گنجور

غزل شمارهٔ ۲۸۴

دلا دیدی که جانانم نیامد
به درد آمد به درمانم نیامد
به دندان می‌گزم لب را که هرگز
لب لعلش به دندانم نیامد
ندیدیم هیچ روزی تیر مژگانش
که جوی خون به مژگانم نیامد
ندیدیم هیچ وقتی لعل خندانش
که خود از چشم گریانم نیامد
چه تابی بود در زلف چو شستش
که آن صد بار در جانم نیامد
بسی دستان بکردم لیک در دست
سر زلفش به دستانم نیامد
سر زلفش بسی دارد ره دور
ولی یک ره به پایانم نیامد
چگونه آن همه ره پیش گیرم
که آن ره جز پریشانم نیامد
بسی هندوست زلف کافرش را
یکی زانها مسلمانم نیامد
به آسانی ز زلفش سر نپیچم
که با عطار آسانم نیامد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلا دیدی که جانانم نیامد
به درد آمد به درمانم نیامد
هوش مصنوعی: ای دل، آیا دیدی که محبوبم نیامد؟ به جای اینکه درد و رنج مرا دوا کند، باز هم به یاری‌ام نیامد.
به دندان می‌گزم لب را که هرگز
لب لعلش به دندانم نیامد
هوش مصنوعی: لبم را به دندان می‌زنم تا آن را نجویم، چرا که هرگز لب زیبای او در دستم نیامده است.
ندیدیم هیچ روزی تیر مژگانش
که جوی خون به مژگانم نیامد
هوش مصنوعی: هیچ روزی مشاهده نکردیم که تیر نگاهش باعث نشود چشمانم پر از خون شود.
ندیدیم هیچ وقتی لعل خندانش
که خود از چشم گریانم نیامد
هوش مصنوعی: هرگز ندیدم که لبخند زیبا و دلنشینش به من بیاید، در حالی که خودم با چشمان گریان به او نگاه می‌کنم.
چه تابی بود در زلف چو شستش
که آن صد بار در جانم نیامد
هوش مصنوعی: موهای سیاه و پیچیده‌ای که در آن زیبایی به چشم می‌خورد، چنان تأثیری بر دل من گذاشته که هیچ چیز دیگری در زندگی‌ام نتوانسته به این اندازه عمیق و شگفت‌انگیز باشد.
بسی دستان بکردم لیک در دست
سر زلفش به دستانم نیامد
هوش مصنوعی: من کارهای زیادی انجام دادم، اما نتوانستم موهایش را به دستانم بیاورم.
سر زلفش بسی دارد ره دور
ولی یک ره به پایانم نیامد
هوش مصنوعی: موهای او مسیرهای زیادی را پیموده است، اما هیچ‌یک از آن مسیرها به نتیجه نرسید.
چگونه آن همه ره پیش گیرم
که آن ره جز پریشانم نیامد
هوش مصنوعی: چگونه می‌توانم آن همه مسیر را طی کنم در حالی که هیچ‌یک از آن مسیرها جز بی‌نظمی و آشفتگی برایم نیامده است؟
بسی هندوست زلف کافرش را
یکی زانها مسلمانم نیامد
هوش مصنوعی: بسیاری از هندوها به خاطر زلف‌های محبوب کافرش به او جذب شده‌اند، اما هیچ‌یک از آن‌ها به ایمان اسلام نرسیده‌اند.
به آسانی ز زلفش سر نپیچم
که با عطار آسانم نیامد
هوش مصنوعی: به راحتی نمی‌توانم از زیبایی‌های او فاصله بگیرم، چون آنچنان دوستی و محبت بین ما وجود دارد که به سادگی نمی‌توانم آن را نادیده بگیرم.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۲۸۴ به خوانش عندلیب