گنجور

تضمین قطعهٔ سعدی

شبی در محفلی با آه و سوزی
شنیدستم که مرد پاره‌دوزی
چنین می گفت با پیر عجوزی
گلی خوش بوی در حمام روزی
رسید از دست محبوبی به‌دستم
گرفتم آن گل و کردم خمیری
خمیری نرم و نیکو چون حریری
معطر بود و خوب و دل‌پذیری
بدو گفتم که مشکی یا عبیری
که از بوی دلاویز تو مستم
همه گل‌های عالم آزمودم
ندیدم چون تو و عبرت نمودم
چو گل بشنید این گفت‌ و شنودم
بگفتا من گلی ناچیز بودم
ولیکن مدتی با گل نشستم
گل اندر زیر پا گسترده پر کرد
مرا با همنشینی مفتخر کرد
چو عمرم مدتی با گل گذر کرد
کمال همنشین در من اثر کرد
وگرنه من همان خاکم که هستم

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مسمط
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شبی در محفلی با آه و سوزی
شنیدستم که مرد پاره‌دوزی
هوش مصنوعی: روزی در جمعی نشسته بودم که با حسرت و غمی عمیق، داستان مرد خیاطی را شنیدم.
چنین می گفت با پیر عجوزی
گلی خوش بوی در حمام روزی
هوش مصنوعی: روزی در حمام، مردی با یک پیرزن صحبت می‌کرد و او را به خاطر بوی خوش گل‌ها مورد ستایش قرار می‌داد.
رسید از دست محبوبی به‌دستم
هوش مصنوعی: محبوبی به دستم رسید که بسیار برایم ارزشمند است.
گرفتم آن گل و کردم خمیری
خمیری نرم و نیکو چون حریری
هوش مصنوعی: من آن گل را گرفتم و آن را به خمیری نرم و زیبا تبدیل کردم، مانند حریر لطیف و خوش‌منظره.
معطر بود و خوب و دل‌پذیری
بدو گفتم که مشکی یا عبیری
هوش مصنوعی: موهای او معطر و زیبا و دل‌چسب بود. به او گفتم آیا تو از عطر مشکی استفاده می‌کنی یا عطر عبیری؟
که از بوی دلاویز تو مستم
هوش مصنوعی: من به خاطر عطر دلپذیر تو مسحور و سرمست شده‌ام.
همه گل‌های عالم آزمودم
ندیدم چون تو و عبرت نمودم
هوش مصنوعی: تمام گل‌های دنیا را امتحان کردم، اما هیچ‌کدام مثل تو نبودند و از این تجربه درس گرفتم.
چو گل بشنید این گفت‌ و شنودم
بگفتا من گلی ناچیز بودم
هوش مصنوعی: وقتی گل این صحبت‌ها را شنید، گفت: من یک گل بی‌اهمیت بودم.
ولیکن مدتی با گل نشستم
هوش مصنوعی: اما مدتی با گل و گیاه گذراندم.
گل اندر زیر پا گسترده پر کرد
مرا با همنشینی مفتخر کرد
هوش مصنوعی: گل در زیر پایم پخش شده است و با همراهی‌ام مرا سرافراز کرده است.
چو عمرم مدتی با گل گذر کرد
کمال همنشین در من اثر کرد
هوش مصنوعی: وقتی مدت زمانی را با گل و زیبایی گذراندم، تأثیر آن بر روح و جانم باقی ماند.
وگرنه من همان خاکم که هستم
هوش مصنوعی: اگر نه، من همان زمین و خاکی هستم که همیشه بوده‌ام.

