گنجور

دوبیتی شمارهٔ ۹

شب تاریک و سنگستان و مو مست
قدح از دست مو افتاد و نشکست
نگهدارنده‌اش نیکو نگهداشت
وگرنه صد قدح نفتاده بشکست

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شب تاریک و سنگستان و مو مست
قدح از دست مو افتاد و نشکست
هوش مصنوعی: در شب تاریک و در میان سنگ‌ها، وقتی که زیبای مو بلند من مشغول نوشیدن بود، جام از دستانش افتاد، اما نشکست.
نگهدارنده‌اش نیکو نگهداشت
وگرنه صد قدح نفتاده بشکست
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که شخصی که چیزی را در دست دارد باید به خوبی از آن محافظت کند، زیرا اگر مراقب نباشد، آن چیز ممکن است خراب و یا از بین برود. این به نوعی به اهمیت حفاظت و توجه به دارایی‌ها و چیزهای با ارزش اشاره دارد.

خوانش ها

دوبیتی شمارهٔ ۹ به خوانش سید جابر موسوی صالحی
دوبیتی شمارهٔ ۹ به خوانش ضجرت

حاشیه ها

1387/09/16 21:12
سید جلال

واقعا آدم از این ابیات زیبا متحیر می مونه. این شاعرها که بودند و چه گفتند و چه می خواستند بگویند.
مثلا در همین بیت باباطاهر چگونه قضاء و قدر خداوند و تدبیر او در همه امور رو زیبا آورده!
واقعا باید به این میراث های کهن بالید.

1389/12/27 14:02
آزی

فقط می گم عالیه واقعا محشر خدا روحشوشاد کنه

1390/01/16 23:04
طبا

قدح رو نمادی از "عقل و خرد" بگیرید ببینید چی در میاد از توش...

1392/07/19 10:10
عباس

دم باباطاهر وشماباهم گرم گرم گـــــــــــــــــــرم

1392/10/23 23:12
یدابامصاع

کلامت دید و جان از سینه بر بست /
سر سجاده را کردی توسرمست /
بنازم طاهرا روحت منور /
خدا پیدا درون واژه ات هست/
این شعر رو (اگه بشه گفت شعر) از تاثیری که دو بیتی باباطاهر روم گذاشت گفتم. روحش شاد

1393/02/01 17:05
موژو

عالین این دو بیتیها هر کدومشونو میخونم اشکم در میادروحش شاد

1393/04/25 01:06
سارا

یدابامصاع ابول داری

1397/08/11 01:11
مهدی قناعت پیشه

کسی که در ظلمات و در قبرستان مست عشق میشود یعنی خدا با اوست!
و زمانیکه عشق یا عشق خدا با کسی است واقعا خداوند قدح اورا که لبریز از عشق است نخواهد شکست. سبحان الله!

1398/01/29 19:03
alimardani

20

1398/02/27 14:04
طاهر

این بیت واقعا زیباست و یک دنیا پیام همراهش داره زمانیکه برای اولین بار این شاه بیت رو شنیدم در نظرم اینطور مجسم شد که انسان مستی قدح به دست در شبی ، قدح از دستش میافتد و نشکستن قدح مستی را از سرش بیرون میکند که چه کسی نخواست این قدح در سنگستان بشکند و به بزرگی خدا پی برد و سپس به راه راست هدایت شد و ... موضوع دیگه اینکه چون من گاهی سنتی میخونم و کسانی که آواز بلدند میدونند اشعار باباطاهر خوراک مایه دشتی هست و به جرات میگم چند روز فکر کردم تا ردیف مناسب این بیت رو در صدای خودم پیدا کنم و هر وقت اینو میخونم همه از خود بیخود میشن و ....

1399/02/17 10:05

در برنامه گلهای 151 و در دقیقه 24 استاد شجریان در مصرع دوم «قدح از دست مو افتاد و نشکست» را «قدح از دست من افتاد و نشکست» میخوانند که به گمان اشتباه است و همان «مو» درست می‌باشد

1402/10/30 00:12
همایون

من اولین بار این دو بیتیِ عجیب، زیبا و خارق العاده را ( که البته بیت اولش خوانده شد) از شهاب حسینی در فیلم سرزمین مادری در نقش رهی اردکانی، در حالی که صورتی زخمی و پر از خون داشت، شنیدم و به شدت کنجکاو شدم که کامل این شعرو پیدا کنم و ببینم که شاعر این یک بیت کیست؟ وقتی که الان شعرو خوندم عجیب متعجب و متحیر شدم از عظمت این شعر... آرام و شاد باشد روح بزرگ بابا طاهر عزیز...