گنجور

بخش ۱۲ - الحكایة و التمثیل

عیسی مریم به غاری رفته بود
در میان غار مردی خفته بود
گفت برخیز ای ز عالم بی خبر
کار کن تا توشهٔ یابی مگر
گفت من کار دو عالم کرده ام
تا ابد ملکی مسلم کرده ام
گفت هین کار تو چیست ای مرد راه
گفت دنیا شد مرا یکبرگ کاه
جملهٔ دنیا به نانی میدهم
نان به سگ چون استخوانی میدهم
مدتی شد تا ز دنیا فارغم
نیستم من طفل بازی بالغم
بالغم با لعب و با لهوم چکار
فارغم با غفلت و سهوم چکار
عیسی مریم چو بشنود این سخن
گفت اکنون هرچه میخواهی بکن
چون ز دنیا فارغی آزاد خفت
خواب خوش بادت بخفت و شاد خفت
چون ز دنیا نیستت غمخوارگی
کرده داری کارها یکبارگی

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عیسی مریم به غاری رفته بود
در میان غار مردی خفته بود
هوش مصنوعی: عیسی، پسر مریم، به غاری رفته بود و در آنجا مردی خوابیده بود.
گفت برخیز ای ز عالم بی خبر
کار کن تا توشهٔ یابی مگر
هوش مصنوعی: برخیز و از خواب غفلت بیرون بیا، تا به دنبال کار و تلاش باشی و بتوانی برای آینده‌ات سرمایه‌ٔ معنوی و مادی جمع‌آوری کنی.
گفت من کار دو عالم کرده ام
تا ابد ملکی مسلم کرده ام
هوش مصنوعی: من برای خودم در دو جهان، کارهایی انجام داده‌ام که تا همیشه به عنوان یک صاحب‌اختیار شناخته شوم.
گفت هین کار تو چیست ای مرد راه
گفت دنیا شد مرا یکبرگ کاه
هوش مصنوعی: مرد گفت: چرا به این کار مشغولی؟ پاسخ داد: دنیا برای من فقط یک تکه کاه شده است.
جملهٔ دنیا به نانی میدهم
نان به سگ چون استخوانی میدهم
هوش مصنوعی: من تمام دارایی‌های دنیا را به کسی می‌دهم، اما به سگ نان می‌دهم مانند استخوانی که به او می‌دهم.
مدتی شد تا ز دنیا فارغم
نیستم من طفل بازی بالغم
هوش مصنوعی: مدتی است که از دنیا بی‌خبر نیستم و هنوز مثل یک کودک در حال بازی و سرگرمی هستم.
بالغم با لعب و با لهوم چکار
فارغم با غفلت و سهوم چکار
هوش مصنوعی: غم و شادی و بازی‌های دنیا چه تاثیری بر من دارند؟ من با غفلت و بی‌توجهی چه کار کنم؟
عیسی مریم چو بشنود این سخن
گفت اکنون هرچه میخواهی بکن
هوش مصنوعی: عیسی مریم وقتی این حرف را شنید، گفت حالا هر کاری که می‌خواهی انجام بده.
چون ز دنیا فارغی آزاد خفت
خواب خوش بادت بخفت و شاد خفت
هوش مصنوعی: وقتی از دنیای مادی و مشکلات آن آزاد شوی، آرامش و خواب خوشی را تجربه خواهی کرد. در این حالت، خوشبختی و شادکامی در خواب تو خواهد بود.
چون ز دنیا نیستت غمخوارگی
کرده داری کارها یکبارگی
هوش مصنوعی: وقتی کسی از دنیا برود، دیگر هیچ کس حامی و دل‌سوز او نیست و کارهای او به سرعت انجام می‌شوند.