گنجور

شمارهٔ ۱۳

به حکم ایزد و اقرار جمله تاجوران
پناه و پشت جهان عز دین تواند بود
ستوده نصرت دین آنکه ذات نصرت و فتح
همیشه رایت او را قرین تواند بود
چو شد حسام و یمینش یمین فتح و ظفر
بدان خجسته حسام و یمین تواند بود
فلک چو بر قد او کسوت بقا دوزد
سعادتش علم آستین تواند بود
ملک ز اوج فلک می دهد به طبع اقرار
که او مهین ملوک زمین تواند بود
زهی ستوده کریمی که عهد دولت تو
جمال و زیب شهور و سنین تواند بود
یکی سخن ز خرد دوش باز پرسیدم
که او جواب گران مهین تواند بود
که هر کسی ز سخای شه است خرم و شاد
برای چیست که طبعم حزین تواند بود
جواب داد خرد کاین گمان مبر بسخاش
که در گمان همه غث و سمین تواند بود
اگر شود به مثل زنده حاتم طائی
ز خرمن کرمش خوشه چین تواند بود
نه نیز گویم شعرت بد است و نازیبا
از آنکه طبع تو سحر آفرین تواند بود
ز بخت تست مگر کز سخاش محرومی
حقیقت است که حال اینچنین تواند بود
چو این سخن بشنیدم از او بدانستم
که هر چه گفت خرد آن یقین تواند بود
دعای روح امین باد حرز بازوی تو
که حصن دعوت او بس حصین تواند بود
معین و یار تو بادا خدای عزوجل
به از خدای که یار و معین تواند بود

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به حکم ایزد و اقرار جمله تاجوران
پناه و پشت جهان عز دین تواند بود
هوش مصنوعی: به فرمان خدا و با تأیید همه پادشاهان، حمایت و پشتیبانی از دین و آیین می‌تواند تنها از آن مقام والایی باشد که در این دنیا وجود دارد.
ستوده نصرت دین آنکه ذات نصرت و فتح
همیشه رایت او را قرین تواند بود
هوش مصنوعی: ستایش می‌کنم کسی را که در حمایت از دین، ویژگی پیروزی و نصرت همیشه همراه او خواهد بود.
چو شد حسام و یمینش یمین فتح و ظفر
بدان خجسته حسام و یمین تواند بود
هوش مصنوعی: زمانی که شمشیر و دست راست او (راست) نمادی از پیروزی و موفقیت باشد، می‌توان به آن شمشیر و دست راست خوشبختی امیدوار بود.
فلک چو بر قد او کسوت بقا دوزد
سعادتش علم آستین تواند بود
هوش مصنوعی: زمانی که آسمان برای او لباس جاودانگی فراهم کند، سعادت او به علم و دانش وابسته خواهد بود.
ملک ز اوج فلک می دهد به طبع اقرار
که او مهین ملوک زمین تواند بود
هوش مصنوعی: قدرت و مقام بزرگ او به اندازه‌ای است که حتی پادشاهان و ملوک زمین نیز به او اعتراف می‌کنند و او را بالاتر از خود می‌دانند.
زهی ستوده کریمی که عهد دولت تو
جمال و زیب شهور و سنین تواند بود
هوش مصنوعی: آفرین بر تو ای بخشنده مهربان! که نعمت و زیبایی دوران و سال‌ها به عهد تو وابسته است.
یکی سخن ز خرد دوش باز پرسیدم
که او جواب گران مهین تواند بود
هوش مصنوعی: دیروز از شخصی دانا سوالی کردم و او می‌تواند پاسخی عمیق و ارزشمند به من بدهد.
که هر کسی ز سخای شه است خرم و شاد
برای چیست که طبعم حزین تواند بود
هوش مصنوعی: هر کس به سخاوت و generosity پادشاه خوشحال و شاد است، اما من نمی‌توانم شاد باشم زیرا طبیعت من غمگین است.
جواب داد خرد کاین گمان مبر بسخاش
که در گمان همه غث و سمین تواند بود
هوش مصنوعی: خرد گفت که به حرف‌های ظاهری و گمان‌ها اعتماد نکن، زیرا در ظن و گمان ممکن است چیزهای بی‌ارزش و بی‌خودی وجود داشته باشد.
اگر شود به مثل زنده حاتم طائی
ز خرمن کرمش خوشه چین تواند بود
هوش مصنوعی: اگر کسی مانند حاتم طایی با generosity و بخشندگی زندگی کند، می‌تواند از نعمت‌های فراوان بهره‌مند شود.
نه نیز گویم شعرت بد است و نازیبا
از آنکه طبع تو سحر آفرین تواند بود
هوش مصنوعی: من نمی‌گویم که اشعار تو زشت و نازیباست، زیرا ذوق و استعداد تو می‌تواند جادویی و خیره‌کننده باشد.
ز بخت تست مگر کز سخاش محرومی
حقیقت است که حال اینچنین تواند بود
هوش مصنوعی: شاید این وضعیت به خاطر تقدیر تو باشد و دلیل آن این است که از بخشش او بی‌بهره‌ای. واقعیت این است که حال تو نمی‌تواند این‌گونه باشد.
چو این سخن بشنیدم از او بدانستم
که هر چه گفت خرد آن یقین تواند بود
هوش مصنوعی: وقتی این حرف را از او شنیدم، متوجه شدم که هر چه که بگوید، عقل و خرد می‌تواند آن را درست بداند.
دعای روح امین باد حرز بازوی تو
که حصن دعوت او بس حصین تواند بود
هوش مصنوعی: دعای فرشته بزرگوار، همچون سپری قوی و مستحکم برای توست که می‌تواند از تو در برابر بلاها و مشکلات محافظت کند.
معین و یار تو بادا خدای عزوجل
به از خدای که یار و معین تواند بود
هوش مصنوعی: خداوند با عزت و بزرگی، همیار و کمک‌کننده تو باشد، زیرا او بهتر از هر خدایی است که می‌تواند یار و همیار تو باشد.