غزل شمارهٔ ۶۰۵
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۶۰۵ به خوانش عندلیب
آهنگ ها
این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟
حاشیه ها
با سلام. وزن این شعر غلط نوشته شده درستش بایذ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن باشد.(منسرح مثمن مطوی مکشوف)
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
این غزل عطار نیشابوری برگرفته از آیه 172 سوره اعراف7
وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِن بَنِی آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَی أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ قَالُواْ بَلَی شَهِدْنَا أَن تَقُولُواْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِینَ ﴿172﴾
وحدیث قدسی خمّرت طینة آدم بیدیّ أربعین صباحاً گل آدم را به دستان خویش چهل پگاه سرشتم.
وحدیث نبوی مَن اَخلَصَ لِللّه اَربعینَ صباحاً جَرَت یَنابیلَ الحِکمه مَن قَلبهِ اِلی لِسانه
میباشد.
این شعر رو استاد حسام الدین سراج خوندن فوق العاده زیبا
به علاقمندان توصیه میکنم حتما گوش کنند
سلام
اقای حسام الدین سراج تو آلبوم جام الست خوندش خیییلی زیبا منتها تو این بیت گفتن بلا ب این شرح
ما ز خرابات عشق مست الست آندیم ،نام بلا چون بریم چون همه مست امدیم
بلی درسته یا بلا؟
جناب سراج در قطعه ی مذکور هم با همان ضبط نوشتاری بلی خوانده اند که البته در زبان عربی و قرائت قرآنی کلمه بلی که از همان آیه ی 172 سوره اعراف اقتباس شده ، به شکل گفتاری بلا خوانده می شود و این نباید با بلا به معنی مصیبت و امری که به عقوبت نازل می شود ، اشتباه گرفته شود.
در باره معنی مصرع مورد نظر می توان اینگونه گفت که : انسان با شنیدن صدای دوست و اینکه دوست شخصا بر او نظری کرد و لایق آن دید که با او سخن کند و بی واسطه با کلام خودش به او فرمود "الستُ بربکم..." ، آنقدر مست و بی خود شده که گویی دیگر چیزی جز عشق دوست نمی بیند و نمی شنود که بخواهد حتی کلمه ای دیگر جز نام دوست را در خاطر آورد... حال چگونه بلی بگوید ؟! و در پاسخ کدامین سوال بگوید که چون عشق محبوب بر او جلوه کرد و وی مست گشت نه سوالی بماند و نه جوابی و نه حتی خودی انسان.
استفاده از کلمه " نام " قبل از " بلی " (با توجه به اینکه بلی کلمه ی تصدیق است و بر روی هیچ شئی یا فردی از جهت تشخص آن قرار داده نمی شود) توجه را به نام و اسم معشوق در مستی عشق او جلب می نماید که وقتی نام او هست هیچ چیز دیگر به زبان عاشق مست و حتی در فکر و خیال او نمی گنجد.
خاک بد آدم که دوست جرعه بدان خاک ریخت
ما همه زان جرعهٔ دوست به دست آمدیم
مصرع دوم وزن صحیحی ندارد به احتمال قوی مصرع دوم به این شکل بوده است
ما همه زان جرعه دوست، خاک بدست آمدیم که البته معنی مصرع نیز بسیار گسترده تر میگردد
گرامی شهرام
اگر اینطور بخوانی
ما همه زان جرعه یِ دوست به دست آمدیم
هم وزن درست است و هم معنا
با سلام درود معنی کلمه سقیهم در بیت زیر :
"ساقی جام الست چون و سقیهم بگفت
ما ز پی نیستی عاشق هست آمدیم"
رو متوجه نشدم لطفا راهنمایی بفرمایید
متشکرم
"و سقیهم" یعنی سیرابشان کنید. هم خانواده سقا ساقی
معنی مصراع: آن زمانیکه ساقی جام الست گفت وسقیهم (سیرابشان کنید، شراب برسونید بهشون) ...
تلمیح است به آیه 21 سوره مبارکه انسان:
بر اندامشان جامه هایی از حریر نازک و سبز رنگ و دیبای ستبر است و با دستبندهایی از نقره آراسته شده اند، و پروردگارشان باده طهور به آنان می نوشاند. (۲۱)
استاد شفیعی کدکنی در مقدمه تصحیح منطق الطیر عطار، این غزل را به تصریح محمد عوفی در تذکره لباب الالباب از آن شمس الدین محمد بن طغان کرمانی دانسته اند.