شمارهٔ ۱۳۶
دل ندارد تاب صحبت های نامانوس را
ره مده در بزم رندان زاهد سالوس را
در حقیقت این خود آرایان گرفتار خودند
حسن خط و خال بس باشد قفس طاووس را
جوش شوخی معنی آزرم از یاد تو برد
مانده ای بر طاق نیسان شیشهٔ ناموس را
از صفای طینتم در تنگنای سینه، دل
سخت مانند است شمع خلوت فانوس را
گردد از فیض ندامت کامیاب نشأتین
هر که او دست دعا سازد کف افسوس را
از وصال او کسی جویا نگشته کامیاب
جز لب بامش که دارد رخصت پابوس را؟
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل ندارد تاب صحبت های نامانوس را
ره مده در بزم رندان زاهد سالوس را
هوش مصنوعی: دل من نمیتواند تحمل گفتوگوهای ناآشنا را داشته باشد. در محفل اهل ریا و تظاهر، مرا راه نده.
در حقیقت این خود آرایان گرفتار خودند
حسن خط و خال بس باشد قفس طاووس را
هوش مصنوعی: افرادی که تنها به زیبایی ظاهری خود میبالند، در واقع در دام خود گرفتار آمدهاند. زیباییهایی مانند خطوط و نقشها، تنها زینتبخش قفس طاووس است و نمیتواند آزادی واقعی را به آنها بدهد.
جوش شوخی معنی آزرم از یاد تو برد
مانده ای بر طاق نیسان شیشهٔ ناموس را
هوش مصنوعی: در اینجا به معنای تغییر حالت و رفتار شخصی اشاره شده که به خاطر یاد تو نیشخند و شوخیهایش را فراموش کرده است. او در درون خود، احساسات و ارزشهای عمیقتری را تجربه میکند و به نوعی تحت تأثیر یاد تو قرار گرفته است. در این حالت، آن شخص همچنان در محلی خاص (مثل طاق نیسان که سمبلی از مکان خاصی است) به یاد تو مشغول است و از دنیای بیرون دور مانده است.
از صفای طینتم در تنگنای سینه، دل
سخت مانند است شمع خلوت فانوس را
هوش مصنوعی: از پاکی و صفای وجودم، در محدودیتهای سینهام، دلم مانند شمعی است که در خلوت فانوس میسوزد و میتپد.
گردد از فیض ندامت کامیاب نشأتین
هر که او دست دعا سازد کف افسوس را
هوش مصنوعی: هر کسی که با ندامت و پشیمانی از خداوند کمک بخواهد، بیتردید در دو جهان (دنیا و آخرت) به سعادت و کامیابی خواهد رسید.
از وصال او کسی جویا نگشته کامیاب
جز لب بامش که دارد رخصت پابوس را؟
هوش مصنوعی: تنها کسی که از وصال او بهرهمند شده، کسی است که اجازه پیدا کرده پایش را به نزد او بگذارد، وگرنه دیگران از این وصال خبری ندارند.

جویای تبریزی