حاشیه ها

1392/09/26 17:11
محمد

1.شبی درمحفلی با آه وسوزی
شنیدستم که مرد پاره‌دوزی
چنین می گفت با پیر عجوزی
گلی خوش بوی در حمام روزی
رسید از دست محبوبی به‌دستم
گرفتم آن گل و کردم خمیری
خمیری نرم و نیکو چون حریری
معطر بود و خوب و دل‌پذیری
بدو گفتم که مشکی یا عبیری
که از بوی دلاویز تو مستم
همه گل‌های عالم آزمودم
ندیدم چون تو و عبرت نمودم
چو گل بشنید این گفت‌ و شنودم
بگفتا من گلی ناچیز بودم
ولیکن مدتی با گل نشستم
گل اندر زیر پا گسترده پر کرد
مرا با همنشینی مفتخر کرد
چو عمرم مدتی با گل گذر کرد
کمال همنشین در من اثر کرد
وگرنه من همان خاکم که هستم

1394/03/17 16:06
لااااااا

چندان به سر کوی خرابات خرابم
کاسوده ز اندیشهٔ فردای حسابم
گر کار تو فضل است چه پر وا ز گناهم
ور شغل تو عدل است چه حاصل ز ثوابم
افسانه دوزخ همه باد است به گوشم
تا ز آتش هجران تو در عین عذابم
آه سحر و اشک شبم شاهد حال است
کز عشق رخ و زلف تو در آتش و آبم
نخجیر نمودم همه شیران جهان را
تا آهوی چشمت سگ خود کرده خطابم
سر سلسله اهل جنون کرد مرا عشق
تا برده ز دل سلسلهٔ موی تو تابم
گر چشم سیه مست تو تحریک نمی‌کرد
آب مژه بیدار نمی‌ساخت ز خوابم
زان پیش که دوران شکند کشتی عمرم
ساقی فکند کاش به دریای شرابم
بر منظر ساقی نظر از شرم نکردم
تا جام شراب آمد و برداشت حجابم
گفتم که به شب چشمهٔ خورشید توان دید
گفت ار بگشایند شبی بند نقابم
از تنگی دل هر چه زدم داد فروغی
شکردهنان هیچ ندادند جوابم

این تضمین کلا ناقص وخراب است ونصیحت پیر پاردوژ برای پیر عجوز خوباساست ..والی کفایت قزعه زیبای سعدی را ندارد...به همین سبب اورا تضمین نموده ام ..
که مطلع ان ...ابنگونه شروع میشود....
جوانم توچراغ جان فروزی ....
.مگرد در گرد ،دونان بهرروزی
چنبن گفتا حکیم سبنه سوزی
گل خوشبوی درحمام روزی
وپنج بیت دیگر هم براین قطعه اضافه نموده ام..

1394/12/16 17:03
مرد پاک

در مصراع {ندیدم چون تو و عبرت نمودم} عبرت نمودم به معنای تعجب کردن است،نه پند کسب کردن.و پیام کلی این شعر این است که اگر با همنشینان بد همنشینی کنیم نتایج بدی به دنبال دارد ولی اگر با همنشینان خوب همنشینی کنیم،همنشینی کنیم نتایج خوبی به دنبال دارد.

