گنجور

فصل - اهتمام در قضای حوائج مسلمین

ضد این صفت، اهتمام داشتن در قضاء حوائج مسلمین، و سعی در اعانت و برآوردن مهمات ایشان است و این، از صفات شریفه، و ثواب به جا آوردن آن بی حد و نهایت است.

طریقت بجز خدمت خلق نیست
به تسبیح و سجاده و دلق نیست
ره نیک مردان آزاده گیر
چو استاده ای دست افتاده گیر

حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم فرموده که «هر که یک حاجت برادر خود را برآورد، چنان است که در همه عمر خود خدا را خدمت کرده است» و فرمود: «هر که راه رود به جهت حاجت برادر خود در یک ساعت از شب یا روز، خواه آن را برآورد یا نه، بهتر است از برای او از اعتکاف دو ماه» و از حضرت امام محمد باق علیه السلام مروی است که «هر که برود در پی آوردن حاجت برادر مسلم خود، خدای تعالی هفتاد و پنج هزار ملک را امر می فرماید که او را سایه بیندازند و هیچ قدمی برنمی دارد مگر این که خدا از برای او حسنه می نویسد و سیئه را محو می کند و درجه او را بلند می گرداند و چون از حاجت او فارغ شد ثواب حج و عمره از برای او ثبت می کند» و فرمود: «هر که برادر او حاجتی به نزد او بیاورد و او نتواند روا کند و دل او مشغول شود به اینکه اگر می توانست روا کند روا می کرد خدای تعالی به این جهت او را داخل بهشت می کند» و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مروی است که «هر که برآورد حاجتی از برادر مومن خود را، خدای تعالی در روز قیامت صد هزار حاجت او را برمی آورد، که یکی از آنها داخل کردن اوست به بهشت و یکی دیگر آن است که خویشان و برادران و آشنایان او را داخل بهشت می کند، اگر دشمن اهل بیت نباشند».

یکی خار پای یتیمی بکند
به خواب اندرش دید صدر خجند
همی گفت و در روضه ها می چمید
کزان خار بر من چه گلها دمید

و فرمود: «برآوردن حاجت برادر مومن، بهتر است از آزاد کردن هزار بنده و سوار کردن هزار پیاده، که در راه خدا جهاد کنند» و فرمود که «برآوردن حاجت برادر مومنی محبوب تر است در نزد خدا از بیست حج، که صاحب آن در هر حجی صد هزار دینار در راه خدا انفاق کرده باشد» و فرمود: «هر که این خانه را یک طواف کند، شش هزار حسنه از برای او نوشته می شود و شش هزار سیئه از او محو می شود و شش هزار درجه بلند می شود و شش هزار حاجت او برآورده می شود و چون به نزدیک «ملتزم»، رسد هفت در بهشت بر او گشوده می شود راوی گوید عرض کردم که فدای تو شوم، این فضیلت همه در طواف است؟ فرمود بلی و خبر دهم تو را به بهتر از این، برآوردن حاجت مسلمانی افضل است از ده طواف» و فرمود: «هر مومنی که حاجتی به نزد برادر خود آورد، پس به درستی که این رحمتی است که خدا به سوی او رانده و از برای او سبب ساخته است پس اگر آن حاجت را برآورد، رحمت را قبول کرده است و اگر آن حاجت را رد کند، با وجود قدرت او بر قضای آن، از خود رد کرده است رحمتی را که خدا به سوی او فرستاده بود» و فرمود: «هر که راه رود در پی برآوردن حاجت برادر مومن خود، از برای خدا تا آن را برآورد، خدای تعالی ثواب حج و عمره مقبول، و روزه دو ماه از ماههای حرام، و اعتکاف دو ماه در مسجد الحرام به جهت او می نویسد و کسی که برود در پی روا کردن حاجت برادر خود و آن حاجت برآورده نشود، ثواب یک حج مقبول خدا به جهت او می نویسد» و حضرت موسی بن جعفر علیه السلام فرمود که «از برای خدا در روی زمین بندگانی است که سعی می کنند در حاجات مردم، ایشانند که در روز قیامت از هر خوف و ترسی ایمنند و هر که سروری در دل مومنی داخل کند، خدا در روز قیامت دل او را شاد می گرداند».

