گنجور

شمارهٔ ۱۴۰ - خیانت

آن را که نگون است رایتش
من هیچ نخواهم حمایتش
و آن دیو که این کار خواسته است
دیوانه بخوانند، ملتش
این کشور تحت‌الحمایه نیست
هم نیز برنجد زصحبتش
ملکی که ز جیحون و هیرمند
تا دجله برآید مساحتش
از کس بنخواهد حمایتی
وین گفته نگنجد به غیرتش
آن کس که به‌ ما داده یادداشت
وان صاحب او، چیست نیتش
بی‌جنگ بخواهد جهان گرفت؟
صعبا و غریبا حکایتش
امروز که هر ملت نژند
در سایهٔ تیغ است حرکتش
بی‌قیمت خون‌بندگی خطاست
وین بنده گرانست قیمتش
گویند سپهدار داده خط
لعنت به خطوط پر مخافتش
گر داده خطی این‌چنین خطاست
کاین ملک بری بوده ذمتش
بی‌رأی شه و رأی مجلسین
ملت نشناسد به صحتش
لعنت به وزیری چنین که هست
بر خیر بداندیش‌، همتش
با آن که فزون دارد احترام
با آن که فزونست ثروتش
قوم و وطن خود کند ذلیل
وانگاه بخندد به ذلتش
بخشد وطن خود به رایگان
وانگاه گریزد ز خشیتش
زودا و قریباکه در رسد
خائن به سزای خیانتش

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل فاعلن
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن را که نگون است رایتش
من هیچ نخواهم حمایتش
هوش مصنوعی: کسی را که به سوی ناکامی و سقوط می‌رود، من هیچ علاقه‌ای به حمایت از او ندارم.
و آن دیو که این کار خواسته است
دیوانه بخوانند، ملتش
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به یک دیو می‌شود که خواسته‌های خود را به گونه‌ای اعمال می‌کند که افرادی که تحت تأثیر او هستند، به نظرسنجی و یا رفتارهای تهی از عقل و منطق گرفتار آیند. این دیو از آنچه که انجام می‌دهد، احساس غرور می‌کند و مردمش را به نوعی دیوانه می‌خواند. در واقع، این جمله انتقاد از شرایطی است که در آن افراد دست به کارهای غیر منطقی می‌زنند و تحت تأثیر نیروهای منفی قرار می‌گیرند.
این کشور تحت‌الحمایه نیست
هم نیز برنجد زصحبتش
هوش مصنوعی: این کشور استقلال دارد و نباید به سخنان او آسیب ببیند.
ملکی که ز جیحون و هیرمند
تا دجله برآید مساحتش
هوش مصنوعی: کشور یا سرزمینی که امتداد آن از رود جیحون و هیرمند تا دجله است، وسعت زیادی دارد.
از کس بنخواهد حمایتی
وین گفته نگنجد به غیرتش
هوش مصنوعی: کسی از دیگران حمایتی نمی‌طلبد و این موضوع به غیرت او برنمی‌خورد.
آن کس که به‌ ما داده یادداشت
وان صاحب او، چیست نیتش
هوش مصنوعی: کسی که به ما نوشته‌ای داده و آن شخص که صاحب آن نوشته است، قصد و نیتش چیست؟
بی‌جنگ بخواهد جهان گرفت؟
صعبا و غریبا حکایتش
هوش مصنوعی: آیا می‌توان بدون جنگ و خونریزی دنیا را به دست آورد؟ این موضوع بسیار دشوار و عجیب است.
امروز که هر ملت نژند
در سایهٔ تیغ است حرکتش
هوش مصنوعی: امروز که هر ملتی در زیر تهدید قرار دارد، باید حرکت و تلاش کند.
بی‌قیمت خون‌بندگی خطاست
وین بنده گرانست قیمتش
هوش مصنوعی: حقیقت این است که بی‌ارزش بودن بنده‌ای که خونش در راه خدمت و وفاداری ریخته شده، اشتباه است. این بنده به خاطر فداکاری‌اش ارزش زیادی دارد.
گویند سپهدار داده خط
لعنت به خطوط پر مخافتش
هوش مصنوعی: می‌گویند سردار، نامه‌ای پر از دشنام به نویسندگانی که خط‌های نازیبا دارند، ارسال کرده است.
گر داده خطی این‌چنین خطاست
کاین ملک بری بوده ذمتش
هوش مصنوعی: اگر این نامه یا نوشته این‌قدر غلط است، پس این سرزمین (ملک) برای این خطا معاف شده است.
بی‌رأی شه و رأی مجلسین
ملت نشناسد به صحتش
هوش مصنوعی: اگر رئیس بدون نظر و رأی ملت انتخاب شود، مردم نمی‌توانند به درستی آن پی ببرند.
لعنت به وزیری چنین که هست
بر خیر بداندیش‌، همتش
هوش مصنوعی: به وزیری که به خیر و نیکی نمی‌اندیشد و بر اساس هوس و بداندیشی عمل می‌کند، حسرت و نفرین بفرست.
با آن که فزون دارد احترام
با آن که فزونست ثروتش
هوش مصنوعی: با اینکه او از نظر احترام بسیار بالا و محترم است و ثروتش هم بسیار زیاد است، اما این مسائل تنها یک روی سکه‌اند و ممکن است ارزش‌های واقعی دیگری نیز در زندگی‌اش وجود داشته باشد.
قوم و وطن خود کند ذلیل
وانگاه بخندد به ذلتش
هوش مصنوعی: مردم و سرزمین خود را خوار و ذلیل می‌سازد و سپس به ذلت خود می‌خندد.
بخشد وطن خود به رایگان
وانگاه گریزد ز خشیتش
هوش مصنوعی: وطن خود را بی‌هیچ هزینه‌ای به کسی می‌دهد و سپس از ترس او فرار می‌کند.
زودا و قریباکه در رسد
خائن به سزای خیانتش
هوش مصنوعی: به زودی و به نزدیکیش می‌رسد که خائن، به خاطر خیانتش مجازات شود.

حاشیه ها

1397/07/11 00:10
مجتبی

وزن شعر (مفعول مفاعیل فاعلن) صحیح است.

1401/05/12 15:08
عرشیا غلامی

سلام وزن صحیح شعر مفعول مفاعیل فاعلن هست.