گنجور

شمارهٔ ۱۹۶ - زیان تازیان

روزی رسد که آید پیکی ز هندوان
گوید دهید مژده که آمد خدایگان
با فر اورمزد، چو خورشید بردمید
بهرامشاه کی‌زاد، ارمزد هندوان
پویان به پیش لشکر او پیل‌ها هزار
بر پیل‌سر، یکایک بنشسته پیل‌بان
اسپهبدان برند همی پیش لشکرش
آراسته درفش به آیین خسروان
زیدر به ملک هند به‌ هنجار زیرکی
باید گسیل کرد یکی مرد ترجمان
باید که ره سپارد و گوید به هند بوم
کایرانیان چه دیدند از تازیان زیان
از دشت تازیان سپهی جانگداز، کرد
جنبش به‌سوی بنگه ایران باستان
شاهنشهی برفت ز ما تا بیامدند
این دیوروی مردم بدخوی بدنشان
نز مردی‌ و هنر، که‌ بریخواری‌ و فسون
این‌ خسروی‌ به‌ دست گرفتند یک زمان
بردند خواسته به ستم ازکسان و زن
وندر گزیده باغ نشستند و بوستان
بخشند باغ‌ها به سران سپاه خویش
وز باغ و کشت‌،‌ ساو بخواهند بس گران
و آنگه‌ فرشته گوید، بنگر که این دروغ
اندر فکند چند بدی‌ها درین جهان
نبود ازو کسی بتر اندر جهان ز ما
پتیارهٔ دروغ گزندیست جاودان
آمد به خرمی دگر آن شاه شاهزاد
بهرامشاه ایزدی از دودهٔ کیان
بازآوریم کین خود از تازیان چنانک
آورد باز رستم‌، صد کین دیرمان
بتخانه‌های ایشان از بیخ برکنیم
سازیم‌ پاک‌ از ایشان یکباره خان و مان
تا این دروغ‌زن‌ها از بن براوفتند
گردد به داد راست سر مرز و مرزبان