کسی نیک بیند به هر دو سرای
که نیکی رساند به خلق خدای
خدا را بر آن بنده بخشایش است
که خلق از وجودش در آسایش است

و اخبار بر این مضامین بسیار است، که شرح دادن همه آنها ممکن نیست و خود این مطلب چندان ظاهر است که احتیاج به بیان ندارد، زیرا همه مردمان، بندگان خداوند منان اند، و هر که با بنده کسی نیکی کند همانا با او کرده است بلکه بسا باشد که مولا از نیکی کردن به بنده او خشنودتر می شود از نیکی کردن به خود او پس کسی که رضای خدا را جوید، در کار گذاری بندگان او نهایت اهتمام را به جا می آورد.

غم جمله خور در هوای یکی
مراعات صد کن برای یکی

و هر که را حق اقتدار آن داد که کار مسلمانی را بسازد، باید به شکرانه آن، به «طی امر آن پردازد.

چو خود را قوی حال بینی و خوش
به شکرانه، بار ضعیفان بکش

و شکی نیست که برآوردن حاجات برادران دینی موجب سرور و خوشحالی ایشان می گردد و ثواب مسرور کردن برادر ایمانی نیز از حد و نهایت بیرون است شاد کردن دلی بهتر از آباد کردن کشوری است دلهای غمناک، خانه خداوند پاک است پس کسی که آن را به شادی مرمت کند خانه خدا را مرمت کرده است و هر کسی را نسبت بندگی خداست، و هر که بنده کسی را شاد کند، مولای او را شاد کرده است.

