سلیم تهرانی » دیوان اشعار

<div class="part-title-block"  data-value="غزلیات" id="cat-2530">
<a href="/salim/divan/ghazal">غزلیات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="قصاید" id="cat-2531">
<a href="/salim/divan/ghaside">قصاید</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="قطعات" id="cat-2532">
<a href="/salim/divan/ghete">قطعات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="مثنویات" id="cat-2533">
<a href="/salim/divan/masnavi">مثنویات</a>
</div>
<div class="part-title-block"  data-value="رباعیات" id="cat-2534">
<a href="/salim/divan/robaee">رباعیات</a>
</div>
<div class="related-images-frame" id="cat-stats"><div class="century">
 آمار <a role="button" title="جمع شود / باز شود" class="cursor-pointer" onclick="switch_section('stats-section', 'stats-collapse-button')"><i class="notranslate info-buttons expand_circle_down" id="stats-collapse-button"></i></a>
</div>
<div id="stats-section">
<p>این آمار از میان ۹٬۶۴۰ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.</p>
<div class="notice">
<p>توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.</p>
<p>آمار همهٔ شعرهای گنجور را <a href="/vazn">اینجا</a> ببینید.</p>
<p>وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات <a href="http://www.sorud.info/">تارنمای سرود</a> اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.</p>
</div>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">وزن</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%AB%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)</a></td>
<td class="c3">۲٬۲۲۹</td>
<td class="c4">۲۳٫۱۲</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)</a></td>
<td class="c3">۲٬۰۲۷</td>
<td class="c4">۲۱٫۰۳</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%AF%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)</a></td>
<td class="c3">۱٬۵۵۲</td>
<td class="c4">۱۶٫۱۰</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)</a></td>
<td class="c3">۹۵۰</td>
<td class="c4">۹٫۸۵</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%B9%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%DA%A9%D9%81%D9%88%D9%81%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)</a></td>
<td class="c3">۷۱۶</td>
<td class="c4">۷٫۴۳</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۶</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%AE%D9%81%DB%8C%D9%81%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)</a></td>
<td class="c3">۵۵۴</td>
<td class="c4">۵٫۷۵</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۷</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)</a></td>
<td class="c3">۵۵۳</td>
<td class="c4">۵٫۷۴</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۸</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%DA%A9%D9%81%D9%88%D9%81%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)</a></td>
<td class="c3">۳۳۸</td>
<td class="c4">۳٫۵۱</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۹</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9%20%D9%85%D8%B7%D9%88%DB%8C%20%D9%85%DA%A9%D8%B4%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)</a></td>
<td class="c3">۱۹۰</td>
<td class="c4">۱٫۹۷</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۰</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%20%D9%81%D8%B9%D9%84%20%28%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B9%DB%8C%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)</a></td>
<td class="c3">۱۸۸</td>
<td class="c4">۱٫۹۵</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%28%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)</a></td>
<td class="c3">۹۲</td>
<td class="c4">۰٫۹۵</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B6%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)</a></td>
<td class="c3">۸۱</td>
<td class="c4">۰٫۸۴</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%28%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%B9%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)</a></td>
<td class="c3">۶۰</td>
<td class="c4">۰٫۶۲</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%20%28%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)</a></td>
<td class="c3">۲۱</td>
<td class="c4">۰٫۲۲</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%DB%8C%29&amp;a=120&amp;c=2529">فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)</a></td>
<td class="c3">۲۰</td>
<td class="c4">۰٫۲۱</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۶</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)</a></td>
<td class="c3">۱۷</td>
<td class="c4">۰٫۱۸</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۷</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%28%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%AB%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)</a></td>
<td class="c3">۱۲</td>
<td class="c4">۰٫۱۲</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۱۸</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%20%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%84%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)</a></td>
<td class="c3">۱۱</td>
<td class="c4">۰٫۱۱</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱۹</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D9%85%D9%84%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%AE%D8%A8%D9%88%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%29&amp;a=120&amp;c=2529">فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)</a></td>
<td class="c3">۱۱</td>
<td class="c4">۰٫۱۱</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲۰</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%B9%D9%84%D9%86%20%28%D8%B1%D8%AC%D8%B2%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%29&amp;a=120&amp;c=2529">مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)</a></td>
<td class="c3">۱۱</td>
<td class="c4">۰٫۱۱</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۲۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84%D9%86%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D9%86%20%28%D9%87%D8%B2%D8%AC%20%D9%85%D8%B3%D8%AF%D8%B3%20%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D9%82%D8%A8%D9%88%D8%B6%29&amp;a=120&amp;c=2529">مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض)</a></td>
<td class="c3">۷</td>
<td class="c4">۰٫۰۷</td>
</tr>
</table>
<p>آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:</p>
<table>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">قالب شعری</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=1&amp;a=120&amp;c=2529">غزل</a></td>
<td class="c3">۵٬۹۹۸</td>
<td class="c4">۶۲٫۲۲</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=3&amp;a=120&amp;c=2529">مثنوی</a></td>
<td class="c3">۱٬۷۶۰</td>
<td class="c4">۱۸٫۲۶</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=2&amp;a=120&amp;c=2529">قصیده</a></td>
<td class="c3">۱٬۴۴۳</td>
<td class="c4">۱۴٫۹۷</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=4&amp;a=120&amp;c=2529">قطعه</a></td>
<td class="c3">۲۵۱</td>
<td class="c4">۲٫۶۰</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=5&amp;a=120&amp;c=2529">رباعی</a></td>
<td class="c3">۱۸۸</td>
<td class="c4">۱٫۹۵</td>
</tr>
</table>
</div>
</div>


