گنجور

غزل شمارهٔ ۱

ای پریشان کرده عمدا، زلف عنبربیز را
بر دل من دشنه داده غمزهٔ خونریز را
شد فروزان آتش سودایت اندر جان و دل
درفکن در جام بی‌رنگ آب رنگ آمیز را
می پیاپی، بی محابا ده، میندیش از حریف
یاد می‌دار این دو بیت گفته دست‌آویز را
گر حریفی از دمادم سر بپیچاند رواست
بر کف من نه، که پور زال به شبدیز را
جان من می را و قالب خاک را و دل تو را
وین سر طناز پر وسواس تیغ تیز را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای پریشان کرده عمدا، زلف عنبربیز را
بر دل من دشنه داده غمزهٔ خونریز را
هوش مصنوعی: ای آن که عمداً با زلف خوش و عطرین خود، دل من را به درد می‌آوری و با نگاهی خشمگین، مثل دشنه‌ای به آن ضربه می‌زنی.
شد فروزان آتش سودایت اندر جان و دل
درفکن در جام بی‌رنگ آب رنگ آمیز را
هوش مصنوعی: آتش عشق تو در جان و دل من شعله‌ور شده است، حالا با این احساسات پرشور، در ظرفی که آب بی‌رنگی دارد، رنگی به آن بزن.
می پیاپی، بی محابا ده، میندیش از حریف
یاد می‌دار این دو بیت گفته دست‌آویز را
هوش مصنوعی: به نوشیدن مشغول باش و بدون نگرانی می، بنوش. نگران نباش که دیگران چه می‌گویند. به یاد داشته باش که این دو بیت به خاطر تفریح و لذت گفته شده‌اند.
گر حریفی از دمادم سر بپیچاند رواست
بر کف من نه، که پور زال به شبدیز را
هوش مصنوعی: اگر کسی در هر لحظه از خود رفتاری ناشیانه نشان دهد، این برای من قابل قبول نیست، زیرا من مانند پسر زال سوار بر شبدیز، نباید این رفتار را بپذیرم.
جان من می را و قالب خاک را و دل تو را
وین سر طناز پر وسواس تیغ تیز را
هوش مصنوعی: من، جانم را برای می و نوشیدنی می‌گذارم، جسم خاکی‌ام را به کنار می‌زنم و به دل تو عشق می‌ورزم، در حالی که این سرکش و مغرور با تیغی تیز و برافراشته در دلم وسواس می‌کند.

حاشیه ها

1392/03/18 10:06
حامد میساقی مکوند

کوتاه بودن این غزل ومطلب را رساندن یک حسن است و همچنین دارای قافیه های تقریبا قافلگیرکننده می باشد مانند عنبربیز

1392/03/18 11:06
امین کیخا

درود به مکوند

1392/03/18 11:06
امین کیخا

عنبر پارسی است و نگارش ان انبر است اما چون با انبر که نوعی گازانبر است غلت می شود همان نگارش با عین ان را هنوز بکار می برند

1392/03/18 12:06
امین کیخا

دمادم اسم است نه ستا( صفت) اینجا و ان گونه ای باده نوشی است که باده را اشام اشام و جرعه جرعه می گسارند

1392/03/18 12:06
امین کیخا

بر کف من نه که پوهر زال به شبدیز را
یعنی چنانچه شبدیز اسب نژاده نامدار ایرانی شایسته رستم است جام می هم در کف من مانند شبدیز به زیر رستم است
چامه گو بازی نغزی هم کرده و ان اینکه شبدیز نام اسب خسرو پرویز بوده است و سیاه بوده نه رستم که اسب سپیدی داشته است رخش نام
اگر تاویل و زند بنویسیم بر ان باید گفت بابا افضل می گوید چنانچه این شبدیز ان رخش نیست این باده هم ان باده نیست !