گنجور

شمارهٔ ۲۴ - چند قطعه ای که مرحوم ادیب الممالک درباره چین و منچوری و روس و ژاپن در مجله ادب سال سوم ۱۳۲۲ه.ق و ۲۵ آوریل ۱۹۰۴ درج کرده است

دور باد از من و یارانم خونریز نبرد
که تنم از آن به شکنج است و دلم پر غم و درد
خاک را سرخ ز خون پسرانم کردند
دخترانم را رخساره ز دهشت شده زرد
این چه نغمه است کز او ناله کند پیر و جوان
وین چه بانگ است که از وی بخروشد زن و مرد
توپهاشان همه خاراشکن و قلعه شکاف
اسبهاشان همه دریا سپر و کوه نورد
از چه بر گردن ما بار نمایند ملوک
همه آداب خود و شیوه خود فردا فرد
گرد بی تربیتی بسترد از چهره ی ما
گر تواند کسی از بحر برانگیزد گرد
شمع مشرق نشود ز آتش غربی روشن
گو بکوبند همی تا دم صور آهن سرد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دور باد از من و یارانم خونریز نبرد
که تنم از آن به شکنج است و دلم پر غم و درد
هوش مصنوعی: دور باشد از من و دوستانم جنگجویان قاتل، زیرا که بدنم از آن در رنج و عذاب است و دلم پر از غم و اندوه.
خاک را سرخ ز خون پسرانم کردند
دخترانم را رخساره ز دهشت شده زرد
هوش مصنوعی: خاک را به خاطر خون پسرانم سرخ کردند و دخترانم به خاطر ترس، چهره‌شان زرد شده است.
این چه نغمه است کز او ناله کند پیر و جوان
وین چه بانگ است که از وی بخروشد زن و مرد
هوش مصنوعی: این چه صدایی است که همه، چه پیر و چه جوان، از آن ناله می‌کنند و این چه ندایی است که از آن، هم زنان و هم مردان به هیجان می‌آیند؟
توپهاشان همه خاراشکن و قلعه شکاف
اسبهاشان همه دریا سپر و کوه نورد
هوش مصنوعی: اسلحه‌های آن‌ها همه توانایی شکستن موانع را دارند و قلعه‌ها را خراب می‌کنند. همچنین، اسب‌هایشان همچون دریایی از سپرها و کوه‌نوردانی قوی هستند.
از چه بر گردن ما بار نمایند ملوک
همه آداب خود و شیوه خود فردا فرد
هوش مصنوعی: چرا شاهان باید از ما انتظار رعایت آداب و رسوم خود را داشته باشند، در حالی که هرکدام از آنها راه و روش خاص خود را دارند؟
گرد بی تربیتی بسترد از چهره ی ما
گر تواند کسی از بحر برانگیزد گرد
هوش مصنوعی: اگر کسی بتواند از دریا گرد و غبار بی‌تربیتی را از چهره‌ی ما پاک کند، باید آن را از ظاهرمان دور کند.
شمع مشرق نشود ز آتش غربی روشن
گو بکوبند همی تا دم صور آهن سرد
هوش مصنوعی: شمعی که در شرق وجود دارد، نمی‌تواند به دلیل آتش غربی روشن باشد. بگذارید بگویند که هرچند هم که تلاش کنند و بزنند، تا زمانی که صدای بوق آهن سرد شود، نور آن دیگر روشن نخواهد شد.