از حضرت امام همام جعفر بن محمد الصادق علیه السلام مروی است که «هر که سرور داخل دل مومنی کند، حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم را مسرور کرده است و هر که رسول را مسرور کند، خدا را مسرور کرده است و همچنین غمناک ساختن مومن» و نیز از آن سرور مروی است که «هر که فریاد رسی کند مومن مضطری را در وقت گرفتاری او، و او را از غم فرج دهد، و یاری کند او را به برآوردن حاجت او، خدای تعالی می نویسد از برای او هفتاد و دو رحمت خود را، که یکی را در دنیا به او می رساند و به آن معیشت او را به اصلاح می آورد و هفتاد و یک دیگر را ذخیره می کند از برای روز قیامت و هولهای آن روز» و از سلطان سریر ارتضا علی بن موسی الرضا علیه السلام مروی است که «هر که شاد کند مومنی را از غم و اندوه، شاد می کند خدای دل او را در روز قیامت» و حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود که «هر که شاد کند مومنی را، مرا شاد کرده است و هر که مرا شاد کند، خدا را شاد کرده است» و فرمود که «محبوب ترین اعمال در نزد خداوند متعال شاد کردن مومنان است» و از حضرت امام محمد باقرعلیه السلام مروی است که «در آن چیزهائی که خداوند با بنده خود موسی علیه السلام راز گفت این بود که فرمود مرا بندگانی است که بهشت خود را بر ایشان مباح فرموده ام، و ایشان را در بهشت صاحب اختیار خواهم ساخت موسی عرض کرد: پروردگارا ایشان چه طایفه اند؟ فرمود: کسی است که دل مومنی را شاد سازد سپس آن حضرت فرمود که «شخص مومنی در مملکت پادشاه جباری بود، آن جبار قصد او کرد، آن مومن فرار کرد به ولایت کفار، و به خانه مرد مشرکی فرود آمد و آن شخص مشرک وی را جای داد و با او مهربانی کرد و میهمانی او نمود و چون هنگام وفات آن شخص کافر رسید پروردگار عالم به او وحی فرستاد که قسم به عزت و جلال خودم که اگر در بهشت تو را راه می بود، ترا در آنجا ساکن می کردم، اما بهشت حرام است بر کسی که مشرک بمیرد، و لیکن ای آتش دوزخ او را بترسان و حرکت ده و لیکن اذیت مرسان و روزی از دو طرف روز به او خواهد رسید» و نیز آن حضرت فرمود که «چنان نپندارد کسی از شما که چون مومنی را شاد کرد فقط او را شاد کرده است، نه، بلکه والله ما را شاد کرده است بلکه والله پیغمبر خدا را شاد کرده است» و فرمود که «چون مومن از قبر خود بیرون آید با او «مثالی» بیرون خواهد آمد و به او خواهد گفت: بشارت باد تو را به کرامت و سرور از جانب خدا آن مومن خواهد گفت: خدا تو را به خیر بشارت دهد پس آن مثال همراه او خواهد رفت و او را بشارت خواهد داد و چون به امر هولناکی رسند گوید: این از تو نیست و چون به خوبی رسند گوید: این از تو است و از او جدا نخواهد شد تا او را به مقام حضور باری تعالی باز دارد پس چون امرالهی رسد که او را به بهشت برند، آن مثال خواهد گفت که بشارت باد تو را، که خدای امر فرموده تو را به بهشت برند آن مومن گوید خدا تو را رحمت کند، تو کیستی که با من همراهی کردی و مرا بشارت رسانیدی؟ گوید: من آن سروری هستم که در دنیا مرا داخل دلهای برادران خود می کردی خدای تعالی مرا خلق کرد که تو را بشارت رسانم و در تنهائی انیس تو باشم» و این قدر که از برای ادخال سرور بر برادران دینی فضیلت و ثواب وارد شده است همان قدر معصیت و عذاب در اندوهگین کردن آنهاست و کسی که شاد شود از غمناکی بندگان خدا، خبیث النفس و ناپاک طینت است و شکی نیست که این صفت، ناشی از خباثت نفس است و بسیاری از خبیث طبعان، به این صفت مبتلا هستند، و در پی آنند که اخبار موحشه را به مردم رسانند و چون خبری شنیدند که موجب غم و اندوه کسی است، آرام نمی گیرند تا آن خبر را به او رسانند.

ترک اعانت مسلمین و عدم اهتمام در امور ایشان: صفت چهارم: ترک اعانت مسلمین و عدم اهتمام در امور ایشان است و منشأ این صفت، اگر عداوت یا حسد باشد، از رذایل قوه غضبیه خواهد بود و اگر باعث آن، کسالت، یا بخل، یا ضعف نفس باشد از نتایج قوه شهویه محسوب خواهد شد.کوتاهی و مسامحه در امر به معروف و نهی از منکر: صفت پنجم: کوتاهی و مسامحه کردن در امر به معروف و نهی از منکر است و سبب آن یا ضعف نفس است، یا طمع مالی و آن از جمله مهلکات است و ضرر آن عام، و فساد، آن تام است، زیرا اگر بساط امر به معروف و نهی از منکر پیچیده شود، و اساس آن برچیده شود، آیات نبوت از میان مردم برطرف، و احکام دین و ملت ضایع و تلف می گردد و جهل و نادانی عالم را فرو می گیرد و ضلالت و گمراهی ظاهر می شود و آثار شریعت رب العالمین فراموش،و چراغ آیین سید المرسلین خاموش، فتنه و فساد شایع، و ولایت و اهل آنها نابود و ضایع می گردند و از این جهت است که می بینی و می شنوی که در هر روزگاری که قوی النفس دینداری که حکم او نافذ و جاری بود، از علمای صاحب دیانت، یا امرای صاحب سعادت از پی این کار دامن همت بر میان زد، و در راه دین و آئین از ملامت و سرزنش مردمان أندیشه نکرد، همه مردمان به طاعات و مبرات راغب، و تحصیل علم و عمل را طالب شدند و برکات از آسمان بر ایشان نازل، و خیر دنیا و آخرت ایشان را حاصل شد و در هر زمانی که عالم عاملی، یا سلطان عادلی همت بر این امر خطیر نگماشت، و این کار عظیم را سهل انگاشت، امر مردم فاسد، و بازار علم و عمل کاسته گشته مردم به لهو و لعب مشغول، و به هوا و هوس گرفتار، و خودسر شدند و یاد خدا و فکر روز جزا را فراموش، و از باده معاصی و ملاهی مست و مدهوش گشتند.

