گنجور

بخش ۷ - فی التوبة عن الخطایا و الانابة الی واهب العطایا

ای داده خلاصهٔ عمر به باد
وی گشته به لهو و لعب، دلشاد
ای مست ز جام هوا و هوس
دیگر ز شراب معاصی بس
تا چند روی به ره عاطل
یک بار بخوان زهق الباطل
زین بیش خطیئه پناه مباش
مرغابی بحر گناه مباش
از توبه بشوی گناه و خطا
وز توبه بجوی نوال و عطا
گر تو برسی به نعیم مقیم
وز توبه رهی، ز عذاب الیم
توبه، در صلح بود بارب
این در می‌کوب، به صد یارب
نومید مباش ز عفوالله
ای مجرم عاصی نامه سیاه
گرچه گنه تو ز عد بیش است
عفو و کرمش از حد بیش است
عفو ازلی که برون ز حد است
خواهان گناه فزون ز عد است
لیکن چندان، در جرم مپیچ
کامکان صلح نماند هیچ
تا چند کنی ای شیخ کبار
توبه تلقین بهائی زار
کو توبهٔ روز به شب شکند
وین توبه به روز دگر فکند
عمرش بگذشت، به لیت و عسی
وز توبهٔ صبح، شکست مسا
ای ساقی دلکش فرخ فال
دارم ز حیات، هزار ملال
در ده قدحی ز شراب طهور
بر دل بگشا در عیش و سرور
که گرفتارم به غم جانکاه
زین توبهٔ سست بتر ز گناه
ای ذاکر خاص بلند مقام!
آزرده دلم ز غم ایام
زین ذکر جدید فرح افزای
غمهای جهان ز دلم بزدای
می‌گو با ذوق و دل آگاه
الله، الله، الله، الله
کاین ذکر رفیع همایون فر
وین نظم بدیع بلند اختر
در بحر خبب، چو جلوه نمود
درهای فرح بر خلق گشود
آن را برخوان به نوای حزین
وز قلهٔ عرش، بشنو تحسین
یارب، به کرامت اهل صفا
به هدایت پیشروان وفا
کاین نامهٔ نامی نیک‌اثر
کاورده ز عالم قدس خبر
پیوسته، خجسته مقامش کن
مقبول خواص و عوامش کن

