گنجور

شمارهٔ ۶۳۶

شوخی که کشد عاشق نزدیک من آریدش
گر خون من از شوخی ریزد بگذاریدش
من که آن روز کز خشم به کف تیغی
گونی بر قیبانت بر بسته بیاریدش
تخمی که ازو روید درد و غم دلداری
تن خاک کنید آنگه در سینه بکاریدش
دارم هوس خالش گوئید به آن لبها
من خاکم و او دانه با من بسپاریدش
ما هست اگرش افتد میلی به بلندیها
بر بام دور چشم من گیرید و بر آریدش
تعلیم دهیمه کینش باز از حسد و او را
سازم به شما دشمن با دوست نداریدش
گر نقش کف پایش بر آب توان بستن
حیف است به خاک ره بر دیده نگاریدش
با آنکه کمال آمد پیشش ز خمی کمتر
در چشم رقیب از خس کمتر مشماریدش

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شوخی که کشد عاشق نزدیک من آریدش
گر خون من از شوخی ریزد بگذاریدش
هوش مصنوعی: اگر کسی که به او عشق ورزیده‌ام را به نزدیک من بیاورید، حتی اگر خون من از این شوخی بریزد، اشکالی ندارد و بگذارید این کار را بکند.
من که آن روز کز خشم به کف تیغی
گونی بر قیبانت بر بسته بیاریدش
هوش مصنوعی: من در آن روز که به خاطر عصبانیت، شمشیری در دست داشتم و به تو می‌خواستم حمله کنم، گونی‌ای بر سر تو گذاشتم.
تخمی که ازو روید درد و غم دلداری
تن خاک کنید آنگه در سینه بکاریدش
هوش مصنوعی: اگر دانه‌ای که از آن درد و اندوه به وجود می‌آید را در دل خاک بکارید، سپس می‌توانید آن را در سینه‌تان بکارید و از آن بهره‌مند شوید.
دارم هوس خالش گوئید به آن لبها
من خاکم و او دانه با من بسپاریدش
هوش مصنوعی: من در آرزوی دیدار چهره‌ات هستم و آن لب‌ها که با من هستند. من چون خاک هستم و او دانه، لطف کنید و او را به من بسپارید.
ما هست اگرش افتد میلی به بلندیها
بر بام دور چشم من گیرید و بر آریدش
هوش مصنوعی: اگر او تمایل داشته باشد به بلندی‌ها برود، بر بام بایستید و او را دور از چشم من ببینید و بالا ببرید.
تعلیم دهیمه کینش باز از حسد و او را
سازم به شما دشمن با دوست نداریدش
هوش مصنوعی: شما باید یاد بگیرید که به خاطر حسادت، کسی را که با شما دشمن است، به عنوان دوست نپذیرید.
گر نقش کف پایش بر آب توان بستن
حیف است به خاک ره بر دیده نگاریدش
هوش مصنوعی: اگر بتوانی نقش کف پایش را بر روی آب بیافکنی، پس ناراحت نباش که او را بر خاک راه ببینی؛ چون این کار ظلم به زیبایی اوست.
با آنکه کمال آمد پیشش ز خمی کمتر
در چشم رقیب از خس کمتر مشماریدش
هوش مصنوعی: هرچند او به اوج کمال رسیده است، اما در نظر رقیب خود، حتی از یک خس (گیاه بی‌ارزش) نیز کمتر به حساب می‌آید.