غزل شمارهٔ ۱۲۴۳
بار ما عمریست دوش چشم حیران میکشد
محملاجزای ما چون شمع مژگان میکشد
ناتوانان مغتنم دارید وضع عاجزی
کزغرورطاقت آسودن به جولان میکشد
ما ضعیفان آنقدرها زحمت یاران نهایم
سایه باری دارد اما هرکس آسان میکشد
هیچکس در مزرع امکان قناعتپیشه نیست
گر همه گندم بود خمیازهٔ نان میکشد
صلح و جنگ عرصهٔ غفلت تماشاکردنیست
تیر در کیش است و خلق از سینه پیکان میکشد
دوری انس است استعداد لذتهای خلق
طفل میبرد ز شیر آندمکه دندان میکشد
التفات رنگ امکان یکقلم آلودگیست
مفت نقاشیکزین تصویر دامان میکشد
وحشت آهنگی ز فکر خویش بیرون آ، که شمع
پا ز دامن تاکشد سر از گریبان میکشد
محو او را هر سر مو یک جهان بالیدن است
گاه حیرت داغم از قدی که مژگان میکشد
میروم از خویش و جز حیرت دلیلجهد نیست
وحشتم در خانه ی آیینه میدان می کشد
جسمگرشد خاک بیدل رفع اوهام دوییست
شخص از آیینهگمکردن چه نقصان میکشد
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بار ما عمریست دوش چشم حیران میکشد
محملاجزای ما چون شمع مژگان میکشد
هوش مصنوعی: ما سالهاست که در اندیشه و غم دلتنگی هستیم و چشمان ما مانند شمعی که میسوزد، بار سنگین غم را به دوش میکشند.
ناتوانان مغتنم دارید وضع عاجزی
کزغرورطاقت آسودن به جولان میکشد
هوش مصنوعی: ناتوانان را در نظر بگیرید که وضعشان نشاندهنده ضعف آنهاست و از غرور و قدرتشان بیخبرند. این ضعف باعث میشود که آنها بهراحتی در زندگی خود حرکت کنند و از مشکلات دوری کنند.
ما ضعیفان آنقدرها زحمت یاران نهایم
سایه باری دارد اما هرکس آسان میکشد
هوش مصنوعی: ما انسانهای ضعیف آنچنان که فکر میکنید برای یاران زحمت نمیکشیم. یک بارش باران است که همه را تحت تأثیر قرار میدهد، اما هر شخصی به راحتی زندگی خود را پیش میبرد.
هیچکس در مزرع امکان قناعتپیشه نیست
گر همه گندم بود خمیازهٔ نان میکشد
هوش مصنوعی: هیچکس در دنیای ممکن نیست که به قناعت راضی باشد؛ حتی اگر همه چیز فراهم باشد، باز هم احساس نیاز و تمنای بیشتری دارد.
صلح و جنگ عرصهٔ غفلت تماشاکردنیست
تیر در کیش است و خلق از سینه پیکان میکشد
هوش مصنوعی: صلح و جنگ به مانند صحنههایی از زندگی هستند که افراد در آن غافلگیر میشوند. در اینجا، تیر به عنوان نمادی از قدرت و تأثیرگذاری در میدان نبرد معرفی میشود و مردم با چشمان خود از وقایع گذشته و حال، تجربههای خود را درک میکنند.
دوری انس است استعداد لذتهای خلق
طفل میبرد ز شیر آندمکه دندان میکشد
هوش مصنوعی: دوری کم کم باعث نزدیک شدن میشود و این استعداد باعث میشود که لذتی که از ارتباط با دیگران میبریم، از بین برود؛ مانند زمانی که یک کودک دندان در میآورد و شیر را ترک میکند.
التفات رنگ امکان یکقلم آلودگیست
مفت نقاشیکزین تصویر دامان میکشد
هوش مصنوعی: توجه به رنگ و زیباییهای امکان، نوعی آلودگی در کار هنرمند است. هنرمند به خاطر این تصاویری که خلق میکند، دچار مشکلات و محدودیتهایی میشود.
وحشت آهنگی ز فکر خویش بیرون آ، که شمع
پا ز دامن تاکشد سر از گریبان میکشد
هوش مصنوعی: از افکار وحشتزای خود دور شو، زیرا که شمع، خود را از دامن و چادر بیرون میآورد و از گریبانش نور میتاباند.
محو او را هر سر مو یک جهان بالیدن است
گاه حیرت داغم از قدی که مژگان میکشد
هوش مصنوعی: حالت حیرت و شگفتی من از زیبایی قد و مژگان او به گونهای است که هر یک از تارهای موی او دنیایی از عشق و شگفتی را در خود دارد.
میروم از خویش و جز حیرت دلیلجهد نیست
وحشتم در خانه ی آیینه میدان می کشد
هوش مصنوعی: من از خودم فاصله میگیرم و جز حیرتی که در دل دارم، دلیلی برای تلاش وجود ندارد. ترس و دلهرهام در خانهی آینه تماشاگر است.
جسمگرشد خاک بیدل رفع اوهام دوییست
شخص از آیینهگمکردن چه نقصان میکشد
هوش مصنوعی: وقتی که جسم انسان به خاک برمیگردد، خیال و اوهام از بین میرود. بنابراین، از گم کردن شخص در آیینه چه کمبودی به وجود میآید؟