غزل شمارهٔ ۲۳۲۲
سطری اگر ز وضع جهان وانوشتهایم
گرداندهایم رنگ و چلیپا نوشتهایم
در مکتب طلب چقدر مشق لغزش است
کاین جادهها به صفحهٔ صحرا نوشتهایم
هر جا خطی ز نسخهٔ امکان دمیده است
عبرت غبار دیدهٔ بینا نوشتهایم
از زخم حسرتیکه لب جام میکشد
خون بر بیاض گردن مینا نوشتهایم
رمز ازل که صد عدم آن سوی فطرت است
پنهان نخوانده اینهمه پیدا نوشتهایم
معنی سواد نسخهٔ اشک چکیده کیست
غمنامهها به خون تمنا نوشتهایم
زبن آبرو که پیکر ما خاک راه اوست
خط غبار خود به ثریا نوشتهایم
از نقش ما حقیقت آفاق خواندنیست
چون موج کارنامهٔ دریا نوشتهایم
قاصد چو رنگ باز نگردید سوی ما
معلوم شد که نامه به عنقا نوشتهایم
در مکتب نیاز چه حرف و کدام سطر
چون خامه سجدهایست که صد جا نوشتهایم
دستی اگر بلند کند نامهبر بس است
تا روشنت شود که دعاها نوشتهایم
اسرار خط جام که پرگار بیخودیست
بیدل بهکلک موجهٔ صهبا نوشتهایم
غزل شمارهٔ ۲۳۲۱: بر سینه داغهای تمنا نوشتهایمغزل شمارهٔ ۲۳۲۳: چون قلم راه تجرد بسکه تنها رفتهایم
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سطری اگر ز وضع جهان وانوشتهایم
گرداندهایم رنگ و چلیپا نوشتهایم
هوش مصنوعی: اگر جملهای از حال و هوای جهان نوشتهایم، به آن رنگ و زیبایی خاصی بخشیدهایم و آن را به شکل خاصی درآوردهایم.
در مکتب طلب چقدر مشق لغزش است
کاین جادهها به صفحهٔ صحرا نوشتهایم
هوش مصنوعی: در مسیر آموزش و یادگیری، چقدر خطا و اشتباه وجود دارد که ما این راهها را به خاطر بیتدبیری خود به صفحات زندگیامان مینویسیم.
هر جا خطی ز نسخهٔ امکان دمیده است
عبرت غبار دیدهٔ بینا نوشتهایم
هوش مصنوعی: در هر جایی که نشانهای از واقعیت و امکان وجود داشته، تجربهها و آموزههای فراوان را در دل داریم که میتواند عبرت آموز باشد.
از زخم حسرتیکه لب جام میکشد
خون بر بیاض گردن مینا نوشتهایم
هوش مصنوعی: از درد و حسرتی که نوشیدنی روی لبم است، لکههای خون بر سفیدی گردن پرنده زیبایی را به تصویر کشیدهام.
رمز ازل که صد عدم آن سوی فطرت است
پنهان نخوانده اینهمه پیدا نوشتهایم
هوش مصنوعی: راز آغاز که فراتر از ذات انسانی و وجود خارجی است، به گونهای پنهان مانده که ما در نوشتههایمان به وضوح به آن اشاره کردهایم.
معنی سواد نسخهٔ اشک چکیده کیست
غمنامهها به خون تمنا نوشتهایم
هوش مصنوعی: سواد نسخهٔ اشک به معنای محتوای عمیق و دلنشینی است که از دل غم و اندوه بر میخیزد. غمنامهها، که داستانهایی از درد و رنج هستند، با آرزو و خواستههای ما شکل گرفتهاند و این نوشتهها به نوعی بیانگر احساسات عمیق ما هستند.
زبن آبرو که پیکر ما خاک راه اوست
خط غبار خود به ثریا نوشتهایم
هوش مصنوعی: ما برای حفظ آبرو و شخصیت خود، به قدری تلاش کردهایم که نشانهای از خود بر آسمانها به جا گذاشتهایم. بدن ما به مانند خاکی است که در مسیر عشق و احترام به او قرار دارد.
از نقش ما حقیقت آفاق خواندنیست
چون موج کارنامهٔ دریا نوشتهایم
هوش مصنوعی: حقیقت دنیا از نمایان شدن ویژگیهای ما قابل درک است، مانند اینکه ما تجربیات و نتایج زندگیامان را بهگونهای ثبت کردهایم که شبیه خطهای موج دریا به نظر میرسند.
قاصد چو رنگ باز نگردید سوی ما
معلوم شد که نامه به عنقا نوشتهایم
هوش مصنوعی: وقتی که پیامرسان رنگش عوض شد و دیگر به سمت ما نیامد، فهمیدیم که نامهمان به موجود نادرستی ارسال شده است.
در مکتب نیاز چه حرف و کدام سطر
چون خامه سجدهایست که صد جا نوشتهایم
هوش مصنوعی: در مکانی که نیاز و خواستهها مطرح میشود، چه چیزی برای گفتن وجود دارد؟ مثل این است که قلم ما به نشانه درخواست و عشق، بارها و بارها به زمین افتاده و سجده کرده است.
دستی اگر بلند کند نامهبر بس است
تا روشنت شود که دعاها نوشتهایم
هوش مصنوعی: اگر کسی دستش را بلند کند و نامهای به تو نشان بدهد، کافی است تا متوجه شوی که دعاهایی برایت نوشتهایم.
اسرار خط جام که پرگار بیخودیست
بیدل بهکلک موجهٔ صهبا نوشتهایم
هوش مصنوعی: خطی که مانند یک پرگار در دنیای بیخودی میچرخد، به زیبایی و ظرافتی شگفتآور نوشته شده است. ما در کلام خود از نشانههایی استفاده کردهایم که حاکی از حالتی ویژه و عشقی خالص است.
حاشیه ها
1392/02/18 19:05
مجیب
در بیت اول شکل درست سطر دوم چنین است
سطری اگر ز وضع جهان وانوشتهایم
گرداندهایم خط و چلیپا نوشتهایم

بیدل دهلوی