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ضد این صفت، اهتمام داشتن در قضاء حوائج مسلمین، و سعی در اعانت و برآوردن مهمات ایشان است و این، از صفات شریفه، و ثواب به جا آوردن آن بی حد و نهایت است.
هوش مصنوعی: متضاد این ویژگی، توجه و رسیدگی به نیازهای مسلمانان و تلاش برای کمک به آنان و برآوردن نیازهای آنان است. این عمل از صفات نیکو به شمار می‌رود و پاداش آن بسیار فراوان و ارزشمند است.
طریقت بجز خدمت خلق نیست
به تسبیح و سجاده و دلق نیست
هوش مصنوعی: راه رسیدن به حقیقت و معنویت فقط در خدمت به انسان‌ها و خلق خدا است، نه در انجام اعمال ظاهری مانند تسبیح گفتن، سجاده پخش کردن و پوشیدن لباس‌های خاص.
ره نیک مردان آزاده گیر
چو استاده ای دست افتاده گیر
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، در کنار مردان شایسته و آزاد قرار بگیر و وقتی که به حالتی نیازمند و دچار افتادی، دست یاری آن‌ها را فشردن فراموش نکن.
حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم فرموده که «هر که یک حاجت برادر خود را برآورد، چنان است که در همه عمر خود خدا را خدمت کرده است» و فرمود: «هر که راه رود به جهت حاجت برادر خود در یک ساعت از شب یا روز، خواه آن را برآورد یا نه، بهتر است از برای او از اعتکاف دو ماه» و از حضرت امام محمد باق علیه السلام مروی است که «هر که برود در پی آوردن حاجت برادر مسلم خود، خدای تعالی هفتاد و پنج هزار ملک را امر می فرماید که او را سایه بیندازند و هیچ قدمی برنمی دارد مگر این که خدا از برای او حسنه می نویسد و سیئه را محو می کند و درجه او را بلند می گرداند و چون از حاجت او فارغ شد ثواب حج و عمره از برای او ثبت می کند» و فرمود: «هر که برادر او حاجتی به نزد او بیاورد و او نتواند روا کند و دل او مشغول شود به اینکه اگر می توانست روا کند روا می کرد خدای تعالی به این جهت او را داخل بهشت می کند» و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مروی است که «هر که برآورد حاجتی از برادر مومن خود را، خدای تعالی در روز قیامت صد هزار حاجت او را برمی آورد، که یکی از آنها داخل کردن اوست به بهشت و یکی دیگر آن است که خویشان و برادران و آشنایان او را داخل بهشت می کند، اگر دشمن اهل بیت نباشند».
هوش مصنوعی: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده‌اند که اگر کسی نیاز برادرش را برآورده کند، مانند این است که در تمام عمرش به خدمت خدا پرداخته است. ایشان همچنین فرمودند که هر کس برای تأمین نیاز برادرش در هر زمان از شب یا روز قدم بردارد، خواه بتواند آن را برآورده کند یا نه، این عمل بهتر از اعتکاف دو ماه است. از امام محمد باقر علیه السلام نقل شده که هر کس به دنبال رفع نیاز برادر مؤمن خود برود، خداوند به او هفتاد و پنج هزار فرشته را دستور می‌دهد که او را سایه‌بان دهند، و هر قدمی که برمی‌دارد موجب ثبت حسنه و محو سیئه‌ها و ارتقای درجات او می‌گردد. همچنین زمانی که از حاجت برادرش