بخش ۷ - الحكایة و التمثیل
بر پلی میشد نظام الملک شاد
چشم او ناگه بزیر پل فتاد
بیدلی در سایهٔ پل رفته بود
فارغ از هر دو جهان خوش خفته بود
گفت اگر عاقل اگر آشفتهٔ
هرچه هستی فارغ و خوش خفتهٔ
بیدل دیوانه گفتش ای نظام
کی دو تیغ آید بهم در یک نیام
ملک دنیا هست دین میبایدت
آن همه داری و این میبایدت
گر ترا دین باید از دنیا مناز
هردو با هم راست ناید کژ مباز
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بر پلی میشد نظام الملک شاد
چشم او ناگه بزیر پل فتاد
هوش مصنوعی: نظام الملک با چشمهای شاد بر روی پلی قدم میزد که ناگهان به زیر پل سقوط کرد.
بیدلی در سایهٔ پل رفته بود
فارغ از هر دو جهان خوش خفته بود
هوش مصنوعی: بیدلی در زیر سایهٔ پل نشسته بود و بیخبر از هر دو دنیا به آرامی خوابیده بود.
گفت اگر عاقل اگر آشفتهٔ
هرچه هستی فارغ و خوش خفتهٔ
هوش مصنوعی: اگر عاقل هستی، بیخیال از تمام آشفتگیها و مشکلات زندگی، راحت و خوش بگذران.
بیدل دیوانه گفتش ای نظام
کی دو تیغ آید بهم در یک نیام
هوش مصنوعی: بیدل دیوانه میگوید: ای نظام، آیا ممکن است که دو تیغ در یک غلاف قرار بگیرند؟
ملک دنیا هست دین میبایدت
آن همه داری و این میبایدت
هوش مصنوعی: حکومت و دنیا به دست توست، اما برای حفظ این مقام و ثروت، لازم است که به دین و اصول اخلاقی پایبند باشی. داشتن همه این نعمتها به معنای دوری از دین نیست و باید به این موضوع توجه داشته باشی.
گر ترا دین باید از دنیا مناز
هردو با هم راست ناید کژ مباز
هوش مصنوعی: اگر به دین نیاز داری، از دنیا درگیر مشو. چون هر دو موضوع با هم سازگار نیستند، پس از جنگ و جدل بپرهیز.