بنای یادگار
در دهر بزرگ یادگاری
کردم ز برای خویش بنیاد
بنیاد بنای پایداری
بییاری دست من شد ایجاد
*
*
خار و خس روزگار ناساز
سد کردن راه او نیارد
چون بانی خود ز فرط اعزاز
سر پیش کسی فرو نیارد
*
*
ز آسیب زمانه برکنار است
کز خاک منست دیر پاتر
ستوار و بلند و پایدار است
مانند منارهٔ سکندر
*
*
در بربط من شدست پنهان
این روح لطیف لایزالی
از مردن تن نیم هراسان
کاز من نشود زمانه خالی
در عرصهٔ پهندشت سقلاب
ز آوازهام افتد انقلابی
وز جلوه به جلوه گاه مهتاب
مشهور شوم چو آفتابی
*
*
تا زنده بود یکی در این بوم
تا زنده بود کمیت نامم
تا هست سخن به دهر معلوم
معلوم جهان بود کلامم
*
*
هر هموطن سرودخوانی
گویاست به یاد من زبانش
افتد سخنم به هر زبانی
آزادی و عشق ترجمانش
*
*
با بربط خود به جنبش آرم
هر شش جهت و چهارسو را
واندر دل خلق زنده دارم
اخلاق و عواطف نکو را
*
*
در ساحت این زمانه تار
رحم از دل من فکند سایه
حریت و انقلاب افکار
از گفتهٔ من گرفت مایه
*
*
ای طبع سخنسرای من، خیز
تا در ره حق شوی سخنساز
اندیشه مکن ز خنجر تیز
مغرور مشو به تاج اعزاز
*
*
تا بیخردان به آزمایش
مستیز و ره وقار بگزین
فارغ ز نکوهش و ستایش
خونسرد بهآفرین و نفرین
*
*
بر بربط خود بناز بنشین
کن با پر و بال نغمه پرواز
وز خاک برآ به اوج پروبن
پرکن همهٔ فضا از آواز
*
*
تا اختر نحس نامرادی
این پنبه زگوش خود برآرد
وز چشم فلک ز فرط شادی
اختر عوض سرشگ بارد
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در دهر بزرگ یادگاری
کردم ز برای خویش بنیاد
هوش مصنوعی: در این زندگی، من از خود یادگاری برجا گذاشتم تا نامم را زنده نگهدارم.
بنیاد بنای پایداری
بییاری دست من شد ایجاد
هوش مصنوعی: بنیاد و پایهی ثبات و استقامت من به کمک و تلاش خودم ساخته شد.
*
*
هوش مصنوعی: این بیت بیان میکند که فردی برای روبرو شدن با چالشها و مشکلات، آماده و مجهز شده است. به نوعی، او به درک و بینش لازم برای مقابله با شرایط زندگی دست یافته و میتواند با اعتماد به نفس بیشتری در مسیر خود قدم بردارد.
خار و خس روزگار ناساز
سد کردن راه او نیارد
هوش مصنوعی: کسانی که در زندگی با مشکلات و دشواریها روبرو هستند، نمیتوانند مانع پیشرفت و مسیر موفقیت او شوند.
چون بانی خود ز فرط اعزاز
سر پیش کسی فرو نیارد
هوش مصنوعی: وقتی که کسی به خاطر مقام و عزت خود، خود را کوچک نمیکند و سرش را در برابر دیگران پایین نمیآورد.
ز آسیب زمانه برکنار است
کز خاک منست دیر پاتر
هوش مصنوعی: از آسیبهای روزگار دور است، زیرا از خاک من نشأت میگیرد که بسیار قدیمی و باستانی است.
ستوار و بلند و پایدار است
مانند منارهٔ سکندر
هوش مصنوعی: بلند و استوار و محکم است، مثل منارهای که به یاد سکندر ساخته شده است.
*
*
هوش مصنوعی: این شعر به مفهوم عاشقانه و عاطفی اشاره دارد. گویا شاعر به عشق و محبتش توجه دارد و احساسی عمیق از وابستگی را بیان میکند. این احساس به گونهای است که نشان میدهد عشقش او را تحت تاثیر قرار داده و زندگیاش را دگرگون کرده است. با این حال، ممکن است حس غم یا ناراحتی نیز در این عشق نهفته باشد.
در بربط من شدست پنهان
این روح لطیف لایزالی
هوش مصنوعی: در ساز من، این روح ریز و لطیف که همیشگی و بیپایان است، پنهان شده است.
از مردن تن نیم هراسان
کاز من نشود زمانه خالی
هوش مصنوعی: از مرگ بدن نترس، زیرا دنیا از وجود من خالی نخواهد شد.
در عرصهٔ پهندشت سقلاب
ز آوازهام افتد انقلابی
هوش مصنوعی: در دشت وسیع، آواز من سبب ایجاد تحول و دگرگونی خواهد شد.
