گنجور

شمارهٔ ۶۶۱

بختی عقلم بگسسته عقال
عشق خلاصی دهد از ما یقال
خس صفت از جنبش باد شمال
چند روی سوی یمین و شمال
کعبه جانان دل و سوی حجاز
شیخ کند بیهده شد رحال
عیش محال است در این غمکده
هان چه شوی طالب امر محال
گر بودت باده چو جم لاجرم
آئینه ای ساز زجام سفال
جام می و پنجه ساقی ببزم
بدر کش اطراف بود ده هلال
چیست تو را توشه در این راه دور
برگ بساز ای که بیابی مآل
مطرب و نی قرقف و راح و عقال
خوش که کند ملک جهان انتقال
چهره ساقی زنظرها ببرد ‏
حسن نکویان بدیع الجمال
جام شرابی که نماید در او
چهره رخسار جمال و جلال
شاهد غیبی علی مرتضی
مظهر حی صمد لا یزال
تا کشد آشفته از آن یک قدح
بشنود از حوری و غلمان تعال
تکیه شیخ است بعلم و عمل
من نکنم جز بعلی اتکال

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بختی عقلم بگسسته عقال
عشق خلاصی دهد از ما یقال
هوش مصنوعی: بخت و اقبال من عقل و هوش مرا اراده کرده و به زنجیر عشق اسیرم می‌کند، اما عشق راهی برای رهایی از حرف‌ها و قضاوت‌های دیگران به من می‌دهد.
خس صفت از جنبش باد شمال
چند روی سوی یمین و شمال
هوش مصنوعی: خس و خاشاک به خاطر وزش باد شمال چند بار به سمت راست و چپ حرکت می‌کنند.
کعبه جانان دل و سوی حجاز
شیخ کند بیهده شد رحال
هوش مصنوعی: کعبه‌ی وجود محبوب در دل است و سفر به حجاز و زیارت آن، برای شیخی که در جست‌وجوی حقیقت است، بی فایده و بی نتیجه شده است.
عیش محال است در این غمکده
هان چه شوی طالب امر محال
هوش مصنوعی: زندگی خوش در این دنیای پر از غم امکان‌پذیر نیست، پس چه فایده‌ای دارد که به دست آوردن چیزی غیرممکن را بخواهی؟
گر بودت باده چو جم لاجرم
آئینه ای ساز زجام سفال
هوش مصنوعی: اگر شراب مانند شراب جمشید داشته باشی، به ناچار از کوزه سفالی آینه‌ای بساز.
جام می و پنجه ساقی ببزم
بدر کش اطراف بود ده هلال
هوش مصنوعی: مشروبی که ساقی در دست دارد، با زیبایی و لطافتش به میانه جمعیت آمده و در اطراف آن مانند ده هلال درخشان است.
چیست تو را توشه در این راه دور
برگ بساز ای که بیابی مآل
هوش مصنوعی: در این مسیر طولانی چه چیزی به همراه داری؟ ای کسی که می‌خواهی به نتیجه برسی، تلاش کن و امکانات خود را آماده کن.
مطرب و نی قرقف و راح و عقال
خوش که کند ملک جهان انتقال
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و نشاط زندگی اشاره دارد و از لذت‌هایی مانند موسیقی، نوشیدنی و شادی سخن می‌گوید. در آن تاکید شده است که این لذت‌ها می‌توانند حالت و فضای زندگی را تغییر دهند و انسان را از تنگناها و سختی‌ها رها سازند.
چهره ساقی زنظرها ببرد ‏
حسن نکویان بدیع الجمال
هوش مصنوعی: چهرهٔ ساقی در نگاه‌ها جلوه می‌کند و زیبایی‌های او از نظرها دور نیست.
جام شرابی که نماید در او
چهره رخسار جمال و جلال
هوش مصنوعی: جامی از شراب که در آن، تصویر چهره زیبایی و عظمت نمایان است.
شاهد غیبی علی مرتضی
مظهر حی صمد لا یزال
هوش مصنوعی: شاهدی از دنیای غیب، علی مرتضی، تجلی‌گاه حیات بی‌نهایت و همیشگی است.
تا کشد آشفته از آن یک قدح
بشنود از حوری و غلمان تعال
هوش مصنوعی: تا وقتی که از یک جام نوشیدنی غرق در آشفتگی و شگفتی می‌شود، صدای عده‌ای از حوری‌ها و جوانان زیبا را می‌شنود که او را دعوت می‌کنند.
تکیه شیخ است بعلم و عمل
من نکنم جز بعلی اتکال
هوش مصنوعی: من فقط به علم و عمل شیخ تکیه می‌کنم و جز بر علی (علیه‌السلام) تکیه نخواهم کرد.