گنجور

بخش ۶۹ - جواب

جوابش داد کای شاه جوان بخت
که بادت تا ابد هم تاج و هم تخت
غرض از بودن ما نیست جز آن
که از ما ظاهر آمد گنج پنهان
اگر آیینه نبود، چشم محبوب
کجا بیند رخ خود را چنین خوب
تعین گر یکی ور صد هزار است
همه آیینه رخسار یار است
چو خود را هم به خود آن یار بشناخت
ز خود از بهر خود آیینه ها ساخت
که تا هر گه ز خود با خود نشیند
به هر آیینه روی خویش بیند
مگو کین را نکو، وان چیز بد دید
که در هر آینه رخسار خود دید
اگر بد گرچه نیکو می‌نماید
به قدر آینه رو می نماید
دگر زآمد شدن مقصود آن است
که خود را باز داند تا چه سان است
بدان آگه ز بود خویش گردد
شناسای وجود خویش گردد
بداند کوست در کونین مقصود
شود آگه که جز او نیست موجود
اگر کم بیند و گر بیش بیند
به هر آیینه روی خویش بیند

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جوابش داد کای شاه جوان بخت
که بادت تا ابد هم تاج و هم تخت
هوش مصنوعی: او پاسخ داد: ای شاه جوان و خوش شانس، امیدوارم که همیشه هم تاج سلطنت و هم تخت پادشاهی را داشته باشی.
غرض از بودن ما نیست جز آن
که از ما ظاهر آمد گنج پنهان
هوش مصنوعی: هدف از وجود ما تنها این است که گنجینه‌ای پنهان از ما آشکار شود.
اگر آیینه نبود، چشم محبوب
کجا بیند رخ خود را چنین خوب
هوش مصنوعی: اگر آیینه‌ای وجود نداشت، محبوب چگونه می‌توانست چهره زیبا و دلنواز خود را ببیند؟
تعین گر یکی ور صد هزار است
همه آیینه رخسار یار است
هوش مصنوعی: هر چقدر که تعداد افراد بیشتر شود، در نهایت همه‌ی آن‌ها بازتاب زیبایی و چهره‌ی محبوب هستند.
چو خود را هم به خود آن یار بشناخت
ز خود از بهر خود آیینه ها ساخت
هوش مصنوعی: وقتی که او خودش را از طریق دوستش شناخت، برای نشان دادن خود و ویژگی‌هایش، آینه‌هایی درست کرد.
که تا هر گه ز خود با خود نشیند
به هر آیینه روی خویش بیند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که هرگاه انسان به تنهایی و به دور از دیگران فکر کند، می‌تواند در هر آیینه‌ای تصویر خود را مشاهده کند و به درون خود نگاهی بیندازد.
مگو کین را نکو، وان چیز بد دید
که در هر آینه رخسار خود دید
هوش مصنوعی: نگو که این شخص خوب است، این را فقط از ظاهرش می‌گویی. او چیزهای بدی را دیده که در هر آینه، در چهره خود نمایان است.
اگر بد گرچه نیکو می‌نماید
به قدر آینه رو می نماید
هوش مصنوعی: اگرچه چیزهای بد ممکن است خوب به نظر برسند، اما حقیقت آنها به اندازه‌ی خود آینه نمایان می‌شود.
دگر زآمد شدن مقصود آن است
که خود را باز داند تا چه سان است
هوش مصنوعی: هدف از آمدن دوباره این است که فرد خود را بررسی کند و ببیند وضعیتش چگونه است.
بدان آگه ز بود خویش گردد
شناسای وجود خویش گردد
هوش مصنوعی: کسی که از وجود خود آگاه شود، به شناخت و درک بهتری از هویت و ویژگی‌های خود دست می‌یابد.
بداند کوست در کونین مقصود
شود آگه که جز او نیست موجود
هوش مصنوعی: کسی که بداند در جهان، هدف اصلی کیست، به حقیقت می‌رسد که جز او هیچ موجود دیگری وجود ندارد.
اگر کم بیند و گر بیش بیند
به هر آیینه روی خویش بیند
هوش مصنوعی: اگر کمی ببیند یا زیادی ببیند، در هر صورتی به چهره‌ی خود نگاه می‌کند.