گنجور

شمارهٔ ۱۱۵ - ستایش

ای گشته ملک ساکن ز امر روان تو
کرده جوان جهان را بخت جوان تو
نام تو و خطاب تو از سعد و از علوست
با سعد و با علوست همیشه قران تو
گردنده آسمانی و عدل آفتاب تو
تابنده آفتابی و تخت آسمان تو
خنجر درخش گردد در کف دست تو
چون باره ابر گردد در زیر ران تو
بوسد چو بر نشینی دولت رکاب تو
گیرد چو حمله آری نصرت عنان تو
بر شخص بت پرستی و بر مغز کافری
زخم سبک گذارد گرز گران تو
از شخص جانفزای تو در شخص ملک جان
باد آفرین ایزد بر شخص و جان تو
تا بر میان جوزا بسته بود کمر
از ملک باد بسته کمر بر میان تو
تا بوستان بود گل دولت شکفته باد
از روی دوستان تو در بوستان تو

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای گشته ملک ساکن ز امر روان تو
کرده جوان جهان را بخت جوان تو
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر وجود تو، ملک و دنیا دگرگون شده و سرنوشت جوانان به طور ویژه تحت تأثیر توست.
نام تو و خطاب تو از سعد و از علوست
با سعد و با علوست همیشه قران تو
هوش مصنوعی: نام و خطاب تو همیشه از برکت و علو و بزرگی برخوردار است، و همیشه این عظمت و خوشنامی در قرآن تو دیده می‌شود.
گردنده آسمانی و عدل آفتاب تو
تابنده آفتابی و تخت آسمان تو
هوش مصنوعی: این شعر به ستاره‌ای در آسمان و نور و عدالت آن اشاره دارد. شاعر می‌گوید که این ستاره مانند خورشید درخشانی است که به همه نور می‌دهد و بر تخت آسمان نشسته است. زیبایی و عظمت این ستاره نشان‌دهنده قدرت و عدل آن است.
خنجر درخش گردد در کف دست تو
چون باره ابر گردد در زیر ران تو
هوش مصنوعی: خنجر در دست تو مانند ابر نرم و قابل تغییر می‌شود که به راحتی زیر پا می‌رود.
بوسد چو بر نشینی دولت رکاب تو
گیرد چو حمله آری نصرت عنان تو
هوش مصنوعی: وقتی تو بر اسب بنشینی و دیگران تو را ببوسند، دولت و کامیابی به تو روی خواهد آورد و زمانی که به میدان جنگ بروی، یاری و کمک به تو خواهد رسید.
بر شخص بت پرستی و بر مغز کافری
زخم سبک گذارد گرز گران تو
هوش مصنوعی: این بیت می‌گوید که تبر پرقدرت تو می‌تواند اثر کوچکی بر شخصی که بت پرست یا بدون ایمان است، بگذارد. به عبارتی دیگر، تأثیر تو می‌تواند به راحتی بر کسانی که فاقد ایمان واقعی هستند، وارد شود.
از شخص جانفزای تو در شخص ملک جان
باد آفرین ایزد بر شخص و جان تو
هوش مصنوعی: از وجود تو که جان‌بخش است، در وجود ملک، جان بوجود آوردند. ایزد به خاطر وجود و جان تو، بر شخص و جان تو درود می‌فرستد.
تا بر میان جوزا بسته بود کمر
از ملک باد بسته کمر بر میان تو
هوش مصنوعی: وقتی که کمرم را به دور میان جوزا بسته بودم، باد سلطنتی هم کمرش را به دور میان تو بسته است.
تا بوستان بود گل دولت شکفته باد
از روی دوستان تو در بوستان تو
هوش مصنوعی: تا زمانی که در باغ، گل‌های خوشبختی وجود دارد، از زیبایی و محبت دوستانت بهره‌مند باش و از حضور آنها در زندگیت لذت ببر.