گنجور

غزل شمارهٔ ۶۰۱

ما بار دگر گوشهٔ خمار گرفتیم
دادیم دل از دست و پی یار گرفتیم
دعوی دو کون از دل خود دور فکندیم
پس در ره جانان پی اسرار گرفتیم
از هر دو جهان مهر یکی را بگزیدیم
و از آرزوی او کم اغیار گرفتیم
گفتند خودی تو درین راه حجاب است
ترک خودی خویش به یکبار گرفتیم
ای بس که چو پروانهٔ پر سوخته از شمع
در کوی رجا دامن پندار گرفتیم
از کعبهٔ جان چون که ندیدیم نشانی
از کعبهٔ ظاهر ره خمار گرفتیم
از خرقه و تسبیح چو جز نام ندیدیم
چه خرقه چه تسبیح که زنار گرفتیم
زین دین به تزویر چو دل خیره فروماند
اندر ره دین شیوهٔ کفار گرفتیم
چون هرچه جز او هست درین راه حجاب است
پس ما به یقین مذهب عطار گرفتیم

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ما بار دگر گوشهٔ خمار گرفتیم
دادیم دل از دست و پی یار گرفتیم
هوش مصنوعی: ما دوباره به حالتی سرخوش و مست دچار شدیم و دل را به خاطر عشق و معشوقی که داریم، از دست دادیم.
دعوی دو کون از دل خود دور فکندیم
پس در ره جانان پی اسرار گرفتیم
هوش مصنوعی: ما ادعای دو جهان را از دل خود دور کردیم، سپس در مسیر محبوب به جست‌وجوی رازها پرداختیم.
از هر دو جهان مهر یکی را بگزیدیم
و از آرزوی او کم اغیار گرفتیم
هوش مصنوعی: ما از تمام خوبی‌ها و زیبایی‌ها یکی را انتخاب کردیم و برای رسیدن به آرزوی او از خواسته‌های دیگر کمتر استفاده کردیم.
گفتند خودی تو درین راه حجاب است
ترک خودی خویش به یکبار گرفتیم
هوش مصنوعی: گفتند که وجود خودت مانع از پیشرفت در این مسیر است؛ پس به یکباره از خودخواهی و خودرایی خود دست برداشتیم.
ای بس که چو پروانهٔ پر سوخته از شمع
در کوی رجا دامن پندار گرفتیم
هوش مصنوعی: ما بارها مثل پروانه‌ای که به شمع نزدیک می‌شود، در پی آرزوها و امیدها در دنیای خیالی خود غرق شدیم.
از کعبهٔ جان چون که ندیدیم نشانی
از کعبهٔ ظاهر ره خمار گرفتیم
هوش مصنوعی: وقتی نشانی از کعبهٔ حقیقی و روحانی خود نیافتیم، به دنبال نشانه‌ای از کعبهٔ ظاهری رفتیم و در این راه دچار سرگردانی و حالتی سخیف شدیم.
از خرقه و تسبیح چو جز نام ندیدیم
چه خرقه چه تسبیح که زنار گرفتیم
هوش مصنوعی: ما فقط نام خرقه و تسبیح را دیدیم و در واقع چیزی جز آن در دست نداریم. نه خرقه‌ای داریم و نه تسبیحی، در حقیقت به بندهایی متصل هستیم که ما را محدود کرده‌اند.
زین دین به تزویر چو دل خیره فروماند
اندر ره دین شیوهٔ کفار گرفتیم
هوش مصنوعی: از این دین، وقتی که دل به تزویر و فریب بیفتد و در مسیر ایمان سردرگم شود، ما هم به روش بی‌دینی روی می‌آوریم.
چون هرچه جز او هست درین راه حجاب است
پس ما به یقین مذهب عطار گرفتیم
هوش مصنوعی: هر چیزی که غیر از او وجود دارد در مسیر ما به‌عنوان مانع عمل می‌کند، بنابراین ما با اطمینان مکتب عطار را انتخاب کردیم.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۶۰۱ به خوانش عندلیب