غزل شمارهٔ ۹۱۲
گر شور مستیام کند اندیشه گردباد
درگردش قدح شکند شیشه گردباد
از رشک وحشتی که گرفتهست دامنم
ترسم به پای خوبش زند تیشه گردباد
شور جهان ترانهٔ دود دماغ کیست
صد دشت و در تنیده به یک ربشه گردباد
جولان شوق باک ندارد ز خار و خس
مشکل ز پیش پا کند اندیشه گردباد
نخل جنون علم کش باغ و بهار نیست
سر برنمیکشد مگر از بیشه گردباد
هرجا نشان دهند ز سرگشتگان عشق
پیچد به من ز غیرت هم پیشه گردباد
بیدل در این حدیقه نشد جز من آشکار
سرگشتگی نهال وگل ریشه گردباد
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر شور مستیام کند اندیشه گردباد
درگردش قدح شکند شیشه گردباد
هوش مصنوعی: اگر افکار و هیجانات من به شدت طغیانی شود، مانند گردبادی که در حال چرخش است، باعث میشود که جام نوشیدنی بشکند و شیشه را خرد کند.
از رشک وحشتی که گرفتهست دامنم
ترسم به پای خوبش زند تیشه گردباد
هوش مصنوعی: به خاطر حسادت و ترس، دامنم لرزیده است و از این میترسم که طوفان به پای زیبایش آسیب برساند.
شور جهان ترانهٔ دود دماغ کیست
صد دشت و در تنیده به یک ربشه گردباد
هوش مصنوعی: شور و هیجان این دنیا مانند نغمهای از دود در بینی کیست که صد دشت و زمین را به یک تکانی مانند گردباد در هم تنیده است.
جولان شوق باک ندارد ز خار و خس
مشکل ز پیش پا کند اندیشه گردباد
هوش مصنوعی: شوق و هیجان هیچ نگرانی از موانع و مشکلات ندارد و میتواند با قدرت بر آنها غلبه کند و راه خود را پیش بَرَد.
نخل جنون علم کش باغ و بهار نیست
سر برنمیکشد مگر از بیشه گردباد
هوش مصنوعی: درختان نخل که جنون علم را به دوش میکشند، در باغ و بهار نمایان نمیشوند مگر اینکه از میان جنگل و طوفانی سر برآورند.
هرجا نشان دهند ز سرگشتگان عشق
پیچد به من ز غیرت هم پیشه گردباد
هوش مصنوعی: هر جا که نشان بدهند، دلدادگی و عشق در من به شدت شعلهور میشود و غیرتم به قدری قوی است که همچون گردبادی به دور من میپیچد.
بیدل در این حدیقه نشد جز من آشکار
سرگشتگی نهال وگل ریشه گردباد
هوش مصنوعی: در این باغ، تنها من هستم که به وضوح نشان میدهد درختان و گلها چگونه در برابر طوفان بیخبر و سرگشته هستند.

بیدل دهلوی