فارغ شود، ثواب حج و عمره برای او ثبت می‌شود. علاوه بر این، اگر برادری نیازی به او بیاورد و او نتواند آن را برآورده کند، اما در دلش آرزو کند که کاش می‌توانست، خداوند به خاطر این نیت او را به بهشت وارد می‌کند. از امام جعفر صادق علیه السلام نیز نقل شده که اگر کسی نیاز برادر مؤمنش را برآورده کند، در روز قیامت خداوند صد هزار حاجت او را برآورده می‌سازد که یکی از آن‌ها ورود به بهشت است و دیگری شامل ورود خویشان و برادران و آشنایان او به بهشت می‌شود، به شرطی که دشمن اهل بیت نباشند.
یکی خار پای یتیمی بکند
به خواب اندرش دید صدر خجند
هوش مصنوعی: اگر به خواب خیال چیزی را ببینی، ممکن است به حقیقت بپیوندد. در اینجا، یتیمی که در خواب خود تجربه‌ای تلخ را می‌بیند، به نشانه‌ای از آگاهی و بیداری در مورد وضعیت خود دست پیدا می‌کند.
همی گفت و در روضه ها می چمید
کزان خار بر من چه گلها دمید
هوش مصنوعی: او همیشه سخن می‌گفت و در باغ‌واره‌ها می‌چرخید، زیرا می‌دید که از آن خارها چه گل‌های زیبا و معطری به وجود آمده است.
و فرمود: «برآوردن حاجت برادر مومن، بهتر است از آزاد کردن هزار بنده و سوار کردن هزار پیاده، که در راه خدا جهاد کنند» و فرمود که «برآوردن حاجت برادر مومنی محبوب تر است در نزد خدا از بیست حج، که صاحب آن در هر حجی صد هزار دینار در راه خدا انفاق کرده باشد» و فرمود: «هر که این خانه را یک طواف کند، شش هزار حسنه از برای او نوشته می شود و شش هزار سیئه از او محو می شود و شش هزار درجه بلند می شود و شش هزار حاجت او برآورده می شود و چون به نزدیک «ملتزم»، رسد هفت در بهشت بر او گشوده می شود راوی گوید عرض کردم که فدای تو شوم، این فضیلت همه در طواف است؟ فرمود بلی و خبر دهم تو را به بهتر از این، برآوردن حاجت مسلمانی افضل است از ده طواف» و فرمود: «هر مومنی که حاجتی به نزد برادر خود آورد، پس به درستی که این رحمتی است که خدا به سوی او رانده و از برای او سبب ساخته است پس اگر آن حاجت را برآورد، رحمت را قبول کرده است و اگر آن حاجت را رد کند، با وجود قدرت او بر قضای آن، از خود رد کرده است رحمتی را که خدا به سوی او فرستاده بود» و فرمود: «هر که راه رود در پی برآوردن حاجت برادر مومن خود، از برای خدا تا آن را برآورد، خدای تعالی ثواب حج و عمره مقبول، و روزه دو ماه از ماههای حرام، و اعتکاف دو ماه در مسجد الحرام به جهت او می نویسد و کسی که برود در پی روا کردن حاجت برادر خود و آن حاجت برآورده نشود، ثواب یک حج مقبول خدا به جهت او می نویسد» و حضرت موسی بن جعفر علیه السلام فرمود که «از برای خدا در روی زمین بندگانی است که سعی می کنند در حاجات مردم، ایشانند که در روز قیامت از هر خوف و ترسی ایمنند و هر که سروری در دل مومنی داخل کند، خدا در روز قیامت دل او را شاد می گرداند».