محمدقلی بیگ طرشتی تهرانی متخلص به سلیم (وفات ۱۰۵۷ قمری) شاعر ایرانی و از شاعران فارسی‌زبان دربار مغولان هند در نیمهٔ اول سدهٔ یازدهم هجری قمری بود.
محمدقلی طرشتی تهرانی در سالی نامعلوم در تهران زاده شد. او تحصیلات منظمی در مدرسه نگذارند «ولی چنان‌که از شعرش دریافته می‌شود، گذشته از استعداد فطری از دانش‌های زمان خود بی‌اطلاع نبود». نخستین دورهٔ شاعری او در لاهیجان گذشت، آنجا همراه ملا واصبا (واصب قندهاری) و ملا حسینا (متخلص به صبوحی) ملازم میرزاعبدالله وزیر بود.
سلیم در دههٔ ۱۰۲۰ق چندسالی در اصفهان بسر برد سپس به شیراز کوچید، آنجا مدتی در خدمت امام‌قلی‌خان ، والی فارس بود. سپس به روزگار شاه‌جهان پیرامون سال ۱۶۳۲م به هندوستان مهاجرت کرد و نزد او و میر عبدالسلام مشهدی جایگاهی یافت. به سبک هندی سرود و سلیم تخلص گرفته. «در سرودن اقسام شعر و آوردن مضامین بکر و تازه دستی داشته‌است.» در هند، نخست نزد اسلام خان وزیر اعظم خدمت نمود، «در مدح او شعر بسیار گفته، اگرچه شهرتی در اخذ معنی مردم دارد اما معانی غریب و لطیف هم زادهٔ طبع خود دارد». در وصف کشمیر یک مثنوی تمام سرود.
سلیم تهرانی در سال ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م در کشمیر درگذشت.
شعر او را به «نازکی خیال، خلق مضمون‌های دقیق تازه و سعی در ارسال مثل و تمثیل» وصف کرده‌اند. به دیدگاه ذبیح‌الله صفا، زبانش در شعر ساده و گاه (به‌ویژه در قصیده و مثنوی) تا حدی سست و نزدیک به زبان عامیانه است «و این بیشتر از آنجاست که سلیم تحصیل مدرسه‌ای کافی نداشت و گویا تتبع او هم در دیوان‌های استادان گذشته کم بود و بیشتر به نیروی استعداد شاعری می‌کرد.»
آثار وی از روی نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در گنجور در دسترس قرار گرفته است.


<p>محمدقلی بیگ طرشتی تهرانی متخلص به سلیم (وفات ۱۰۵۷ قمری) شاعر ایرانی و از شاعران فارسی&zwnj;زبان دربار مغولان هند در نیمهٔ اول سدهٔ یازدهم هجری قمری بود.</p>
<p>محمدقلی طرشتی تهرانی در سالی نامعلوم در تهران زاده شد. او تحصیلات منظمی در مدرسه نگذارند &laquo;ولی چنان&zwnj;که از شعرش دریافته می&zwnj;شود، گذشته از استعداد فطری از دانش&zwnj;های زمان خود بی&zwnj;اطلاع نبود&raquo;. نخستین دورهٔ شاعری او در لاهیجان گذشت، آنجا همراه ملا واصبا (واصب قندهاری) و ملا حسینا (متخلص به صبوحی) ملازم میرزاعبدالله وزیر بود.</p>
<p>سلیم در دههٔ ۱۰۲۰ق چندسالی در اصفهان بسر برد سپس به شیراز کوچید، آنجا مدتی در خدمت امام&zwnj;قلی&zwnj;خان ، والی فارس بود. سپس به روزگار شاه&zwnj;جهان پیرامون سال ۱۶۳۲م به هندوستان مهاجرت کرد و نزد او و میر عبدالسلام مشهدی جایگاهی یافت. به سبک هندی سرود و سلیم تخلص گرفته. &laquo;در سرودن اقسام شعر و آوردن مضامین بکر و تازه دستی داشته&zwnj;است.&raquo; در هند، نخست نزد اسلام خان وزیر اعظم خدمت نمود، &laquo;در مدح او شعر بسیار گفته، اگرچه شهرتی در اخذ معنی مردم دارد اما معانی غریب و لطیف هم زادهٔ طبع خود دارد&raquo;. در وصف کشمیر یک مثنوی تمام سرود.</p>
<p>سلیم تهرانی در سال ۱۰۵۷ق/۱۶۴۷م در کشمیر درگذشت.</p>
<p>شعر او را به &laquo;نازکی خیال، خلق مضمون&zwnj;های دقیق تازه و سعی در ارسال مثل و تمثیل&raquo; وصف کرده&zwnj;اند. به دیدگاه ذبیح&zwnj;الله صفا، زبانش در شعر ساده و گاه (به&zwnj;ویژه در قصیده و مثنوی) تا حدی سست و نزدیک به زبان عامیانه است &laquo;و این بیشتر از آنجاست که سلیم تحصیل مدرسه&zwnj;ای کافی نداشت و گویا تتبع او هم در دیوان&zwnj;های استادان گذشته کم بود و بیشتر به نیروی استعداد شاعری می&zwnj;کرد.&raquo;</p>
<p>آثار وی از روی <a href="https://chekameh.net/poet/110">نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه&zwnj;ای حوزه علمیه اصفهان</a> در گنجور در دسترس قرار گرفته است.</p>