عطارحکایت مردی که پس از مرگ حقه‌ای زر او بازمانده بود
حقه‌ای زر داشت مردی بی‌خبر
چون بمرد و زو بماند آن حقه زر
بعد سالی دید فرزندش به خواب
صورتش چون موش و دو چشمش پر آب
پس در آن موضع که زر بنهاده بود
موشی اندر گرد آن می‌گشت زود
گفت فرزندش کزو کردم سؤال
کز چه اینجا آمدی بر گوی حال
گفت زر بنهاده‌ام این جایگاه
من ندانم تا بدو کس یافت راه
گفت آخر صورت موشت چراست
گفت هر دل را که مهر زر بخاست
صورتش اینست و در من می‌نگر
پند گیر و زر بیفکن ای پسر
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حقه‌ای زر داشت مردی بی‌خبر
چون بمرد و زو بماند آن حقه زر
هوش مصنوعی: مردی نادان یک حقه طلا داشت و زمانی که مرد، آن حقه طلا برای او باقی ماند.
بعد سالی دید فرزندش به خواب
صورتش چون موش و دو چشمش پر آب
هوش مصنوعی: پس از گذشت یک سال، او در خواب دید که فرزندش چهره‌اش مثل موش شده و چشمانش پر از اشک است.
پس در آن موضع که زر بنهاده بود
موشی اندر گرد آن می‌گشت زود
هوش مصنوعی: در مکانی که طلا گذاشته شده بود، موشی به سرعت دور آن می‌چرخید.
گفت فرزندش کزو کردم سؤال
کز چه اینجا آمدی بر گوی حال
هوش مصنوعی: فرزندش از او پرسید که چرا به اینجا آمده‌ای و حال و احوالش را بگو.
گفت زر بنهاده‌ام این جایگاه
من ندانم تا بدو کس یافت راه
هوش مصنوعی: گفت که من طلا را در اینجا گذاشته‌ام، ولی نمی‌دانم تا وقتی‌که کسی به آن دسترسی پیدا کند، چه زمانی اینجا خواهد بود.
گفت آخر صورت موشت چراست
گفت هر دل را که مهر زر بخاست
هوش مصنوعی: در آخر گفت که چرا چهره موش به این صورت است؟ پاسخ داد که هر دلی که عشق طلا را بخواهد، چنین حالتی خواهد داشت.
صورتش اینست و در من می‌نگر
پند گیر و زر بیفکن ای پسر
هوش مصنوعی: اینطور که به نظر می‌رسد، او ظاهری زیبا دارد ولی مهم‌تر از آن، به باطن و دل او توجه کن. از تجربیات و درس‌هایی که از او می‌گیری بهره‌مند شو و از چیزهای بی‌ارزش فاصله بگیر، پسرم.
خوانش ها
حکایت مردی که پس از مرگ حقه‌ای زر او بازمانده بود به خوانش گروه چامه‌خوان
حکایت مردی که پس از مرگ حقه‌ای زر او بازمانده بود به خوانش آزاده
حاشیه ها
1394/11/28 17:01
زری
با درود،
سه تفاوت با نسخه دکتر شفیعی نو هست که معنا و آهنگ آن درست تر می نُماید:
1- بیت 1- تفاوت کوچک در نوع نوشتن "حقهٔ" گه " حقه ای" است و در خواندن نیز "حقه ای" موزون است.
2- بیت 2، مصرع 2، "صورتش چون موش و چشمش پر آب" که به گونه "صورتش چون موش و دو چشمش پر آب" است.
3- بیت 6، مصراع دوم، "گفت هر دل را که مهر زر نخاست" که " گفت هر دل را که مهر زر بخاست" است.
با سپاس
---
پاسخ: با تشکر، مطابق تحقیق شما تصحیح شد.
1403/04/23 02:06
Mojtaba Razaq zadeh
من ندانم تا بدو کس راه یافت یعنی چه