شمارهٔ ۴۳۷
به مردن کی جدا عاشق از آن بیباک میگردد
غبار راه او باشد تنم چون خاک میگردد
چنان از بیم رسوایی به ضبط گریه مشغولم
که از آهم هوا تا آسمان نمناک میگردد
به صد رنگینی دل در شکنج طرهٔ مشکین
ترا سرهای پرخون زینت فتراک میگردد
دل غمناک گردد در چمن هر غنچه از رشکت
زلبخند تو برگ گل گریبان چاک میگردد
بود جان مرا پیوند دیگر با می گلگون
پس از مردن روانم آب پای تاک میگردد
بود شمع شعور از آتش خلوتگه دلها
چراغ این شبستان شعلهٔ ادراک میگردد
چو سرمستانه جویا پا نهم در عرصهٔ محشر
به دستم نامهٔ اعمال برگ تاک میگردد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به مردن کی جدا عاشق از آن بیباک میگردد
غبار راه او باشد تنم چون خاک میگردد
هوش مصنوعی: عاشق از محبوب خود جدا نمیشود و چون بیباك است، حتی در مرگ هم به او فکر میکند. بدن او مانند خاکی میشود که همیشه رد پای محبوبش را به یاد دارد.
چنان از بیم رسوایی به ضبط گریه مشغولم
که از آهم هوا تا آسمان نمناک میگردد
هوش مصنوعی: به دلیل ترسی که از رسوایی دارم، آنچنان در گریه و نالهام غرق شدهام که اشکهایم به قدری زیاد است که حتی هوا را تا آسمان خیس و نمناک میکند.
به صد رنگینی دل در شکنج طرهٔ مشکین
ترا سرهای پرخون زینت فتراک میگردد
هوش مصنوعی: دل با زیباییهای بسیار در پیچ و خم موی سیاه تو زینت بخش بوده و سرهای خونین به خاطر این زیباییها تزیین میشوند.
دل غمناک گردد در چمن هر غنچه از رشکت
زلبخند تو برگ گل گریبان چاک میگردد
هوش مصنوعی: دل هر غنچه در گلزار از زیبایی و لبخند تو غمگین میشود و گلها به خاطر جاذبه تو، دامن خود را پاره میکنند.
بود جان مرا پیوند دیگر با می گلگون
پس از مردن روانم آب پای تاک میگردد
هوش مصنوعی: روح من بعد از مرگ به نوعی دیگر با شراب قرمز در ارتباط خواهد بود و مانند آبی که به پای درخت انگور میریزد، به زندگی ادامه میدهد.
بود شمع شعور از آتش خلوتگه دلها
چراغ این شبستان شعلهٔ ادراک میگردد
هوش مصنوعی: شعور مانند شمعی است که در دلها میافروزد و موجب روشنایی و آگاهی میشود. این شعله به ما کمک میکند تا در تاریکی شب، راه خود را پیدا کنیم و به درک و فهم بهتری دست یابیم.
چو سرمستانه جویا پا نهم در عرصهٔ محشر
به دستم نامهٔ اعمال برگ تاک میگردد
هوش مصنوعی: وقتی سرمست و شاداب هستم و پا به میدان قیامت میگذارم، در دستم نامهٔ اعمالی قرار میگیرد که مانند برگی از تاک جلوه میکند.

جویای تبریزی