنوعی: در میان دانشمندان و صاحب‌نظران، پادشاهی به معنای آزادی است. هر کسی که بتواند آرزوهایش را از دل خود دور کند، واقعاً پادشاه است.
گرد و خاک آستان کلبه آزادگی
گر خرد دارد کسی چشم خرد را توتیاست
هوش مصنوعی: اگر کسی خرد و اندیشه درستی داشته باشد، باید از خاک و گرد و غبار کلبه آزادی استقبال کند و آن را به چشم خود ببیند، چرا که این نشانه‌ای از ارزش و اهمیت آزادی است.
ره بمعنی بر که در صورت بهم ماند دونی
از یکی خیزد شکر و ان یک ز بهر بوریاست
هوش مصنوعی: اگر دو نفر در یک مسیر با هم باشند، ممکن است از توجه به یکدیگر به خوش‌بویی و شیرینی برسند، و این شیرینی به خاطر هدف و نیازی است که هر یک به دیگری دارد.
گر صفا خواهی ره وحدت سپر زیرا که آب
ز امتزاج خاک باشد که گهی گر بی صفاست
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به آرامش برسی، باید به وحدت و هماهنگی فکر کنی، زیرا که آب از ترکیب خاک به وجود می‌آید و گاهی ممکن است که بی‌نظم و بی‌ثبات شود.
میرسد خواری ز آمیزش بمرغ خانگی
عزتی گر هست عنقا را ز بهر انزواست
هوش مصنوعی: در نتیجه ارتباط با مرغ خانگی، خواری به وجود می‌آید؛ اگر عزتی برای عنقا وجود دارد، به خاطر خلوت و فاصله‌گیری اوست.
کنج عزلت گیر و دهقانی کن ای ابن یمین
تا بدانی کانچه میکاریش در نشو و نماست
هوش مصنوعی: به دور از مردم زندگی کن و به کارهای ساده و روزمره بپرداز، ای ابن یمین، تا متوجه شوی که آن چیزی که می‌کاری، در رشد و پیشرفت زندگی‌ات تأثیر دارد.
جستن گوگرد احمر عمر ضایع کردنست
روی بر خاک سیه آور که یکسر کیمیاست
هوش مصنوعی: دنبال کردن چیزهایی که ارزش ندارند، هدر دادن عمر است. بهتر است با خاک سیاه مواجه شوی، زیرا تمام آن ارزشمند و گرانبهاست.