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

روزی رسد که آید پیکی ز هندوان
گوید دهید مژده که آمد خدایگان
هوش مصنوعی: روزی خواهد رسید که پیام‌آوری از هند بیاید و خبر خوشی بیاورد که خدا به میان ما آمده است.
با فر اورمزد، چو خورشید بردمید
بهرامشاه کی‌زاد، ارمزد هندوان
هوش مصنوعی: در این بیت به شکوه و عظمت فر و نور الهی اشاره شده است. هنگامی که خورشید طلوع می‌کند، نمادی از قدرت و شکوه بهرامشاه می‌باشد، که او همچون خدایان هندوان مورد ستایش است. این تصویرها نمادین از فرهنگ و تاریخ باستانی ایرانی و هندی الهام گرفته شده‌اند.
پویان به پیش لشکر او پیل‌ها هزار
بر پیل‌سر، یکایک بنشسته پیل‌بان
هوش مصنوعی: در صفوف لشکر او، هزار فیل آماده بودند و هر یک از فیل‌ها یک نگهبان مخصوص خودش را داشت که کنار آن نشسته بود.
اسپهبدان برند همی پیش لشکرش
آراسته درفش به آیین خسروان
هوش مصنوعی: سران سپاه به سمت لشکر پیش می‌روند و پرچم را به سبک و سیاق پادشاهان بر افراشته‌اند.
زیدر به ملک هند به‌ هنجار زیرکی
باید گسیل کرد یکی مرد ترجمان
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده است که برای رسیدن به موفقیت در یک کشور مانند هند، باید فردی با هوش و قابلیت‌های زبانی مناسب را به کار گمارید.
باید که ره سپارد و گوید به هند بوم
کایرانیان چه دیدند از تازیان زیان
هوش مصنوعی: باید راهی را در پیش بگیرد و بگوید که اهالی هند چه تجربیاتی از زبان تازکان داشته‌اند.
از دشت تازیان سپهی جانگداز، کرد
جنبش به‌سوی بنگه ایران باستان
هوش مصنوعی: از دشت‌های عرب‌ها، لشکری پرشور و خسته‌کننده به سمت مکان‌های باستانی ایران حرکت کرد.
شاهنشهی برفت ز ما تا بیامدند
این دیوروی مردم بدخوی بدنشان
هوش مصنوعی: یک فرمانروای بزرگ از میان ما رفت و به دنبال آن، این دیوانه‌های بدذات و ناپاک به سراغمان آمدند.
نز مردی‌ و هنر، که‌ بریخواری‌ و فسون
این‌ خسروی‌ به‌ دست گرفتند یک زمان
هوش مصنوعی: از مردان و هنرمندان، که در یک زمان این سلطنت را با فریب و نیرنگ به دست آوردند.
بردند خواسته به ستم ازکسان و زن
وندر گزیده باغ نشستند و بوستان
هوش مصنوعی: خواسته‌ای که با ظلم و ستم از دیگران گرفته شده، در کنار زنان و درختان گل و بوستان نشسته‌اند و از آن لذت می‌برند.
بخشند باغ‌ها به سران سپاه خویش
وز باغ و کشت‌،‌ ساو بخواهند بس گران
هوش مصنوعی: به فرمانروایان و فرماندهان خود بهشت‌هایی می‌بخشند و از زمین و محصولات نیز، خواهان بخشش‌هایی بسیار ارزشمند هستند.
و آنگه‌ فرشته گوید، بنگر که این دروغ
اندر فکند چند بدی‌ها درین جهان
هوش مصنوعی: سپس فرشته‌ای می‌گوید که ببین چگونه این دروغ، مشکلات و بدی‌های زیادی را در این دنیا به وجود آورده است.
نبود ازو کسی بتر اندر جهان ز ما
پتیارهٔ دروغ گزندیست جاودان
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در دنیا بدتر از ما، که دروغ‌گو هستیم و این دروغ‌گویی عذاب همیشگی است.
آمد به خرمی دگر آن شاه شاهزاد
بهرامشاه ایزدی از دودهٔ کیان
هوش مصنوعی: بهرام شاه، از دودمان کیان، دوباره با خوشحالانی تازه به صحنه آمده است.
بازآوریم کین خود از تازیان چنانک
آورد باز رستم‌، صد کین دیرمان
هوش مصنوعی: بیایید انتقام دیرینه‌ خود را از عرب‌ها بگیریم، همان‌طور که رستم، صد کینه‌ و دشمنی را به یادگار به دنبال آورد.
بتخانه‌های ایشان از بیخ برکنیم
سازیم‌ پاک‌ از ایشان یکباره خان و مان
هوش مصنوعی: ما تمام بتخانه‌های آن‌ها را از ریشه برمی‌چینیم و به طور کامل از وجودشان پاک می‌سازیم.
تا این دروغ‌زن‌ها از بن براوفتند
گردد به داد راست سر مرز و مرزبان
هوش مصنوعی: زمانی که این دروغ‌گویان از ریشه نابود شوند، عدالت و راستی در مرزها و در میان حاکمان برقرار خواهد شد.

حاشیه ها

1403/11/06 10:02
برمک

این سرود برگردان   پهلوی سرود ورجاوند بهرام / بهرام ورجاوند است که اغاز ان به پهلوی امده
مردی گسیل اپاید کرد پد هندوَگان




 بهار در این سروده کوشیده تا  سخن به پارسی بیخته بسراید  گرچه یکی دو واژ   به  عربی گفته   یکی ترجمان که میتوان انرا  پهلوی ترزوان /ترزبان شمرد و در برخی گویشهای پهلوی زبان را زمان  و جمان گویند و ترزبان ترجمان شود  و دیگر واژه ملک که پارسی ان شر است و بهار میتوانست جای ان شهر بیارد شگفتم چرا نباورد