گنجور

شمارهٔ ۹۴

مست شراب عشقش بی باده مست باشد
بی باده مست یعنی مست الست باشد
دست نگار دارم در دست، کی بریزد
دستی که بر کف او را زین گونه دست باشد
آن را که روی ساقی باشد شراب و ساغر
حق را به حق پرستد کی می پرست باشد
آن را که در سر افتد زین سرو سایه روزی
چرخ بلند پیشش کوتاه و پست باشد
اسرار چشم مستش روزی که فاش گردد
بازار زاهدان را روز شکست باشد
عشق است هست مطلق یعنی حقیقت حق
هستی ندارد آن کو بی عشق هست باشد
شست است زلف خوبان در بحر عشق زانرو
پیوسته ماهی جان جویان شست باشد
ذوق شراب و شاهد دانی که می شناسد؟
آن کز می حقیقت پیوست مست باشد
آن کز سر دو عالم برخاست چون نسیمی
او را به عشق دلبر دایم نشست باشد

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مست شراب عشقش بی باده مست باشد
بی باده مست یعنی مست الست باشد
هوش مصنوعی: عشقی که او در دل دارد، آنقدر قوی و عمیق است که حتی بدون شراب و باده هم می‌تواند انسان را مست و سرمست کند. در واقع، او مانند کسی است که به خاطر عشقش دچار حالت مستی شده و این حال حتی بدون وجود نوشیدنی به او دست می‌دهد.
دست نگار دارم در دست، کی بریزد
دستی که بر کف او را زین گونه دست باشد
هوش مصنوعی: من در دست خود نگاری دارم که هیچ دستی نمی‌تواند آن را بر زمین بیندازد، چون دست من این‌گونه می‌باشد.
آن را که روی ساقی باشد شراب و ساغر
حق را به حق پرستد کی می پرست باشد
هوش مصنوعی: کسی که به می‌گساری و لذت‌های دنیایی مشغول است و از حقیقت نبوت و معرفت دور است، چگونه می‌تواند حقیقت را بپرستد؟
آن را که در سر افتد زین سرو سایه روزی
چرخ بلند پیشش کوتاه و پست باشد
هوش مصنوعی: هر کس که به مقام و افتخار برسد، در نظرش روزگار و موانع زندگی کوچک و ناچیز به نظر می‌آید.
اسرار چشم مستش روزی که فاش گردد
بازار زاهدان را روز شکست باشد
هوش مصنوعی: وقتی رازهای چشمان عاشق او آشکار شود، روزی خواهد آمد که بازار زاهدان و اهل پرهیزکاری رونقش را از دست خواهد داد و وضعیت آنان به هم خواهد ریخت.
عشق است هست مطلق یعنی حقیقت حق
هستی ندارد آن کو بی عشق هست باشد
هوش مصنوعی: عشق یک حقیقت بی‌نظیر و مطلق است. کسی که عشق را در زندگی ندارد، واقعاً وجودی ندارد و به نوعی یک فرد ناقص محسوب می‌شود.
شست است زلف خوبان در بحر عشق زانرو
پیوسته ماهی جان جویان شست باشد
هوش مصنوعی: زلف معشوق‌ها در دریای عشق مانند شست و شو می‌شود، به همین دلیل همیشه کسانی که به دنبال عشق هستند، مانند ماهی در تلاش برای یافتن آن هستند.
ذوق شراب و شاهد دانی که می شناسد؟
آن کز می حقیقت پیوست مست باشد
هوش مصنوعی: آیا می‌دانی که چه کسی از لذت شراب و زیبایی محبوب آگاه است؟ آن کسی که از حقیقت نوشیدنی بهره‌مند شود، همیشه در مستی به سر می‌برد.
آن کز سر دو عالم برخاست چون نسیمی
او را به عشق دلبر دایم نشست باشد
هوش مصنوعی: آن کس که از فراز دو جهان به مانند نسیمی به عشق محبوبش همیشه ساکن و آرام است.