1396/03/15 13:06
امپرور

سلام
مصیب مهر آشیان مسکنی اگه میشه ادامه شعر رو هم توی یه حاشیه بنویس

1397/06/20 00:09
عباس (مصیب) مهر آشیان مسکنی

مسمط مسدس تضمین قطعه گل خوش بوی مصیب مهر آشیان
با سلام اینم تمام تضمین مسمط مسدس
جوانی شد چراغ جان فروزی
چو شمع حان به شبها بر فروزی
نمی گردد، به، ،دونان، بهر روزی
 چنین گفتا حکیم سینه سوزی
          گلی خوشبوی
        در حمام روزی
          رسیداز دست
        مخدومی بدستم
گلی باعطر وبوی دلپذیری
زَدَم بر جسم خود روی سریری
تنم شد در لطافت چون حریری
ز ریح الرّایحه گشتم  وزیری
بدوگفتم که مشکی یا عبیری
        که از بوی دل آویز
              تومستم
چنین نفح خوشت را آزمودم         شمیمت قوت جانم  نمودم
مگر من نافهِءِ آهو ربودم
که عطر خویش را دادی نمودم    
 بگفتا، من گلی ناچیز بو د م
            و لیکن مد تی،
             با گل نشستم
صبا با لطف خوش بر من گذر کرد
برویم برگ گل همواره پرکرد
 چو شمُّ الرّایحه در من اثر کرد
بسی ژاله و شبنم بیشتر گرکرد 
 کمال هم نشین در من  اثرکرد
        و گرنه من همان
        خاکم که هستم
خزان چون ساق گل را نا توان کرد       نگر درجسم من ریحانه جان کرد
 به اکسیرش چو قلبم راجوان کرد
چوسعدی پند نیکش را بیان کرد
بامعان خوشش مهر آشیان کرد
         مسمط را ببین
          اینگونه بستم
شش بیت یک مسدس کامل متعلق به خودم می باشدونام سعدی را من اورده ام
 

1397/07/10 16:10
بهنام مولایی

یک شاعر گمنام مقام خاک رو بالاتر برده (و اینچنین میی امیزه و ربط میده ابیات اخری رو با بیان کردن کل ماجرا از زبان مهر کربلا )
حسین از مکه چون عزم سفر کرد ،
به دشت کربلا فتح و ظفر کرد ،
مرا رنگین به خون دست و سر کرد ،
کمال همنشین در من اثر کرد ،
وگرنه من همان خاکم که هستم

1398/05/23 01:07
مصیب مهرآشیان مسکنی

با سلام مسمط مخمس این شعر در لابلای بیست هزار غزل من مفقود شده و چون دوستان درخواست نموده بودند مجبور شدم یک مسمط مسدس فی البداهه بگویم و متاسفانه در این نرم افزار جای ویرایش نگذاشته است و این بداهه در شان سروده های من نیست و اکنون انچه از تضمین مخمس بیاد دارم تقدیم می نمایم
جوانم تو چراغ جان فروزی
نه گرد در گرد  دونان بهر روزی
 چنین گفتا حکیم سینه سوزی
          گلی خوشبوی
        در حمام روزی
          رسیداز دست
        مخدومی بدستم
گلی خوش عطر وبوی دلپذیری
زلطف خاک جسمم شد حریری
شدم در جمع خوبان چون وزیری
بدوگفتم که مشکی یا عبیری
        که از بوی دل آویز
              تومستم
چه عطری داد تراب تو نمودم 
چنین نفح خوش آهو شنودم
شمیم جانفزا دادی ربودم  
 بگفتا، من گلی ناچیز بو د م
            و لیکن مد تی،
             با گل نشستم
صبا با لطف خوش بر من گذر کرد
برویم برگ گل همواره پرکرد
سحر چند قطره شبنم بیشتر کرد 
 کمال هم نشین در من  اثرکرد
        و گرنه من همان
        خاکم که هستم
خزان چون ساق گل را نا توان کرد      
 از آن اکسیر گل سعدی بیان کرد
به عطاری ترابم تازه جان کرد
چو لطف حق مرا مهر آشیان کرد
         مسمط را نگر
          اینگونه بستم
پنج بیت یک مخمس کامل متعلق به خودم می باشدونام سعدی را من اورده ام

1398/12/11 13:03
محمد

با درود
در مصرع اول بین «درمحفلی» و «وسوزی» باید فاصله قرار گیرد
«شبی در محفلی با آه و سوزی»
ممنون

1400/04/16 11:07
احمـــدترکمانی

گلی خوشبو در حمام روزی

رسید از دست محبوبی بدستم

بدو گفتم که مشکی یا عبیری

که از بوی دلاویز تو مستم

بگفتا من گلی ناچیز بودم

ولیکن مدتی با گل نشستم

کمال همنشین بر من اثر کرد

وگرنه من همان خاکم که هستم