گنجور

غزل شمارهٔ ۳۸۱۹

به ناله ای ز دل ما چه درد می خیزد؟
ز یک نسیم چه مقدار گرد می خیزد؟
نگاه نرگس نیلوفری کشنده ترست
که فتنه از فلک لاجورد می خیزد
اگر چو صبح کشم آفتاب را در بر
همان ز سینه من آه سرد می خیزد
چو شمع موی سرم آتشین به چشم آید
ز خاک سوختگان سبزه زرد می خیزد
سپهر سفله که باشد که دست من گیرد؟
ز خاک، مرد به امداد مرد می خیزد
خرابی دل ما لشکری نمی خواهد
ز نام سیل ازین خانه گرد می خیزد
نمی رسند به درد سخن سخن سنجان
وگرنه ناله صائب ز درد می خیزد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به ناله ای ز دل ما چه درد می خیزد؟
ز یک نسیم چه مقدار گرد می خیزد؟
هوش مصنوعی: دل ما از درد و ناله پر شده است، مانند اینکه از یک نسیم ملایم مقدار زیادی گرد و غبار به هوا می‌رود. این نشان‌دهنده شدت احساسات و تاثیرات کوچکی است که می‌توانند عمیق‌ترین واکنش‌ها را در ما به وجود آورند.
نگاه نرگس نیلوفری کشنده ترست
که فتنه از فلک لاجورد می خیزد
هوش مصنوعی: نگاه زیبای نرگس نیلوفری می‌تواند خطرناک‌تر از هر فتنه‌ای باشد که از آسمان به وجود می‌آید.
اگر چو صبح کشم آفتاب را در بر
همان ز سینه من آه سرد می خیزد
هوش مصنوعی: اگر مثل صبح بخواهم آفتاب را در آغوش بگیرم، از دل من همین حالا یک آه سرد بیرون می‌آید.
چو شمع موی سرم آتشین به چشم آید
ز خاک سوختگان سبزه زرد می خیزد
هوش مصنوعی: مانند شمع، موی سرم درخشان و آتشین به نظر می‌آید و از خاک سوختگان، چمن زردی سر بر می‌آورد.
سپهر سفله که باشد که دست من گیرد؟
ز خاک، مرد به امداد مرد می خیزد
هوش مصنوعی: آسمان پست و بی ارزش چه کسی می‌تواند به من کمک کند؟ از خاک، انسان به یاری مردان بلندهمت بلند می‌شود.
خرابی دل ما لشکری نمی خواهد
ز نام سیل ازین خانه گرد می خیزد
هوش مصنوعی: دل ما نیازی به سربازان و قوای نظامی ندارد، زیرا به اندازه کافی از مشکلات و بلایای زندگی رنج می‌برد و به راحتی بر اثر اسم و یاد ناراحتی‌ها در این خانه برمی‌خیزد.
نمی رسند به درد سخن سخن سنجان
وگرنه ناله صائب ز درد می خیزد
هوش مصنوعی: سخن‌دانان به عمق درد و احساس نمی‌رسند، وگرنه ناله‌ی شاعر از اندوه واقعی نشأت می‌گیرد.