اطلاعات

وزن: متفاعلتن متفاعلتن
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای داده خلاصهٔ عمر به باد
وی گشته به لهو و لعب، دلشاد
هوش مصنوعی: ای کسی که عمر خود را به هدر داده‌ای و مشغول شادی‌های بی‌فایده شده‌ای.
ای مست ز جام هوا و هوس
دیگر ز شراب معاصی بس
هوش مصنوعی: ای کسی که مستی از عشق و آرزو تو را پر کرده، دیگر از گناه و نافرمانی رهایی پیدا کن.
تا چند روی به ره عاطل
یک بار بخوان زهق الباطل
هوش مصنوعی: تا چند باید در راه باطل تلاش کنیم؟ یک بار که شده، فریاد بزنیم: باطل رخت بربند!
زین بیش خطیئه پناه مباش
مرغابی بحر گناه مباش
هوش مصنوعی: از این به بعد در اشتباهات خود پناه نبر، مانند مرغابی که در آبی پر از گناه شناور است، نباش.
از توبه بشوی گناه و خطا
وز توبه بجوی نوال و عطا
هوش مصنوعی: از توبه خود را از گناهان و اشتباهات پاک کن و از توبه، نعمت‌ها و برکات را به دست بیاور.
گر تو برسی به نعیم مقیم
وز توبه رهی، ز عذاب الیم
هوش مصنوعی: اگر به خوشی و آرامش دائم برسی و از گناهان گذشته‌ات پشیمان شوی، از عذاب سخت در امان خواهی بود.
توبه، در صلح بود بارب
این در می‌کوب، به صد یارب
هوش مصنوعی: توبه و بازگشت به سمت خدا، در زمان صلح و آرامش بهتر است. حالا این لحظه را غنیمت شمار و به او نزدیک شو، با صدای بلند و درخواستی پرشور.
نومید مباش ز عفوالله
ای مجرم عاصی نامه سیاه
هوش مصنوعی: ناامید نباش از بخشش خداوند ای گناهکار نافرمان که نامه‌ات سیاه است.
گرچه گنه تو ز عد بیش است
عفو و کرمش از حد بیش است
هوش مصنوعی: هرچند که خطای تو زیاد است، اما رحمت و بخشش او فراوان‌تر از آن است.
عفو ازلی که برون ز حد است
خواهان گناه فزون ز عد است
هوش مصنوعی: بخشش و رحمت بی‌پایان خداوند فراتر از هر تصور و حدی است و او از کسانی که خطاها و گناهان بیشتری دارند، خیرخواهی و عفو بیشتری می‌طلبد.
لیکن چندان، در جرم مپیچ
کامکان صلح نماند هیچ
هوش مصنوعی: اما به دلیل گناه‌هایی که انجام شده، دیگر در دل هیچ صلح و آرامشی باقی نمانده است.
تا چند کنی ای شیخ کبار
توبه تلقین بهائی زار
هوش مصنوعی: ای شیخ بزرگ، تا چه زمانی می‌خواهی بر توبه و بازگشت دیگران تأکید کنی و آنها را به حال زاری و تضرع بیندازی؟
کو توبهٔ روز به شب شکند
وین توبه به روز دگر فکند
هوش مصنوعی: کسی که در یک روز تصمیم به توبه می‌گیرد و در روز دیگر آن را فراموش می‌کند، در واقع به سادگی وعده‌های خود را می‌شکند.
عمرش بگذشت، به لیت و عسی
وز توبهٔ صبح، شکست مسا
هوش مصنوعی: زندگی او گذشت و به آرزوهایش نرسید و از توبه‌ای که در صبح کرده بود، دست برداشت.
ای ساقی دلکش فرخ فال
دارم ز حیات، هزار ملال
هوش مصنوعی: ای ساقی زیبا! من از زندگی خود خبر خوشی دارم، ولی در عین حال، هزاران غم و ناراحتی هم با خود دارم.
در ده قدحی ز شراب طهور
بر دل بگشا در عیش و سرور
هوش مصنوعی: در دلی گوشه‌ای پر از خوشی و شادی برایت جامی از شراب ناب بریز و لذت ببر.
که گرفتارم به غم جانکاه
زین توبهٔ سست بتر ز گناه
هوش مصنوعی: من به خاطر توبه‌ام که از عمق جانم نیست، بیشتر از گناه خود را در عذاب می‌بینم.
ای ذاکر خاص بلند مقام!
آزرده دلم ز غم ایام
هوش مصنوعی: ای کسی که به ذکر و یاد خدا مشغول هستی و مقام بلندی داری! دل من از غم روزگار به درد آمده است.
زین ذکر جدید فرح افزای
غمهای جهان ز دلم بزدای
هوش مصنوعی: از این یاد تازه و شادی‌بخش، غم‌های دنیا را از دل من دور کن.
می‌گو با ذوق و دل آگاه
الله، الله، الله، الله
هوش مصنوعی: بگو با شادی و آگاهی از دل، نام خدا را تکرار کن.
کاین ذکر رفیع همایون فر
وین نظم بدیع بلند اختر
هوش مصنوعی: این جمله به زیبایی و بلندی خصوصیت‌های برجسته و ارزشمند یک اثر اشاره دارد و بیانگر این است که این اثر نظمی است عالی و باارزش که درخشش و جلال خاصی دارد.
در بحر خبب، چو جلوه نمود
درهای فرح بر خلق گشود
هوش مصنوعی: در دریای شادمانی، وقتی که زیبایی ظاهر شد، درهای خوشحالی به روی مردم باز شد.
آن را برخوان به نوای حزین
وز قلهٔ عرش، بشنو تحسین
هوش مصنوعی: این شعر به ما می‌گوید که آواهایی با احساسی غمگین را بشنویم و از بالاترین مرتبه‌ها، ستایش و تحسین را بشناسیم.
یارب، به کرامت اهل صفا
به هدایت پیشروان وفا
هوش مصنوعی: ای خدا، به لطف و رحمت خود، به هدایت پیشروان صداقت و loyalty کمک کن.
کاین نامهٔ نامی نیک‌اثر
کاورده ز عالم قدس خبر
هوش مصنوعی: این نامه‌ای که به یادگار مانده و اثر خوبی دارد، از عالم قدس خبر می‌دهد.
پیوسته، خجسته مقامش کن
مقبول خواص و عوامش کن
هوش مصنوعی: او همیشه در حال برکت و خوشی است و مورد پسند همگان، چه مردم عادی و چه افراد خاص قرار گیرد.

حاشیه ها

1398/12/19 16:03
محمد کریم باریک‌بین

اصلاحات از حافظه ام.
بخش 1
بیت 4....ای یوسف مصر بر آی از چاه.
بیت ماقبل آخر.... به چه بسته دل و به که همنفسی.
بیت آخر.... می پرس ز عالم دل خبری.
بخش 2
بیت 3....یا رب به مقام دو سبط رسول.
بیت 6.... آن ثامن و ضامن اهل یقین.
بیت 9....این بنده ی مجرم و عاصی را.
بیت 10....و از بند علائق جسمانی.
بیت 11 لطفی بنما و خلاصش کن.
بخش 3
بیت 2....ز هویٰ و هوس ز خدا دوران.
بیت 5....یک دم به خود آی و ببین چه کسی.
           به چه بسته دل و به که همنفسی.
بیت12....از سؤر ارسط چه می طلبی.
بخش 5
بیت 5....واز جبر و مقابله و خطّین.
بیت 9فلسش قلب است و فَرَش نابود.
بخش 6
بیت 8....کم قد أحیوا کم قد ماتوا.
بیت 9....بشریٰ لحزین وافقهم.
بیت 11.... حظّی ز صداقت ایشان ده.
بیت 12.... باشد که شود ز رفاقتشان.
بخش 7
بیت 14....او توبه ی صبح شکست مسا.

1399/03/19 13:06
میلاد

وزن شعر به این صورت می باشد:
فع لن فعلن فعلن فعلن

1403/08/11 08:11
بهزاد فرخ زاده

جعلی