هوش مصنوعی: پیامبر فرمودند: «رفع نیاز برادر مومن، از آزاد کردن هزار بنده و سوار کردن هزار پیاده برای جهاد در راه خدا بهتر است». همچنین بیان کردند که برآورده کردن حاجت یک مومن در نزد خدا محبوب‌تر از بیست حج است، اگر در هر حج صد هزار دینار در راه خدا خرج کرده باشد. ایشان افزودند: «هر کسی که یک بار دور این خانه را طواف کند، برای او شش هزار حسنه نوشته می‌شود، شش هزار گناهش محو می‌شود، شش هزار درجه‌اش بالا می‌رود و شش هزار حاجت او برآورده می‌شود. وقتی به نزد «ملتزم» برسد، هفت در بهشت برایش باز می‌شود». راوی پرسید که آیا این فضیلت فقط ویژه طواف است؟ ایشان پاسخ دادند که بله، اما برآورده کردن حاجت یک مسلمان بهتر است از ده طواف. همچنین فرمودند: «هر مومنی که به برادرش حاجتی را تقدیم کند، این خود نشانه‌ای از رحمت خداست که به سوی او فرستاده شده و اگر آن حاجت برآورده شود، رحمت را پذیرفته و اگر آن را رد کند، به این معناست که رحمت خدا را که به سوی او آمده، رد کرده است». ایشان افزودند: «هر کسی در پی رفع نیاز برادر مومن خود تا آن را برآورده کند، خداوند برای او ثواب حج و عمره مقبول، روزه دو ماه از ماه‌های حرام و اعتکاف دو ماه در مسجد الحرام می‌نویسد. اگر این حاجت برآورده نشود، باز هم برای او ثواب یک حج مقبول نوشته می‌شود». حضرت موسی بن جعفر علیه‌السلام نیز فرمودند: «در روی زمین بندگانی هستند که در رفع نیاز مردم تلاش می‌کنند و آنها در روز قیامت از هر خوف و ترسی ایمن هستند. هر کسی که خوشحالی به دل مومن وارد کند، خداوند در روز قیامت دل او را شاد می‌گرداند».
کسی نیک بیند به هر دو سرای
که نیکی رساند به خلق خدای
هوش مصنوعی: کسی که نیکوکار باشد و به دیگران کمک کند، در هر دو دنیا به خوبی و خوشی خواهد رسید.
خدا را بر آن بنده بخشایش است
که خلق از وجودش در آسایش است
هوش مصنوعی: خداوند به آن بنده‌ای رحم می‌کند که وجودش باعث آرامش و راحتی دیگران باشد.
و اخبار بر این مضامین بسیار است، که شرح دادن همه آنها ممکن نیست و خود این مطلب چندان ظاهر است که احتیاج به بیان ندارد، زیرا همه مردمان، بندگان خداوند منان اند، و هر که با بنده کسی نیکی کند همانا با او کرده است بلکه بسا باشد که مولا از نیکی کردن به بنده او خشنودتر می شود از نیکی کردن به خود او پس کسی که رضای خدا را جوید، در کار گذاری بندگان او نهایت اهتمام را به جا می آورد.
هوش مصنوعی: اخبار در این زمینه بسیار زیاد است و ذکر تمام آنها ممکن نیست. این موضوع آن‌قدر واضح است که نیازی به توضیح ندارد؛ زیرا همه انسان‌ها بندگان خداوند هستند و هر کس با بنده‌ای نیکی کند، در واقع با خود او نیکی کرده است. ممکن است که خداوند از نیکی کردن به بندگانش بیشتر خوشنود شود تا از نیکی کردن به خود او. بنابراین، کسی که به دنبال جلب رضایت خداست، باید در انجام کارها نسبت به بندگانش بسیار کوشا باشد.
غم جمله خور در هوای یکی
مراعات صد کن برای یکی
هوش مصنوعی: غم‌های خود را در آغوش یکدیگر بگذارید و برای یکدیگر اهمیت قائل شوید.
و هر که را حق اقتدار آن داد که کار مسلمانی را بسازد، باید به شکرانه آن، به «طی امر آن پردازد.
