شمارهٔ ١٠١
جمعی که رباعی ز غزل باز ندانند
گفتار چنانهاست که شایسته و زیباست
اینست هنرشان که بیان کردم و آنگاه
اسباب معاش همه از شعر مهیاست
وانکو بهنر همچو صدف زیور دل بست
خاموش چو ماهی ز چنان شاعر گویاست
از ملک فصاحت بکناری شدن اولیست
اکنون ز میان فرق بیکبار چو برخاست
نزدیک بزرگان جهان گر هنری نیست
آری چه توان کرد جهان صورت دریاست
گوهر که نفیس است ز خاشاک بزیرست
خاشاک خسیس از گهرش مرتبه بالاست
اوصاف بزرگان بسخن راست نیاید
از تربیت اهل سخن آنهمه والاست
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جمعی که رباعی ز غزل باز ندانند
گفتار چنانهاست که شایسته و زیباست
هوش مصنوعی: افرادی که نمیتوانند از شعر غزل به خوبی بهرهبرداری کنند، به گفتار و رفتارشان میگویند که باید شایسته و زیبا باشد.
اینست هنرشان که بیان کردم و آنگاه
اسباب معاش همه از شعر مهیاست
هوش مصنوعی: اینها هنرشان را به نمایش گذاشتند و پس از آن، تمام وسایل زندگی و معیشتشان از شعر تأمین شده است.
وانکو بهنر همچو صدف زیور دل بست
خاموش چو ماهی ز چنان شاعر گویاست
هوش مصنوعی: بهتر است که مانند صدف، زیوری برای دل خود بسازیم و همچون ماهی در سکوت بمانیم، زیرا شاعر از این حالتی که داریم سخن میگوید.
از ملک فصاحت بکناری شدن اولیست
اکنون ز میان فرق بیکبار چو برخاست
هوش مصنوعی: از دنیای فصاحت و بلاغت کنار رفتن، اکنون بهتر است که از میان سرها به یکباره بلند شوی.
نزدیک بزرگان جهان گر هنری نیست
آری چه توان کرد جهان صورت دریاست
هوش مصنوعی: اگر در نزد بزرگان دنیا هنری نداشته باشی، چه میتوان کردی؟ زیرا جهان همچون دریایی از تصاویر و جلوههاست.
گوهر که نفیس است ز خاشاک بزیرست
خاشاک خسیس از گهرش مرتبه بالاست
هوش مصنوعی: گوهر قیمتی و با ارزش بر روی زمین قرار دارد، در حالی که خاشاک و علفهای خشک در پایین قرار دارند. برخلاف خاشاک که بیارزش و کم اهمیت است، جایگاه و ارزش گوهر بسیار بالاست و نشاندهنده اهمیت و زیبایی واقعی است.
اوصاف بزرگان بسخن راست نیاید
از تربیت اهل سخن آنهمه والاست
هوش مصنوعی: ویژگیهای بزرگمردان را نمیتوان بهراحتی با حرف حق بیان کرد، چرا که تربیت و آموزشی که اهل سخن دیدهاند، آنها را به مراحل بالاتری رسانده است.

ابن یمین