گنجور

غزل شمارهٔ ۶۲۳

ما ره ز قبله سوی خرابات می‌کنیم
پس در قمارخانه مناجات می‌کنیم
گاهی ز درد درد هیاهوی می‌زنیم
گاهی ز صاف میکده هیهات می‌کنیم
چون یک نفس به صومعه هشیار نیستیم
مست و خراب کار خرابات می‌کنیم
پیرا بیا ببین که جوانان رند را
از بهر دردیی چه مراعات می‌کنیم
طاماتیان ز دردی ما توبه می‌کنند
ما بی‌نفاق توبه ز طامات می‌کنیم
نه لاف پاک‌بازی و مردی همی زنیم
نه دعوی مقام و مقامات می‌کنیم
ما را کجاست کشف و کرامات کین همه
بر آرزوی کشف و کرامات می‌کنیم
دردی کشیم و تا به نباشیم مرد دین
بر اهل دین به کفر مباهات می‌کنیم
گو بد کنید در حق ما خلق زانکه ما
با کس نه داوری نه مکافات می‌کنیم
ای ساقی اهل درد درین حلقه حاضرند
می‌ده که کار می به مهمات می‌کنیم
سلطان یک سوارهٔ نطع دو رنگ را
بی یک پیاده بر رخ تو مات می‌کنیم
ما شب‌روان بادیهٔ کعبهٔ دلیم
با شاهدان روح ملاقات می‌کنیم
در کسب علم و عقل چو عطار این زمان
هم یک دو روز کار خرابات می‌کنیم

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ما ره ز قبله سوی خرابات می‌کنیم
پس در قمارخانه مناجات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما به جای اینکه به سمت مکان‌های مذهبی برویم، به سمت کارهای جوانمردانه و خوش‌گذرانی می‌رویم و در آنجا نیز به عبادت و دعا کردن می‌پردازیم.
گاهی ز درد درد هیاهوی می‌زنیم
گاهی ز صاف میکده هیهات می‌کنیم
هوش مصنوعی: گاهی اوقات از شدت درد و رنج خود فریاد و زاری می‌کنیم و گاهی از شادی و خوشی که در میکده وجود دارد، به شدت ابراز شگفتی و شادمانی می‌نماییم.
چون یک نفس به صومعه هشیار نیستیم
مست و خراب کار خرابات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما در یک لحظه، در حالت هوشیاری به سر نمی‌بریم و به همین خاطر کارهای نادرستی مانند مشروبات الکلی را انجام می‌دهیم.
پیرا بیا ببین که جوانان رند را
از بهر دردیی چه مراعات می‌کنیم
هوش مصنوعی: بیا و ببین که چگونه برای درمان دردهای جوانان رند، چه تلاش و دقتی به خرج می‌دهیم.
طاماتیان ز دردی ما توبه می‌کنند
ما بی‌نفاق توبه ز طامات می‌کنیم
هوش مصنوعی: برخی از افراد، با مشاهدهٔ درد و رنج ما، به توبه و پشیمانی روی می‌آورند، اما ما بدون هیچ گونه ریا و فریب، به خاطر فریبکاری‌های آنها، توبه و بازگشت می‌کنیم.
نه لاف پاک‌بازی و مردی همی زنیم
نه دعوی مقام و مقامات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما نه ادعای بزرگی و شرافت داریم و نه به مقام و موقعیت‌های خود می‌بالیم.
ما را کجاست کشف و کرامات کین همه
بر آرزوی کشف و کرامات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما کجا به دنبال کشف و کراماتی هستیم؛ در حالی که همه این کارها به خاطر آرزوی رسیدن به کشف و کرامات است.
دردی کشیم و تا به نباشیم مرد دین
بر اهل دین به کفر مباهات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما دردی را تحمل می‌کنیم و تا زمانی که در این دنیا هستیم، افرادی که به دین باور دارند را به کفر محکوم می‌کنیم و به این کار افتخار می‌کنیم.
گو بد کنید در حق ما خلق زانکه ما
با کس نه داوری نه مکافات می‌کنیم
هوش مصنوعی: اگر مردم در حق ما بدی کنند، اشکالی ندارد، چرا که ما هیچگاه با کسی قضاوت یا انتقام نمی‌گیریم.
ای ساقی اهل درد درین حلقه حاضرند
می‌ده که کار می به مهمات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ای ساقی، افرادی که دچار درد و رنج هستند اینجا جمع شده‌اند. لطفاً بزن و بنوش که ما در کار مهمی هستیم.
سلطان یک سوارهٔ نطع دو رنگ را
بی یک پیاده بر رخ تو مات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما با مهارت و قدرت، حتی بزرگترین حاکمان را بدون نیاز به یاری دیگران، در برابر زیبایی و جذابیت تو وادار به سکوت و حیرت می‌کنیم.
ما شب‌روان بادیهٔ کعبهٔ دلیم
با شاهدان روح ملاقات می‌کنیم
هوش مصنوعی: ما شب‌زنده‌داران، در مسیر دل‌مان به کعبه می‌رویم و با نفس‌های پاک و روحانی دیدار می‌کنیم.
در کسب علم و عقل چو عطار این زمان
هم یک دو روز کار خرابات می‌کنیم
هوش مصنوعی: در جستجوی علم و دانش، مانند عطار، این روزها نیز به‌مدت کوتاهی به سراغ خوش‌گذرانی می‌رویم.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۲۳ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1394/05/17 04:08
ناشناس

مباحات به نظر باید به مباهات اصلاح شود.

1397/12/21 17:02
نادر..

سلطان یک سواره‌ی نطع دورنگ را
بی یک پیاده بر رخ تو مات می‌کنیم..