جامیبخش ۷ - اشارت به ارادت
وز پی آن بود ارادت و خواست
خواستی لایزال بی کم و کاست
فعل هایی که از همه اشیا
نو به نو در جهان شود پیدا
گر ارادی بود چو فعل بشر
ور طبیعی بود چو سیل و حجر
منبعث جمله از مشیت اوست
مبتنی بر کمال حکومت اوست
نخلد بی ارادتش خاری
نگسلد بی مشیتش تاری
فی المثل گر جهانیان خواهند
که سر مویی از جهان کاهند
گر نباشد چنان ارادت او
نتوان کاستن سر یک مو
ور همه در مقام آن آیند
که بر آن ذره ای بیفزایند
ندهد بی ارادت او سود
نتوانند ذره ای افزود
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
وز پی آن بود ارادت و خواست
خواستی لایزال بی کم و کاست
هوش مصنوعی: به دنبال آن باید اراده و خواسته‌ای را جستجو کرد که همیشه و بدون هیچ کم و کاستی باقی بماند.
فعل هایی که از همه اشیا
نو به نو در جهان شود پیدا
هوش مصنوعی: در جهان، هر لحظه چیزهای جدیدی بوجود می‌آید و تغییراتی در همه موجودات و اشیاء رخ می‌دهد.
گر ارادی بود چو فعل بشر
ور طبیعی بود چو سیل و حجر
هوش مصنوعی: اگر اراده‌ای در کار باشد، مانند اعمال انسان، یا اینکه به‌طور طبیعی و بی‌اختیار جریان پیدا کند، مانند سیل و سنگ.
منبعث جمله از مشیت اوست
مبتنی بر کمال حکومت اوست
هوش مصنوعی: همه چیز از اراده و خواست خداوند سرچشمه می‌گیرد و کاملاً بر پایه‌ی کمال و تسلط او بنا شده است.
نخلد بی ارادتش خاری
نگسلد بی مشیتش تاری
هوش مصنوعی: اگر اراده‌ای در کار نباشد، هیچ چیز نمی‌تواند تغییر کند و اگر تقدیر یا مشیت الهی نداشته باشیم، هیچ موضوعی به سرانجام نخواهد رسید.
فی المثل گر جهانیان خواهند
که سر مویی از جهان کاهند
هوش مصنوعی: اگر مردم جهان بخواهند که حتی به اندازه یک موی سر از دنیا کم کنند، این امکان‌پذیر نیست.
گر نباشد چنان ارادت او
نتوان کاستن سر یک مو
هوش مصنوعی: اگر ارادت او چنین نباشد، نمی‌توان حتی یک تار مویش را هم کم کرد.
ور همه در مقام آن آیند
که بر آن ذره ای بیفزایند
هوش مصنوعی: اگر همه به این هدف درآیند که بر آن اندکی بیفزایند،
در واقع می‌خواهند به کمال و تعالی برسند.
ندهد بی ارادت او سود
نتوانند ذره ای افزود
هوش مصنوعی: بدون خواست او، هیچ سودی نمی‌توان به دست آورد و حتی ذره‌ای هم نمی‌توان به آن اضافه کرد.