غزل شمارهٔ ۵۷۵
نقش خیال عالم عارف به خواب بیند
صورت چو جام یابد معنی شراب بیند
دریادلی که چون ما در بحر ما درآید
موج و حباب و قطره در عین آب بیند
چون نور آفتابست در روی ماه پیدا
هم ماه را بیابد هم آفتاب بیند
تو تشنه در بیابان دایم سراب بینی
عارف چو ما سرابی اندر سراب بیند
رندی که در خرابات با ما دمی برآرد
هر کس که بیند او را مست و خراب بیند
هر کو حجاب دارد او در حجاب ماند
گر بی حجاب گردد او بی حجاب بیند
در گلستان سید خوش بلبلان مستند
هر گل که او بچیند در گل گلاب بیند
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نقش خیال عالم عارف به خواب بیند
صورت چو جام یابد معنی شراب بیند
هوش مصنوعی: عالم عارف در خواب خود تصاویری را میبیند که مانند جامی است، و وقتی به آن تصاویر نگاه میکند، معنای واقعی و عمیق آنها را درک میکند.
دریادلی که چون ما در بحر ما درآید
موج و حباب و قطره در عین آب بیند
هوش مصنوعی: دل دریایی چون دل ما، وقتی به دریا وارد شود، هر موج و حباب و قطره را در درون آب مشاهده خواهد کرد.
چون نور آفتابست در روی ماه پیدا
هم ماه را بیابد هم آفتاب بیند
هوش مصنوعی: زمانی که نور خورشید بر چهره ماه میتابد، هم ماه به وجود خورشید پی میبرد و هم خورشید وجود ماه را میبیند.
تو تشنه در بیابان دایم سراب بینی
عارف چو ما سرابی اندر سراب بیند
هوش مصنوعی: در بیابان، تو همیشه چیزی را میبینی که گمان میکنی آب است، در حالی که در واقعیت تنها توهم است. کسی چون عارف، مانند ما، نیز در این توهمات غرق است و در موقعیت خود، تصویر نادرستی از حقیقت را مشاهده میکند.
رندی که در خرابات با ما دمی برآرد
هر کس که بیند او را مست و خراب بیند
هوش مصنوعی: هر کسی که در میخانه با ما لحظهای همصحبت شود، او را در حال مستی و حال خراب خواهد دید.
هر کو حجاب دارد او در حجاب ماند
گر بی حجاب گردد او بی حجاب بیند
هوش مصنوعی: هر کسی که پوششی دارد، در آن پوشش باقی میماند و اگر پوشش خود را کنار بگذارد، به حقیقت و واقعیت دست مییابد.
در گلستان سید خوش بلبلان مستند
هر گل که او بچیند در گل گلاب بیند
هوش مصنوعی: در باغی که بلبلان خوش صدا زندگی میکنند، هر گلی که او بچیند، در آن گل، عطر خوش گلاب را حس میکند.

شاه نعمتالله ولی