گنجور

بخش ۳۰ - در صفت حضرت مهدی

ببین چون بهترین مهتران اوست
به جان سر همه پیغمبران اوست
به نسل از نسل‌ها فاضل‌تر است او
بدان از عترت پیغمبر است او
نباشد آن زمان تکلیف باری
بجز عرفان نباشد هیچ کاری
چو یشناسی نصیب از گنج یابی
نه گنجی کز پی آن رنج یابی
چو از مغرب بود اول خروجش
چو شمسی باشد و مغرب بروجش
به صورت همچو خورشیدی در ایام
که روشن می‌شود زو جمله اجسام
به معنی نیز خورشیدی همین دان
که روشن می‌کند ارواح انسان
چو مهدی در جهان خورشید دین است
طلوع شمس از مغرب همین است
بکن تو صورتش بر عامه ایثار
اگر تو خاصه‌ای معنی نگه دار
کنون بشنو ز من مغز حکایت
ز روی معرفت نی از روایت
چو جمله خلق توبه کرده باشند
همه امری به جا آورده باشند
نماند هیچ کس آنجا گنهکار
همه توبه کنند آن دم به یک بار
به توبه چون درآیند خلق یکسر
نماند هیچ بیرون آن در
از آن باشد در توبه به زنجیر
که نبود هیچ کس را هیچ تقصیر
سعادت یابی ار چندان نمیری
به صورت کاینچنین معنی پذیری
وگر میری نباشد مرگ صورت
که باشد مرگ صورت را ضرورت
به مرگ اختیاری میر باری
که مرگ اضطراری نیست کاری

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ببین چون بهترین مهتران اوست
به جان سر همه پیغمبران اوست
هوش مصنوعی: به او نگری که چگونه بهترین هدایت‌کنندگان است و جان همه پیامبران در او نهفته است.
به نسل از نسل‌ها فاضل‌تر است او
بدان از عترت پیغمبر است او
هوش مصنوعی: او از نسل‌های پیشین برتر است، زیرا او از خاندان پیامبر است.
نباشد آن زمان تکلیف باری
بجز عرفان نباشد هیچ کاری
هوش مصنوعی: در آن زمان هیچ وظیفه‌ای جز درک عمیق و عرفانی وجود نخواهد داشت و هیچ کار دیگری معنا نخواهد داشت.
چو یشناسی نصیب از گنج یابی
نه گنجی کز پی آن رنج یابی
هوش مصنوعی: وقتی به ارزش واقعی و برکات زندگی پی ببری، دیگر نیازی به تلاش برای پیدا کردن ثروت نخواهی داشت، چرا که خود آن برکت‌ها به زندگی‌ات می‌آید.
چو از مغرب بود اول خروجش
چو شمسی باشد و مغرب بروجش
هوش مصنوعی: وقتی که او از سمت غرب پیدایش می‌شود، مانند خورشید خواهد بود که از سمت غرب برج‌های خود را نشان می‌دهد.
به صورت همچو خورشیدی در ایام
که روشن می‌شود زو جمله اجسام
هوش مصنوعی: مانند خورشید، در روزهای روشن، چهره‌ات درخشان است و بر تمام موجودات نور می‌افشانی.
به معنی نیز خورشیدی همین دان
که روشن می‌کند ارواح انسان
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که دانش و آگاهی، مشابه نور خورشید است که جان‌های انسان‌ها را روشن و واضح می‌سازد. یعنی علم و معرفت می‌توانند به روح و وجود انسان جلا و روشنی ببخشند.
چو مهدی در جهان خورشید دین است
طلوع شمس از مغرب همین است
هوش مصنوعی: زمانی که مهدی در دنیا ظهور کند، همچون خورشیدی است که دین را روشن می‌کند و خروج او مانند طلوع خورشید از مغرب می‌باشد.
بکن تو صورتش بر عامه ایثار
اگر تو خاصه‌ای معنی نگه دار
هوش مصنوعی: اگر تو فرد خاص و ویژه‌ای هستی، همواره باید رفتار و برخورد خود را با مردم عادی با محبت و سخاوت نشان دهی.
کنون بشنو ز من مغز حکایت
ز روی معرفت نی از روایت
هوش مصنوعی: اکنون از من باطن داستان را بشنو، بر اساس شناخت و درک خودم نه به خاطر نقل و روایت دیگران.
چو جمله خلق توبه کرده باشند
همه امری به جا آورده باشند
هوش مصنوعی: وقتی که تمام مردم توبه کنند و کاری انجام دهند، همه چیز به درستی و حساب شده خواهد بود.
نماند هیچ کس آنجا گنهکار
همه توبه کنند آن دم به یک بار
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در آنجا گنهکار نماند، همه در یک لحظه توبه کردند.
به توبه چون درآیند خلق یکسر
نماند هیچ بیرون آن در
هوش مصنوعی: زمانی که مردم به توبه و بازگشت به خدا بپردازند، هیچ‌کس نمی‌تواند از این درِ رحمت خارج شود و همه در این مسیر قرار خواهند گرفت.
از آن باشد در توبه به زنجیر
که نبود هیچ کس را هیچ تقصیر
هوش مصنوعی: زمانی که آدمی در توبه و بازگشت به سوی خداوند تلاش می‌کند، ممکن است به خاطر احساس گناه و عذابی که از گذشته دارد، خود را محدود و در زنجیر احساس کند، در حالی که در واقع هیچ کس هیچ اشتباهی ندارد و می‌تواند به راحتی از این قید رهایی یابد.
سعادت یابی ار چندان نمیری
به صورت کاینچنین معنی پذیری
هوش مصنوعی: اگر به سعادت و خوشبختی دست نیافتی، نباید ناامید شوی و از تلاش بازایستی، زیرا این تجربه و معنا از زندگی است که به تو کمک می‌کند درک بهتری پیدا کنی.
وگر میری نباشد مرگ صورت
که باشد مرگ صورت را ضرورت
هوش مصنوعی: اگر تو بروی، مرگ هیچ معنا ندارد، زیرا مرگ به خودی خود ضروری نیست.
به مرگ اختیاری میر باری
که مرگ اضطراری نیست کاری
هوش مصنوعی: اگر مرگ بر مبنای انتخاب خود باشد، بهتر است؛ زیرا مرگ ناخواسته و بدون اختیار، کار درستی نیست.

حاشیه ها

1400/01/10 19:04
منصور قربانی

دربیت 4 بجای یشناسی باید نشناسی باشد