گنجور

شمارهٔ ۲۶

یارب آن روی است با آن زیب و کشّی یا مه است
چشمه آب حیاتش در زنخدان یا چه است
از رخ آیینه‌فامش نیم عکسی بیش نیست
اینکه بر پیشانی خورشید و رخسار مه است
زلف کوتاهش جهانی جان به غارت برد دوش
تا چه خواهد کرد اکنون دست جورش کوته است
غمزه او تیر بر دل می‌زند یارب چنانک
عاشقان را پوست بر تن نیست ممکن کآگه است
عقل و جان را کم کند هرکس که با او همدم است
خویشتن را گُم کند هر دل که با او همره است
دی تقاضای شب وصلش همی‌کردم، پگاه
گفت: این تا حشر افکن روز عالم بی‌گه است
وصل او هرگز به دست کس نیاید، کیمیاست
یا ز عشرت خاکپای عز دین خسرو شه است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یارب آن روی است با آن زیب و کشّی یا مه است
چشمه آب حیاتش در زنخدان یا چه است
هوش مصنوعی: پروردگارا، آیا آن چهره زیبا و دلربا، مانند ماه است؟ آیا چشمه آب حیات در صورت او نهفته است یا چیز دیگری در کار است؟
از رخ آیینه‌فامش نیم عکسی بیش نیست
اینکه بر پیشانی خورشید و رخسار مه است
هوش مصنوعی: تنها تصویری که از چهره زیبا و نورانی او در آینه می‌بینیم، چیزی بیشتر نیست. این تصویر در واقع به روشنایی خورشید و زیبایی ماه شباهت دارد.
زلف کوتاهش جهانی جان به غارت برد دوش
تا چه خواهد کرد اکنون دست جورش کوته است
هوش مصنوعی: زلف کوتاه او شب گذشته دل‌ها را به شدت از دست برد. اکنون ببینیم که چه کار خواهد کرد در حالی که دستانش برای اعمالش کوتاه است.
غمزه او تیر بر دل می‌زند یارب چنانک
عاشقان را پوست بر تن نیست ممکن کآگه است
هوش مصنوعی: نرمی نگاه او همچون تیر به دل می‌زند، ای کاش که عاشقان دیگر احساس درد نکنند، چون به اندازه‌ی پوست بر بدن خود نیز نیستند که درد را حس کنند.
عقل و جان را کم کند هرکس که با او همدم است
خویشتن را گُم کند هر دل که با او همره است
هوش مصنوعی: هر کسی که با او هم‌نفس باشد، عقل و جانش را کم می‌کند و هر دل که همراه او شود، خود را گم می‌کند.
دی تقاضای شب وصلش همی‌کردم، پگاه
گفت: این تا حشر افکن روز عالم بی‌گه است
هوش مصنوعی: من شب به یاد وصال او دائماً دعا می‌کردم، اما صبح گفت: این آرزو تا روز قیامت برآورده نخواهد شد، زیرا دنیا بی‌حکمت و بی‌ثمر است.
وصل او هرگز به دست کس نیاید، کیمیاست
یا ز عشرت خاکپای عز دین خسرو شه است
هوش مصنوعی: اتصال به او هرگز ممکن نمی‌شود، چرا که یا جواهر نایابی است یا ناشی از لذت و خوشی پای خاکی پادشاهی است که بزرگی و عظمت دارد.