گنجور

شمارهٔ ۴۹

بلبلا هر شب تو را این ناله های زار چیست
لحنهای خوش ز منقارت چو موسیقار چیست
هر سبق کز دفتر گل خوانده ای چون یاد توست
ز اول شب تا دم صبح این همه تکرار چیست
گر نیی موسی و بستان وادی ایمن تو را
این فروزان آتش گل بر درخت خار چیست
گر نه گلشن کارگاه مانی است از تازه گل
هر طرف صد دایره بی گردش پرگار چیست
واعظم خواند به زهد و توبه و مطرب به می
در میان من مانده حیران تا صلاح کار چیست
سالها در خدمت پیر مغان زنار بند
تا شود روشن که سر بستن زنار چیست
هرچه آید چون بود بر موجب فرمان دوست
زاهد خلوت نشین را این همه پندار چیست
بر صریر خامه جامی گر نه چشمت خون گریست
جا به جا سرخی تو را بر دفتر اشعار چیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بلبلا هر شب تو را این ناله های زار چیست
لحنهای خوش ز منقارت چو موسیقار چیست
هوش مصنوعی: بلبل هر شب به خاطر تو ناله می‌کند و نمی‌داند که دلیلش چیست. لحن‌های خوشی که از گلوی او بیرون می‌آید، شبیه نواهایی است که یک موزیسین می‌نوازد، اما او نمی‌داند چه چیزی او را به این کار واداشته است.
هر سبق کز دفتر گل خوانده ای چون یاد توست
ز اول شب تا دم صبح این همه تکرار چیست
هوش مصنوعی: هر چه از زیبایی‌ها و مهربانی‌های تو در ذهنم نقش بسته، از آغاز شب تا سپیده‌دم، این همه تکرار چه معنایی دارد؟
گر نیی موسی و بستان وادی ایمن تو را
این فروزان آتش گل بر درخت خار چیست
هوش مصنوعی: اگر تو مانند موسی نباشی و به وادی ایمن نروی، پس این آتش روشن و زیبا که بر درخت خاری می‌درخشد، چه معنایی دارد؟
گر نه گلشن کارگاه مانی است از تازه گل
هر طرف صد دایره بی گردش پرگار چیست
هوش مصنوعی: اگر در باغ مانی، گل‌ها و زیبایی‌ها در هر سو وجود نداشته باشد، پس چرا در این مکان که پر از گل‌های تازه است، دایره‌ها بی‌حرکت و بدون چرخش هستند؟
واعظم خواند به زهد و توبه و مطرب به می
در میان من مانده حیران تا صلاح کار چیست
هوش مصنوعی: من در میان دو راهی قرار گرفته‌ام؛ از یک سو زهد و توبه را می‌ستایند و از سوی دیگر، لذت نوشیدن شراب را. نمی‌دانم کدام یک از این دو راه برای من مناسب‌تر است.
سالها در خدمت پیر مغان زنار بند
تا شود روشن که سر بستن زنار چیست
هوش مصنوعی: سال‌ها در کنار روحانی و پیر مغان بوده‌ام و بند زنا را به دور خود بسته‌ام تا بفهمم معنای واقعی و عمیق این که چرا انسان‌ها چنین بندی بر خود می‌زنند چیست.
هرچه آید چون بود بر موجب فرمان دوست
زاهد خلوت نشین را این همه پندار چیست
هوش مصنوعی: هر چیزی که به وقوع می‌پیوندد، به اراده و فرمان دوست است. حال چگونه است که زاهدی که در تنهایی زندگی می‌کند، همچنان افکار و پندارهای اینچنینی دارد؟
بر صریر خامه جامی گر نه چشمت خون گریست
جا به جا سرخی تو را بر دفتر اشعار چیست
هوش مصنوعی: اگر بر روی کاغذ بنشینی و قلم بنویسد، اگر چشمانت اشک بریزد، رنگ سرخی که در جایی بر روی دفتر شعر تو مشاهده می‌شود، نشانه چیست؟