گنجور

شمارهٔ ۴۹

سینه پر ناله و لب خاموش است
بر زبان قفل و دلم در جوش است
خود گر افلاک و گر عنصر خاک
همه را بار غمش بر دوش است
آن یک از شوق شب و روز برقص
وین یک از جام می اش مدهوش است
برهش بسته کمر چون جوزا
هرچه کوکب بفلک منقوش است
اختران چنگ زنان چون ناهید
محفل آراسته نوشا نوش است
مهر بگداختهٔ آتش او است
که بسر در طلبش درگوش است
ماه آورده کلف بر رخسار
کز غمش خون بدلش در جوش است
مه نو پیش خم ابرویش
حلقهٔ بندگیش در گوش است
قطب را کز حرکت افتاده
داده جامی ز ازل بی هوش است
خاکیان را همه از جلوهٔ او
شاهدی در برو هم آغوش است
دارد اسرار برندان پیوند
گرچه زاهد صفت ازرق پوشست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سینه پر ناله و لب خاموش است
بر زبان قفل و دلم در جوش است
هوش مصنوعی: دل پر از درد و غم است، اما زبان نمی‌تواند چیزی بگوید و لب‌ها سکوت کرده‌اند. در درون، احساسات شدید و آتشینی وجود دارد که در حال جوش و خروش است.
خود گر افلاک و گر عنصر خاک
همه را بار غمش بر دوش است
هوش مصنوعی: چه بخواهیم آسمانی باشیم و چه خاکی، همه‌ی ما بار غم و درد را بر دوش داریم.
آن یک از شوق شب و روز برقص
وین یک از جام می اش مدهوش است
هوش مصنوعی: یکی به خاطر شوق و اشتیاقش شب و روز در حال رقاصی و شادی است، و دیگری به خاطر شرابش در حال مستی و گیجی به سر می‌برد.
برهش بسته کمر چون جوزا
هرچه کوکب بفلک منقوش است
هوش مصنوعی: هنگامی که بره (زودیاک) به کمر خود بسته شده است، به طور مشابه، هرگاه ستاره‌ها و سیارات در آسمان نقاشی شده‌اند، به زیبایی به نمایش در می‌آیند.
اختران چنگ زنان چون ناهید
محفل آراسته نوشا نوش است
هوش مصنوعی: ستاره‌ها مانند ناهید به شوق و ذوق در حال نواختن هستند و جمعی را گرد هم آورده‌اند، و این جمع بی‌نهایت لذت‌بخش و خوشایند است.
مهر بگداختهٔ آتش او است
که بسر در طلبش درگوش است
هوش مصنوعی: عشق و علاقه‌ او مانند آتش سوزانی است که دل را می‌سوزاند و انسان در تلاش برای رسیدن به اوست.
ماه آورده کلف بر رخسار
کز غمش خون بدلش در جوش است
هوش مصنوعی: ماه، جلوه‌ای زیبا به چهره دارد که از اندوهش، خون در رگ‌هایش به غلیان آمده است.
مه نو پیش خم ابرویش
حلقهٔ بندگیش در گوش است
هوش مصنوعی: ماه نو در کنار خم ابرویش مانند حلقه‌ای است که نشانه بندگی و محبت اوست.
قطب را کز حرکت افتاده
داده جامی ز ازل بی هوش است
هوش مصنوعی: قطب که به خاطر بی‌حرکتی‌اش به حالت سکون درآمده، از ابتدا در حالتی از غفلت و بی‌خبری قرار دارد.
خاکیان را همه از جلوهٔ او
شاهدی در برو هم آغوش است
هوش مصنوعی: تمامی مخلوقات خاکی همگی نشان از زیبایی و جلوهٔ او دارند و در این معنا به هم پیوسته‌اند.
دارد اسرار برندان پیوند
گرچه زاهد صفت ازرق پوشست
هوش مصنوعی: در دل افرادی که به رازها و اسرار دینی پیوسته‌اند ارتباطی وجود دارد، هرچند ظاهرشان ممکن است زاهد و متفاوت به نظر برسد.