گنجور
ناصرخسرو قبادیانیناصرخسرو

بخش ۷۲ - یمامه و مردمان زیدی مذهبش

به یمامه حصاری بود بزرگ و کهنه. از بیرون حصار شهری است و بازاری و از هرگونه صناع در آن بودند و جامعی نیک و امیران آن جا از قدیم بازار علویان بوده‌اند و کسی آن ناحیت از دست آن‌ها نگرفته بود از آن که آن جا خود سلطان و ملکی قاهر نزدیک نبود و آن علویان نیز شوکتی داشند که از آن جا سیصد و چهارصد سوار برنشستی و زیدی مذهب بودند و در قامت گویند «محمد و علی خیرالبشر و حیّ علی خیر العمل» و گفتند مردم آن شهر شریفیه باشند، و بدین ناحیت آب های روان است از کاریز و نخلستان و گفتند چون خرما فراخ شود یک هزار من به یک دینار باشد و از یمامه به لحسا چهل فرسنگ می‌داشتند و به زمستان توان رفت که آب باران جای‌ها باشد که بخورند و به تابستان نباشد.

بخش ۷۱ - به سوی بصره: پس آن عریان کتاب های من بر شتر نهادند و برادرم را به شتر نشاندند و من پیاده برفتم روی به مطلع بنات النعش، زمینی هموار بود بی کوه و پشته. هر کجا زمین سخت تر بود آب باران در او ایستاده بود و شب و روز می‌رفتند که هیچ جا اثر راه پدید نبود الا بر سمع می‌رفتند و عجب آن که بی هیچ نشانی ناگاه به سرچاهی رسیدندی که آب بود. القصه به چهار شبانه روز به یمامه آمدیم.بخش ۷۳ - لحسا: لحسا شهری است بر صحرای نهاده که از هرجانب که بدان جا خواهی رفت بادیه عظیم بباید برید و نزدیک تر شهری از مسلمانی که آن را سلطانی است به لحسا بصره است و از لحسا تا بصره صد و پنجاه فرسنگ است و هرگز به بصره سلطانی نبوده است که قصد لحسا کند.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به یمامه حصاری بود بزرگ و کهنه. از بیرون حصار شهری است و بازاری و از هرگونه صناع در آن بودند و جامعی نیک و امیران آن جا از قدیم بازار علویان بوده‌اند و کسی آن ناحیت از دست آن‌ها نگرفته بود از آن که آن جا خود سلطان و ملکی قاهر نزدیک نبود و آن علویان نیز شوکتی داشند که از آن جا سیصد و چهارصد سوار برنشستی و زیدی مذهب بودند و در قامت گویند «محمد و علی خیرالبشر و حیّ علی خیر العمل» و گفتند مردم آن شهر شریفیه باشند، و بدین ناحیت آب های روان است از کاریز و نخلستان و گفتند چون خرما فراخ شود یک هزار من به یک دینار باشد و از یمامه به لحسا چهل فرسنگ می‌داشتند و به زمستان توان رفت که آب باران جای‌ها باشد که بخورند و به تابستان نباشد.
هوش مصنوعی: در یمامه، دژی بزرگ و قدیمی وجود داشت. در خارج از این دژ، شهری و بازاری بود که صنایع مختلفی در آن فعال بودند. این منطقه بازار علویان بوده و از زمان‌های گذشته تحت حاکمیت آنها قرار داشت. هیچ‌کس نتوانسته بود آن را از دست علویان بگیرد، زیرا در آن نزدیکی سلطان یا پادشاه قهری نبود و علویان هم قدرت و نفوذی داشتند. آنها سه‌صد تا چهارصد سوار آماده داشتند و مذهب زیدی داشتند. در این منطقه اعلام کرده بودند که «محمد و علی بهترین انسان‌ها هستند و بر خیری که می‌کنند ادامه دهند». همچنین گفته می‌شد که مردم آن شهر از دیار نجیب و شریف هستند. این ناحیه دارای آب‌های جاری ناشی از قنات و نخلستان‌هاست و زمانی که خرما فراوان می‌شود، قیمت آن بسیار پایین می‌آید. فاصله یمامه تا لحسا چهل فرسنگ بود و در زمستان می‌توانستند از آنجا عبور کنند، چرا که باران موجب می‌شد زمین‌ها قابل بهره‌برداری باشند، اما در تابستان این امکان وجود نداشت.

حاشیه ها

1391/12/21 13:02
علی نامیرا

واژه کارطز را جایی نیافتم. احتمالا «کاریز» درست است.

1397/07/28 21:09
مجید میرزازاده

در قامت گویند: در هنگام گفتن اقامه نماز