گنجور

بخش ۱ - نامهٔ باستان در یگانگی خداوند پاک

سر نامه بر نام زروان پاک
که رخشید ازو هرمز تابناک
خداوند زاووش و کیوان پیر
فروزندهٔ ماه و ناهید و تیر
وز او آفرین باد بر ایزدان
که هستند فرمانبرش جاودان
هم امشاسپندان با زور و دست
که دارند بر کوه ها را نشست
وهومانو آن پیک هوش و خرد
کزو برتر اندیشه برنگذرد
دگر ثاریوهرا سروش شهان
کزاو گردد آباد ویران جهان
سپندار میتا شه زندگی
که جان ها ازو یافت پایندگی
فراواشی امشاسفند روان
که آخر شتابد سوی آسمان
بسی باد نفرین ناخوب و زشت
ابر انگرومانیوس پلشت
که اهریمنانند او را رهی
ز نور و فروغ است جانش تهی
اکومانو آن دیو تیره روان
که از زهر تن‌ها کند ناتوان
دگر زیری آن مایهٔ بغض و کین
کز او شد پر آشوب روی زمین
دگر سااورو آن بد بدکنش
که آز و فریب است او را منش
همان اندریمان ناپاک رای
که جور و ستم ماند از وی به جای

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سر نامه بر نام زروان پاک
که رخشید ازو هرمز تابناک
هوش مصنوعی: سر نامه به نام زروان، که از او، هرمز درخشان و نورانی می‌تابد.
خداوند زاووش و کیوان پیر
فروزندهٔ ماه و ناهید و تیر
هوش مصنوعی: خداوندی که آسمان و ستاره‌ها را آفریده است، منبع نور و زندگی ماه، زهره و سیاره‌هاست.
وز او آفرین باد بر ایزدان
که هستند فرمانبرش جاودان
هوش مصنوعی: از او ستایش می‌کنم، باد بر ایزدان که همیشه تابع او هستند و جاودانه‌اند.
هم امشاسپندان با زور و دست
که دارند بر کوه ها را نشست
هوش مصنوعی: امشاسپندان، که موجودات مقدسی در آیین زرتشتی هستند، با قدرت و نیرویی که دارند، بر فراز کوه‌ها نشسته‌اند.
وهومانو آن پیک هوش و خرد
کزو برتر اندیشه برنگذرد
هوش مصنوعی: او انسانی است که پیک حقیقت و توانایی‌هایی چون هوش و خرد را در خود دارد و هیچ اندیشه‌ای نمی‌تواند از او برتر باشد.
دگر ثاریوهرا سروش شهان
کزاو گردد آباد ویران جهان
هوش مصنوعی: دیگر صدای خوشی از سوی شاهان به گوش می‌رسد که آنان جهان ویران را آباد می‌کنند.
سپندار میتا شه زندگی
که جان ها ازو یافت پایندگی
هوش مصنوعی: سپندار میتا، نماد زندگی است که روح‌ها از او جاودانگی و ماندگاری می‌گیرند.
فراواشی امشاسفند روان
که آخر شتابد سوی آسمان
هوش مصنوعی: جریانی از زندگی و روح، به سوی آسمان روانه می‌شود و در نهایت به حرکت در می‌آید.
بسی باد نفرین ناخوب و زشت
ابر انگرومانیوس پلشت
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که باد به شدت می‌وزد و باعث می‌شود که ابرهای زشت و ناخوشایند، که نماد ناخوشی و بدی هستند، در فضا حرکت کنند. در واقع، به این موضوع اشاره دارد که شرایط نامساعد و ناپسند ممکن است به وجود بیاید.
که اهریمنانند او را رهی
ز نور و فروغ است جانش تهی
هوش مصنوعی: او افرادی را توصیف می‌کند که همانند اهریمنان هستند و از نور و روشنی دور هستند، به‌طوری که جانشان خالی از زندگی و روح است.
اکومانو آن دیو تیره روان
که از زهر تن‌ها کند ناتوان
هوش مصنوعی: این دیو سیاه که از زهر انسان‌ها نیرو می‌گیرد و آنها را ناتوان می‌کند، چه کسی است؟
دگر زیری آن مایهٔ بغض و کین
کز او شد پر آشوب روی زمین
هوش مصنوعی: در جهانی که از کینه و دشمنی پر شده، مشکلات و ناهنجاری‌های بسیار به وجود آمده است.
دگر سااورو آن بد بدکنش
که آز و فریب است او را منش
هوش مصنوعی: سعی کن که به کسانی که بدی می‌کنند و فریب می‌دهند، نزدیک نشوی، زیرا رفتارشان زشت و ناپسند است.
همان اندریمان ناپاک رای
که جور و ستم ماند از وی به جای
هوش مصنوعی: آن اندیشه ناپاک و بد که ظلم و ستم از او به جا مانده است.