جامیشمارهٔ ۲۵۴
ز ایوان کاخ میکده آمد علی الصباح
مرغی گرفته نامه اقبال در جناح
مضمونش آنکه هر که نه می را مباح داشت
خونش بود به فتوی پیر مغان مباح
سرمایه فلاح چه باشد شراب لعل
یا معشر الاحبة حیوا علی الفلاح
صدر و صف نعال نباشد به بزم عشق
از هر که خواست ساقی ما کرد افتتاح
اقداح راح راحت روی تو کی شود
ان لم تکن تناولها من ید الملاح
خالی نه ایم از تو صباح و رواح هم
ای هم صباح ما ز تو فرخنده هم رواح
جامی به بزم اهل صفا می روی نخست
دل پاک کن ز وسوسه توبه و صلاح
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز ایوان کاخ میکده آمد علی الصباح
مرغی گرفته نامه اقبال در جناح
هوش مصنوعی: صبح زود، پرنده‌ای از ایوان کاخ میکده به پرواز درآمد و نامه‌ی خوشبختی را در چنگال خود داشت.
مضمونش آنکه هر که نه می را مباح داشت
خونش بود به فتوی پیر مغان مباح
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که هر کسی که نوشیدن شراب را مجاز ندانسته و از آن پرهیز کند، در دیدگاه پیر مغان، خونش به هدر خواهد رفت و می‌تواند به عنوان مجازات محسوب شود. به طور کلی، شغل و زندگی از لذت‌ها و شادی‌ها محروم خواهد بود.
سرمایه فلاح چه باشد شراب لعل
یا معشر الاحبة حیوا علی الفلاح
هوش مصنوعی: در این بیت به اهمیت عشق و دوستی اشاره شده و این‌که عشق و ارتباط با دوستان، راه نجات و کامیابی انسان هستند. در واقع، نوشیدن شراب دوستی و محبت از چیزهای مهمی است که می‌تواند به خوشبختی و موفقیت در زندگی کمک کند.
صدر و صف نعال نباشد به بزم عشق
از هر که خواست ساقی ما کرد افتتاح
هوش مصنوعی: در محفل عشق، توجه به مقام و جایگاه اجتماعی مهم نیست؛ هر کسی که بخواهد می‌تواند به عنوان ساقی، نوشیدنی را برای ما آغاز کند.
اقداح راح راحت روی تو کی شود
ان لم تکن تناولها من ید الملاح
هوش مصنوعی: زمانی که به راحتی و آرامش از زیبایی تو بهره‌مند نشوم، نوشیدنی‌های دلپذیر چگونه می‌تواند به دست کسی که مهارت دارد به من برسد؟
خالی نه ایم از تو صباح و رواح هم
ای هم صباح ما ز تو فرخنده هم رواح
هوش مصنوعی: ما در صبح و شام از تو خالی نیستیم، ای کسی که صبح ما را خوشحال و شام ما را خوشبخت می‌کنی.
جامی به بزم اهل صفا می روی نخست
دل پاک کن ز وسوسه توبه و صلاح
هوش مصنوعی: به محفل اهل صفا و آرامش برو، اما قبل از آن خاطر خود را از تردید و فکر برگزیدگی پاک کن.