هوش مصنوعی: هر کسی که قدرت انجام کارهای مربوط به دین اسلام را به دست آورد، باید به خاطر این نعمت، به انجام وظایف و امور مربوط به آن بپردازد.
چو خود را قوی حال بینی و خوش
به شکرانه، بار ضعیفان بکش
هوش مصنوعی: وقتی خودت را در موقعیتی قوی و شاداب می‌بینی، زحمت و مشکلات دیگران را به دوش بگیر و کمکشان کن.
و شکی نیست که برآوردن حاجات برادران دینی موجب سرور و خوشحالی ایشان می گردد و ثواب مسرور کردن برادر ایمانی نیز از حد و نهایت بیرون است شاد کردن دلی بهتر از آباد کردن کشوری است دلهای غمناک، خانه خداوند پاک است پس کسی که آن را به شادی مرمت کند خانه خدا را مرمت کرده است و هر کسی را نسبت بندگی خداست، و هر که بنده کسی را شاد کند، مولای او را شاد کرده است.
هوش مصنوعی: بدون شک برآورده کردن نیازهای برادران دینی، باعث خوشحالی و سرور آنها می‌شود و پاداشی که به خاطر شاد کردن دل‌های مومنان به دست می‌آید، بسیار بزرگ و نامحدود است. شاد کردن دل‌ها ارزش بیشتری دارد تا آباد کردن سرزمین‌ها. دل‌های غمگین، محل حضور خداوند هستند و کسی که دل آنها را شاد کند، در واقع خانه خدا را زنده کرده است. هر فردی که به خداوند خدمت می‌کند و بنده‌ای را شاد کند، به نوعی مولای او را نیز خوشحال کرده است.
از حضرت امام همام جعفر بن محمد الصادق علیه السلام مروی است که «هر که سرور داخل دل مومنی کند، حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم را مسرور کرده است و هر که رسول را مسرور کند، خدا را مسرور کرده است و همچنین غمناک ساختن مومن» و نیز از آن سرور مروی است که «هر که فریاد رسی کند مومن مضطری را در وقت گرفتاری او، و او را از غم فرج دهد، و یاری کند او را به برآوردن حاجت او، خدای تعالی می نویسد از برای او هفتاد و دو رحمت خود را، که یکی را در دنیا به او می رساند و به آن معیشت او را به اصلاح می آورد و هفتاد و یک دیگر را ذخیره می کند از برای روز قیامت و هولهای آن روز» و از سلطان سریر ارتضا علی بن موسی الرضا علیه السلام مروی است که «هر که شاد کند مومنی را از غم و اندوه، شاد می کند خدای دل او را در روز قیامت» و حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود که «هر که شاد کند مومنی را، مرا شاد کرده است و هر که مرا شاد کند، خدا را شاد کرده است» و فرمود که «محبوب ترین اعمال در نزد خداوند متعال شاد کردن مومنان است» و از حضرت امام محمد باقرعلیه السلام مروی است که «در آن چیزهائی که خداوند با بنده خود موسی علیه السلام راز گفت این بود که فرمود مرا بندگانی است که بهشت خود را بر ایشان مباح فرموده ام، و ایشان را در بهشت صاحب اختیار خواهم ساخت موسی عرض کرد: پروردگارا ایشان چه طایفه اند؟ فرمود: کسی است که دل مومنی را شاد سازد سپس آن حضرت فرمود که «شخص مومنی در مملکت پادشاه جباری بود، آن جبار قصد او کرد، آن مومن فرار کرد به ولایت کفار، و به خانه مرد مشرکی فرود آمد و آن شخص مشرک وی را جای داد و با او مهربانی کرد و میهمانی او نمود و چون هنگام وفات آن شخص کافر رسید پروردگار عالم به او وحی فرستاد که قسم به عزت و جلال خودم که اگر در بهشت تو را راه می بود، ترا در آنجا ساکن می کردم، اما بهشت حرام است بر کسی که مشرک بمیرد، و لیکن ای آتش دوزخ او را بترسان و حرکت ده و لیکن اذیت مرسان و روزی از دو طرف روز به او خواهد رسید» و نیز آن حضرت فرمود که «چنان نپندارد کسی از شما که چون مومنی را شاد کرد فقط او را شاد کرده است، نه، بلکه والله ما را شاد کرده است بلکه والله پیغمبر خدا را شاد کرده است» و فرمود که «چون مومن از قبر خود بیرون آید با او «مثالی» بیرون خواهد آمد و به او خواهد گفت: بشارت باد تو را به کرامت و سرور از جانب خدا آن مومن خواهد گفت: خدا تو را به خیر بشارت دهد پس آن مثال همراه او خواهد رفت و او را بشارت خواهد داد و چون به امر هولناکی رسند گوید: این از تو نیست و چون به خوبی رسند گوید: این از تو است و از او جدا نخواهد شد تا او را به مقام حضور باری تعالی باز دارد پس چون امرالهی رسد که او را به بهشت برند، آن مثال خواهد گفت که بشارت باد تو را، که خدای امر فرموده تو را به بهشت برند آن مومن گوید خدا تو را رحمت کند، تو کیستی که با من همراهی کردی و مرا بشارت رسانیدی؟ گوید: من آن سروری هستم که در دنیا مرا داخل دلهای برادران خود می کردی خدای تعالی مرا خلق کرد که تو را بشارت رسانم و در تنهائی انیس تو باشم» و این قدر که از برای ادخال سرور بر برادران دینی فضیلت و ثواب وارد شده است همان قدر معصیت و عذاب در اندوهگین کردن آنهاست و کسی که شاد شود از غمناکی بندگان خدا، خبیث النفس و ناپاک طینت است و شکی نیست که این صفت، ناشی از خباثت نفس است و بسیاری از خبیث طبعان، به این صفت مبتلا هستند، و در پی آنند که اخبار موحشه را به مردم رسانند و چون خبری شنیدند که موجب غم و اندوه کسی است، آرام نمی گیرند تا آن خبر را به او رسانند.
هوش مصنوعی: از امام جعفر صادق علیه السلام روایت شده است که اگر کسی باعث خوشحالی یک مؤمن شود، رسول خدا را خوشحال کرده و این خوشحالی در نزد خداوند نیز مورد پسند است. همچنین اگر کسی به یاری مؤمن مضطری بشتابد و او را از غم نجات دهد، خداوند برای او رحمت‌های بسیاری می‌نویسد که در این دنیا و آخرت به او می‌رسد. امام رضا علیه السلام نیز فرمودند که هر کس مؤمنی را از اندوه شاد کند، خداوند در روز قیامت او را خوشحال خواهد کرد. پیامبر اسلام نیز تأکید کردند که شاد کردن مؤمنان از محبوب‌ترین اعمال در نزد خداست. امام محمد باقر علیه السلام نیز اشاره کردند که کسی که دل مؤمنی را شاد کند، نزد خداوند مقام خاصی دارد. اگر مؤمنی در شرایط سختی قرار گیرد و کسی به او کمک کند، این عمل نه تنها او را خوشحال می‌کند، بلکه برکت‌های زیادی برای نیکوکار به همراه خواهد داشت. کسانی که به شادمانی دیگران اهمیت نمی‌دهند و به اندوه آن‌ها دامن می‌زنند، به طبعی ناپاک و خبیث دچارند و چنین افرادی معمولاً در تلاشند تا اخبار ناراحت‌کننده را به دیگران منتقل کنند تا آن‌ها را غمگین کنند.