گنجور

بخش ۳۴ - در بیان منزل جمال وجلال حضرت احدیت عز اسمه

بعد از آن بینی جمالی با جلال
اندر این منزل بود عین وصال
قطره اندر عین دریا اوفتد
ذره درخورشید والا اوفتد
قطرهٔ اندر بحر ناپیدا شود
قطره در دریا فتد دریا شود
محو گردد صورت آفاق کل
عزها کلی بدر گردد بذل
آنچنان گفته است عطار امین
نور روشن منطق الطیرش ببین
سایه در خورشید گم گردد مدام
کل همه خورشید گردد والسلام
گفتهٔ عطار خود از مغز بود
لیک اندر صد لباس نغز بود
گفتهٔ بهلول خود از جان بود
هرچه گوید آیت و برهان بود
گفتهٔ بهلول را توحید دان
دائمش در ترک ودر تجرید دان

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بعد از آن بینی جمالی با جلال
اندر این منزل بود عین وصال
هوش مصنوعی: پس از آن، زیبایی را خواهی دید که با شکوه و جلال در این مکان وجود دارد، و این خود نشانی از وصال است.
قطره اندر عین دریا اوفتد
ذره درخورشید والا اوفتد
هوش مصنوعی: اگر یک قطره در دریا بیفتد، برای آن قطره مشکلی وجود نخواهد داشت و او را در خود حل می‌کند. همچنین، اگر یک ذره در برابر خورشید قرار گیرد، باز هم ارزش و بزرگی او را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. این بدان معناست که هر چیز کوچکی در مواجهه با عظمت‌های بزرگ ممکن است به حاشیه برود و حس نادیده‌انگاری را تجربه کند، اما این به معنای بی‌ارزشی آن نیست.
قطرهٔ اندر بحر ناپیدا شود
قطره در دریا فتد دریا شود
هوش مصنوعی: وقتی یک قطره به دریا می‌افتد، دیگر از آن قطرهٔ کوچک خبر نیست و به کل دریا تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر، هر چیزی که به بزرگی و عظمت می‌پیوندد، خصوصیات خود را از دست می‌دهد و در آن گنجانده می‌شود.
محو گردد صورت آفاق کل
عزها کلی بدر گردد بذل
هوش مصنوعی: اگر تمام زیبایی‌های دنیا محو شوند، آن‌گاه همه‌ی زیبایی‌ها در یک فضای خالص و بیدار تجلی می‌یابند.
آنچنان گفته است عطار امین
نور روشن منطق الطیرش ببین
هوش مصنوعی: عطار با شفافیت و صداقت خاصی مطالبش را بیان کرده است، به طوری که آثارش همچون منبعی روشن و قابل اعتماد برای درک موضوعات عمیق و پیچیده به شمار می‌آید.
سایه در خورشید گم گردد مدام
کل همه خورشید گردد والسلام
هوش مصنوعی: سایه همواره در نور خورشید ناپدید می‌شود و در عوض، تمام نور خورشید نمایان می‌شود و تمام می‌شود.
گفتهٔ عطار خود از مغز بود
لیک اندر صد لباس نغز بود
هوش مصنوعی: عطار حقیقتی عمیق و ارزشمند را مطرح کرده است، اما این حقیقت توسط زیبایی‌های ظاهری و زرق و برق‌های مختلف پوشیده شده است.
گفتهٔ بهلول خود از جان بود
هرچه گوید آیت و برهان بود
هوش مصنوعی: بهلول به این نکته اشاره می‌کند که هرچه او بگوید، از دل و جان او ناشی می‌شود و بنابراین، کلامش برای او معنادار و مستند است.
گفتهٔ بهلول را توحید دان
دائمش در ترک ودر تجرید دان
هوش مصنوعی: بهلول بیان کرده است که مفهوم توحید را در حالتی از دوری از دنیا و در خلوص دل، باید فهمید و درک کرد.