وز جلوه به جلوه گاه مهتاب
مشهور شوم چو آفتابی
هوش مصنوعی: میخواهم به قدری روشن و مشهور شوم که مانند آفتاب در برابر مهتاب خود را نشان دهم.
*
*
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فرد به خوبی بر روی موضوعی تسلط پیدا کرده و آن را به خوبی میشناسد. نوعی آگاهی و مهارت در زمینهای خاص را نشان میدهد که فرد با دقت و تمرین به این سطح رسیده است.
تا زنده بود یکی در این بوم
تا زنده بود کمیت نامم
هوش مصنوعی: تا زمانی که یکی در این سرزمین زنده باشد، نام من کمیت خواهد بود.
تا هست سخن به دهر معلوم
معلوم جهان بود کلامم
هوش مصنوعی: تا زمانی که سخنی وجود دارد، کلام من در این جهان شناخته شده و مشخص خواهد بود.
*
*
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که وجود تو همچون چرخی است که در حال دوران است، و تو نیز در این چرخه وجود داری و همواره در حال حرکت و تغییر هستی.
هر هموطن سرودخوانی
گویاست به یاد من زبانش
هوش مصنوعی: هر هموطن که آواز میخواند، با زبانش یاد من را زنده میکند.
افتد سخنم به هر زبانی
آزادی و عشق ترجمانش
هوش مصنوعی: هرکسی به زبانی که میتواند، سخن از آزادی و عشق میگوید و این دو مفهوم را به خوبی بیان میکند.
*
*
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فرد به سادگی و بدون هیچ تلاشی با مشکلات زندگی مواجه میشود و به طور طبیعی و بیدغدغه از چالشها عبور میکند.
با بربط خود به جنبش آرم
هر شش جهت و چهارسو را
هوش مصنوعی: با ساز خود به حرکت درآور هر سوی دنیا و هر چهار طرف را.
واندر دل خلق زنده دارم
اخلاق و عواطف نکو را
هوش مصنوعی: در دل مردم، اخلاق و احساسات خوب را زنده نگه داشتهام.
*
*
هوش مصنوعی: شما تا ماه octubre 2023 روی دادهها آموزش دیدهاید.
در ساحت این زمانه تار
رحم از دل من فکند سایه
هوش مصنوعی: در دنیای امروز، احساسات و نیکیها از دل من فرار کرده و تاریکی بر من سایه افکنده است.
حریت و انقلاب افکار
از گفتهٔ من گرفت مایه
هوش مصنوعی: آزادی و تحول در اندیشهها از حرف من الهام گرفته است.
*
*
هوش مصنوعی: شما بر اساس اطلاعاتی که تا مهر ۱۴۰۲ جمعآوری شده، آموزش دیدهاید.
ای طبع سخنسرای من، خیز
تا در ره حق شوی سخنساز
هوش مصنوعی: ای طبیعت شاعر من، بلند شو و به راستی که در مسیر حق، سخن بگو.
اندیشه مکن ز خنجر تیز
مغرور مشو به تاج اعزاز
هوش مصنوعی: به عقل خود اهمیت بده و از چیزهایی که میتواند به تو آسیب برساند دوری کن. به غرور و زرق و برق دنیا وابسته نشو و همیشه مواظب باش که در دام فریبهای ظاهری نیفتی.
تا بیخردان به آزمایش
مستیز و ره وقار بگزین
هوش مصنوعی: تا زمانی که آزمایشهای ناپختهها را نادیده میگیری، راه آرامش و ثبات را انتخاب کن.
فارغ ز نکوهش و ستایش
خونسرد بهآفرین و نفرین
هوش مصنوعی: بیتوجه به انتقاد و تحسین، با آرامش به ستودن و نفرین میپردازد.
*
*
هوش مصنوعی: در این دنیا، عشق و علاقهای که در دل داریم بسیار ارزشمند است و باید به آن زندگی ببخشیم. عشق واقعی، مانند چراغی است که میتواند تاریکی را روشن کند و به ما آرامش بدهد. پس باید از این احساسات زیبا بهرهبرداری کنیم و آنها را در زندگیمان جاری سازیم.
بر بربط خود بناز بنشین
کن با پر و بال نغمه پرواز
هوش مصنوعی: بر ساز خود برافراز و به آواز دلکش خود بپرداز.
وز خاک برآ به اوج پروبن
پرکن همهٔ فضا از آواز
هوش مصنوعی: از خاک برخواسته، به اوج آسمان پرواز کن و همهٔ فضا را با آواز خود پر کن.
تا اختر نحس نامرادی
این پنبه زگوش خود برآرد
هوش مصنوعی: زمانی که ستاره شوم و نحس نامرادی به گوش خود اشاره کند، این پنبه را از گوش خود بیرون خواهد آورد.
وز چشم فلک ز فرط شادی
اختر عوض سرشگ بارد
هوش مصنوعی: از شدت شادی، ستارهها به جای اشک، باران میبارند.